Details
Name
Ruysdaelstraat 96 - 104hs, Amsterdam
Number of images: 9
IntroductionEen Rutgers in de Ruysdaelstraat.
AddressRuysdaelstraat 96 - 104hs
Postal code(s)1071 XH
PlaceAmsterdam
CountryNederland
Creator Gerrit Jan Rutgers (Architect)
Production date1924
Original usageGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Current usageEtagewoningen / appartementen
Object typeBlok
BackgroundIn opdracht van de Bouw- en Exploitatiemaatschappij KIMA ontwierp G. J. Rutgers in 1924 een complex van drie garages en negen bovenwoningen, vlakbij zijn monumentale ontwerpen aan het Roelof Hartplein.
DescriptionFraai zijn de sierlijke welvingen aan weerszijden vanaf de eerste laag van het complex, met bovenin eenvoudige bakstenen sierelementen. De welvingen bieden op elke verdieping plaats aan een raam met ladderraampje aan de ‘buitenkant’ en een los ladderraampje aan de ‘binnenkant’. De bovenkant van beide welvingen ligt wat lager dan de dakrand van het bouwdeel daartussenin, waardoor een symmetrisch beeld ontstaat.
Die symmetrische opbouw is niet terug te vinden op de begane grond. Aan de rechterzijde zijn twee deuren naar de woningen, met een dubbel bovenraam. De welving werkt daar als een bescheiden beschutting tegen de regen. Dan een garage-ingang (nu winkelruit), een deur, weer een garage-ingang, en een woningtoegang in de vorm van een Haags portiek. Vervolgens de derde garage-ingang (nu verstopt achter een struik), en onder de welving links nog een toegang. Boven deze begane grondlaag loopt over de hele breedte van de gevel een wit gestuukte band.
Op de eerste laag liggen negen gevelopeningen: acht ramen en een rooster van de Haagse portiek, met tussenin siermetselwerk. Aan de onderzijde van de ramen en het rooster, tussen de welvingen in, is een brede houten plantenbak. Aan de bovenzijde is eveneens een brede houten band, deze loopt door over de beide welvingen. Op de tweede en derde laag zijn zes ramen. De vier tussen de welvingen zijn breder dan de ramen op de eerste laag, en hebben net als de ramen in de welvingen ladderraampjes. Onder de dakrand een reeks uitspringende bakstenen.
De welvingen, ladderraampjes, baksteenversieringen en de witte, horizontale belijning geven dit complex zijn Amsterdamse School-karakter.
Die symmetrische opbouw is niet terug te vinden op de begane grond. Aan de rechterzijde zijn twee deuren naar de woningen, met een dubbel bovenraam. De welving werkt daar als een bescheiden beschutting tegen de regen. Dan een garage-ingang (nu winkelruit), een deur, weer een garage-ingang, en een woningtoegang in de vorm van een Haags portiek. Vervolgens de derde garage-ingang (nu verstopt achter een struik), en onder de welving links nog een toegang. Boven deze begane grondlaag loopt over de hele breedte van de gevel een wit gestuukte band.
Op de eerste laag liggen negen gevelopeningen: acht ramen en een rooster van de Haagse portiek, met tussenin siermetselwerk. Aan de onderzijde van de ramen en het rooster, tussen de welvingen in, is een brede houten plantenbak. Aan de bovenzijde is eveneens een brede houten band, deze loopt door over de beide welvingen. Op de tweede en derde laag zijn zes ramen. De vier tussen de welvingen zijn breder dan de ramen op de eerste laag, en hebben net als de ramen in de welvingen ladderraampjes. Onder de dakrand een reeks uitspringende bakstenen.
De welvingen, ladderraampjes, baksteenversieringen en de witte, horizontale belijning geven dit complex zijn Amsterdamse School-karakter.
Recent developmentsOp de gevel zitten twee zeshoekig schildjes. Dergelijke schildjes zijn in de jaren tachtig aangebracht op panden die de gemeente Amsterdam van particuliere eigenaren kocht. Na aankoop werden ze overgedragen aan een van de woningcorporaties en kregen ze een opknapbeurt. Dit complex is indertijd overgedragen aan Ymere. De woongroep De Grote Ruys is een van de huurders. Het complex is in 2016 overgegaan naar dochterbedrijf Yvastgoed, dat in de vrije sector verhuurt.
De begane grond maakt niet alleen een verwaarloosde, maar met de grote variatie van gevelelementen ook een chaotische indruk. De bouwtekeningen laten niet goed zien wat de oorspronkelijke situatie is geweest. De beide woningtoegangen aan de rechterkant, onder de welving, zijn niet ingetekend, de deuren tussen twee van de garages en die aan de linkerzijde ook niet, de Haagse portiek wel.
Duidelijk is in ieder geval dat de begane grond geen garagefunctie meer heeft. De rechter garage-ingang is klaarblijkelijk ooit verbouwd tot winkelruimte, waarbij de ronding in het etalageraam, de zwart-witte kleurstelling en het zwarte tegelwerk aan weerszijden de ambitie laten zien om er iets van te maken. Ook deze nieuwe functie van de garage behoort inmiddels tot het verleden.
Op de bouwtekeningen lijkt het alsof de garage-ingangen moesten worden uitgevoerd als louvredeuren. Op de foto’s van de ingangen aan weerszijden van de Haagse portiek zijn echter in de bovenste helft van de deur horizontale raampjes te zien. Aannemelijk is dat er raampjes waren van onder tot boven, maar dat de onderste helft afgetimmerd is vanwege de kwetsbaarheid bij in- en uitrijden.
De deur onder de linker welving is een woningtoegang, maar met een heel ander uiterlijk dan aan de rechterzijde. Kleurverschillen in de bakstenen rond de hijsbalken wijzen er op dat deze ooit veranderd zijn.
De begane grond maakt niet alleen een verwaarloosde, maar met de grote variatie van gevelelementen ook een chaotische indruk. De bouwtekeningen laten niet goed zien wat de oorspronkelijke situatie is geweest. De beide woningtoegangen aan de rechterkant, onder de welving, zijn niet ingetekend, de deuren tussen twee van de garages en die aan de linkerzijde ook niet, de Haagse portiek wel.
Duidelijk is in ieder geval dat de begane grond geen garagefunctie meer heeft. De rechter garage-ingang is klaarblijkelijk ooit verbouwd tot winkelruimte, waarbij de ronding in het etalageraam, de zwart-witte kleurstelling en het zwarte tegelwerk aan weerszijden de ambitie laten zien om er iets van te maken. Ook deze nieuwe functie van de garage behoort inmiddels tot het verleden.
Op de bouwtekeningen lijkt het alsof de garage-ingangen moesten worden uitgevoerd als louvredeuren. Op de foto’s van de ingangen aan weerszijden van de Haagse portiek zijn echter in de bovenste helft van de deur horizontale raampjes te zien. Aannemelijk is dat er raampjes waren van onder tot boven, maar dat de onderste helft afgetimmerd is vanwege de kwetsbaarheid bij in- en uitrijden.
De deur onder de linker welving is een woningtoegang, maar met een heel ander uiterlijk dan aan de rechterzijde. Kleurverschillen in de bakstenen rond de hijsbalken wijzen er op dat deze ooit veranderd zijn.
Submitted by Joop de Haan
Professional or personal relationIk koos een route binnendoor, om weg te blijven van de smalle fietspaden in de Van Baerlestraat. De gewelfde gevel viel opeens op, in de middagzon.
Related objects