Details
Name
Willem de Zwijgerkerk, Amsterdam
Number of images: 21
IntroductionSaevis tranquillus in undia - (Rustig temidden van de woedende golven).
AddressOlympiakade 14
Postal code(s)1076 VX
PlaceAmsterdam
CountryNederland
Creator Cornelis Kruyswijk (Architect)
Kees Kuller (Kunstenaar)
Kees Kuller (Kunstenaar)
Production date1930 - 1931
Current conditionDeels of volledig gerenoveerd
Current ownerProtestantse Kerk Nederland
Original usageKerk
Current usageKerk
Object typeGemeentelijk monument, Gebouw
Monument number222144
BackgroundDe kerk is in 1930-1931 gebouwd naar ontwerp van Cornelis Kruyswijk voor de Nederlands Hervormden in de Stadionbuurt en aangrenzende delen van Amsterdam-Zuid. In het bouwblok bevinden zich ook een wijkgebouw genaamd "Moria" en een voormalig bejaardenhuis, nu studentenhuis. Aan de rechterkant van de ingang bevindt zich de eerste steen, gelegd op 20 september 1930, onder het motto: "Den Hoogen God alleen zij eer".
DescriptionDe kerk staat op een prominente plaats in het verlengde van het Olympiaplein. Komende vanaf het plein maakt de weg een knik naar links en de kerk staat precies op dat punt. Een hoge toren met uurwerk en drie klokken (Geloof, Hoop en Liefde) staat links van het hoofdgebouw. Het ontwerp zit vol symboliek. Zo vormt de binnenkant van de kerkzaal een kruis met vier korte armen. Aan de buitenkant lijkt het gebouw op een middeleeuwse kerk met een hoofdbeuk en twee zijbeuken. Boven de hoofdingang van de kerk bevindt zich een granieten kop van Willem de Zwijger en boven de preekstoel staat in houtsnijwerk de lijfspreuk van Willem de Zwijger: "Saevis tranquillus in undia' - (Rustig temidden van de woedende golven).
InteriorIn de kerkzaal vallen de, door Kees Kuiler ontworpen bonte glas-in-loodramen op: de lage overheersend blauwe ramen in de zijbeuken, de overheersend gele ramen hoog boven de hoofdingang en de overheersend rode hoge ramen aan de zijkanten. Ze symboliseren de drie belangrijkste kerkelijke feestdagen: Kerst, Pasen en Pinksteren. Het orgel is in 1931 voor de kerk gebouwd door Gerrit van Leeuwen uit Leiderdorp. Het staat opgesteld boven de monumentale preekstoel.
Recent developmentsHet interieur van de kerk is in 1968, 1982 en 1995 veranderd. Bij de renovatie van 1995 is ook een licht-kunstwerk aangebracht. Het kerkorgel is in 2008 gerestaureerd. In 2011 is de kerktoren gerestaureerd. In 2010 en 2011 heeft Het Glasatelier Oud Rijswijk de ramen gerestaureerd. Een aantal ramen is uitgenomen, gereinigd en in het atelier geheel of gedeeltelijk opnieuw verlood en/of gerepareerd. In de loop van de tijd waren er een aantal 'reparaties' uitgevoerd door derden, waardoor in de oorspronkelijke kleurverdeling wat 'miskleuren' ontstaan waren. Een aantal ruitjes werden op basis van de originele fragmenten opnieuw op kleur gebracht, van grisaille voorzien en gebrand. Op een aantal plaatsen is voorzetbeglazing aangebracht. In veel ramen is ter plekke de kleur aangepast of zijn de gebroken ruitjes vervangen. De kosten voor die omvangrijke project werden mede gedekt door een 'adopteer een glas-in-loodraam'-actie.
Sources
Radboud Van Beekum, Cornelis Kruyswijk, Amsterdamse School architect 1884-1933 (Bussum 2006).
Submitted by Annemarieke Verheij
Professional or personal relationIk passeerde de kerk tijdens een scooterritje door Oud-Zuid. De kerk viel me van ver al op door de prachtige toren. Het gebouw nodigde uit om eens van dichtbij bekeken te worden. Ook de letters boven de deur vind ik erg mooi, in combinatie met de kop van Willem de Zwijger.
Related objects