Details
Naam
Valeriusterras - C. Krusemanstraat, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 29
IntroductieWonen aan een terras – zeer bijzonder.
AdresCornelis Krusemanstraat 1-15, Valeriusterras 2-8, Okeghemstraat 29-43, Pieter Lastmankade 1-8
Postcode(s)1075 NB
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Gerrit Jan Rutgers (Architect)
Hildo Krop (Kunstenaar)
Hildo Krop (Kunstenaar)
Datum1923 - 1926
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverN.V. Bouw- en Exploitatie Maatschappij De Aandacht
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / winkels
Huidige functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Type objectGemeentelijk monument, Blok
AchtergrondDe in het Stadsarchief Amsterdam bewaarde bouwtekeningen noemen de N.V. Bouw- en Exploitatiemaatschappij De Aandacht, zodat ik er van uit ben gegaan dat deze ook de opdrachtgever was. Deze bevinden zich in het archief van Architectenbureau Baanders, die in 1938 ontwerpen ten behoeve van een verbouwing maakten.
Hildo Krop vervaardigde houtsnijwerk speciaal voor zijn vriend Herman Baanders, die in 1925 met zijn gezin in het luxe appartement op nummer 4hs ging wonen. Baanders realiseerde met gebruik van de originele bouwtekeningen van zijn collega-architect G.J. Rutgers een ingrijpende verbouwing.
Hildo Krop vervaardigde houtsnijwerk speciaal voor zijn vriend Herman Baanders, die in 1925 met zijn gezin in het luxe appartement op nummer 4hs ging wonen. Baanders realiseerde met gebruik van de originele bouwtekeningen van zijn collega-architect G.J. Rutgers een ingrijpende verbouwing.
BeschrijvingDit imposante vierkante blok dat op sommige plaatsen lijkt op een Italiaanse burcht, werd door Rutgers in 1923 ontworpen. De grote stenen aan de Krusemanstraat melden trots AD1923, zodat toen ook de eerste steen zal zijn gelegd. Het blok is bewust aan vier zijden verschillend uitgevoerd. Bijzonder is de verhoogde stoep aan de zijde van het Amsterdams Lyceum, dat als een terras voor de woningen ligt (het Valeriusterras). Zodoende is er een betere aansluiting met het talud van het Lyceum. De zijde aan de Cornelis Krusemanstraat heeft winkels in de plint en een café-restaurant op de hoek, met mooi glas in lood. De hoek aan de Pieter Lastmankade is verlevendigd met een toren, die vanaf ver zichtbaar is. Vergelijkbare torens bevinden zich bij andere Amsterdamse School-complexen, bijvoorbeeld bij het complex van Roest aan de Jan Willem Brouwersstraat, dat later werd gebouwd.
Opvallende elementen zijn verder de inpandige loggia's aan de kade en de terraszijden, mooi metselwerk afgewisseld met natuursteen vooral aan de zijde Krusemanstraat, halfronde erkers op hoeken en ronde hoeken, evenals de rijen zolderraampjes met ijzeren decoratie eronder, die aan alle zijden van het complex met uitzondering van de Okeghemstraat zijn aangebracht. Verder zijn er fraaie voordeuren en stoere roosters voor de afsluiting van de openingen van de trappenhuizen aan de Okeghemstraat. Daar bevinden zich ook piepkleine halve lantaarntjes waardoor (is mijn inschatting) licht doordringt in de hoogste regionen van het trappenhuis. Heel bijzonder zijn de beide loggia's in het hoogste deel van de Krusemangevel waar de gevel inspringt richting hoek. Het gaat om twee kleine loggia's die lijken op uitzichtspunten van een Italiaans stadspaleis uit de late middeleeuwen.
Opvallende elementen zijn verder de inpandige loggia's aan de kade en de terraszijden, mooi metselwerk afgewisseld met natuursteen vooral aan de zijde Krusemanstraat, halfronde erkers op hoeken en ronde hoeken, evenals de rijen zolderraampjes met ijzeren decoratie eronder, die aan alle zijden van het complex met uitzondering van de Okeghemstraat zijn aangebracht. Verder zijn er fraaie voordeuren en stoere roosters voor de afsluiting van de openingen van de trappenhuizen aan de Okeghemstraat. Daar bevinden zich ook piepkleine halve lantaarntjes waardoor (is mijn inschatting) licht doordringt in de hoogste regionen van het trappenhuis. Heel bijzonder zijn de beide loggia's in het hoogste deel van de Krusemangevel waar de gevel inspringt richting hoek. Het gaat om twee kleine loggia's die lijken op uitzichtspunten van een Italiaans stadspaleis uit de late middeleeuwen.
InterieurOp Funda heb ik foto's gezien van diverse appartementen aan de Krusemanstraat die zeer grondig zijn gemoderniseerd.
De website over Hildo Krop meldt: "Voor het trappenhuis maakte Krop een trappijler met reliëfs aan vier zijden. Hij sneed dier-, mens- en plantmotieven in elkaar verstrengeld. Ook hier is weer het Pan-verhaal van de dichter Herman Gorter verbeeld. De faun, in gepeins verzonken en zittend in een natuuromgeving. Daarboven de arbeider, dit keer een landarbeider met een schoof korenaren in de hand. Het is de faun die de arbeider vertelt dat ze ten strijde moet trekken tegen het kapitaal. Door Krop wordt dit subtiel verbeeld door de roofvogel die met zijn klauw de slang (het kapitaal) te grazen neemt. Ook de raaf en de vos, naar de fabel van La Fontaine gebruikte Krop als waarschuwing tegen het kapitalisme. De sluwe vos die het stuk kaas van de arme raaf afhandig weet te maken, door Krop vertaald als: het kapitaal weet altijd wel een manier om de arbeider onder de duim te houden. Tevens maakte Krop voor het trappenhuis vijf teakhouten trapleuninkjes met fantasiefiguren, onder meer met afbeeldingen van een roofvogelkop, een rund en een slang."
De website over Hildo Krop meldt: "Voor het trappenhuis maakte Krop een trappijler met reliëfs aan vier zijden. Hij sneed dier-, mens- en plantmotieven in elkaar verstrengeld. Ook hier is weer het Pan-verhaal van de dichter Herman Gorter verbeeld. De faun, in gepeins verzonken en zittend in een natuuromgeving. Daarboven de arbeider, dit keer een landarbeider met een schoof korenaren in de hand. Het is de faun die de arbeider vertelt dat ze ten strijde moet trekken tegen het kapitaal. Door Krop wordt dit subtiel verbeeld door de roofvogel die met zijn klauw de slang (het kapitaal) te grazen neemt. Ook de raaf en de vos, naar de fabel van La Fontaine gebruikte Krop als waarschuwing tegen het kapitalisme. De sluwe vos die het stuk kaas van de arme raaf afhandig weet te maken, door Krop vertaald als: het kapitaal weet altijd wel een manier om de arbeider onder de duim te houden. Tevens maakte Krop voor het trappenhuis vijf teakhouten trapleuninkjes met fantasiefiguren, onder meer met afbeeldingen van een roofvogelkop, een rund en een slang."
Bronnen
Gemeentelijk Monumenten Project 2008-2014, Gemeente Amsterdam Stadsdeel Zuid.
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk kom er al jaren langs en nu ik met de camera op stap ging vielen mij ineens allerlei details op die ik niet eerder had gezien. Het stoere karakter van het complex spreekt mij aan. Het is weer totaal anders dan de vloeiende lijnen van gebouwen van Rutgers elders in zuid, bijvoorbeeld aan het Roelof Hartplein en de Amstelkade.
Gerelateerde objecten