Details
Naam
Witte de Withstraat 126-148, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 19
IntroductieComplex van winkelwoningen naar ontwerp van Cornelis Kruyswijk.
AdresWitte de Withstraat 126-148
Postcode(s)1057 ZJ
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Cornelis Kruyswijk (Architect)
Datum1925 - 1926
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / winkels
Huidige functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Type objectGeen beschermde status, Blok
AchtergrondHet gaat hier om etagewoningen met winkels in de plint van de hand van Kruyswijk. Tenminste, zo presenteert Van Beekum de woningen in zijn biografie van Kruyswijk en dit is gezien de vormentaal ook wel aannemelijk. Op de kaart van de Atlas Gordel 20-40, die een aantal jaren eerder verscheen, wordt van dit blok opvallend genoeg gemeld dat de architect onbekend is. De woningen liggen gezien vanaf Het Sieraad aan de Postjesweg op drie kwart van de Witte de Withstraat, een zeer lange straat in Amsterdam West. Van de drie aaneensluitende blokken die Kruyswijk in deze straat ontwierp (ook 150-160 en 162-180 zijn van zijn hand, hier stemmen Van Beekum en de Atlas Gordel 20-40 overeen) is dit blok ondanks verval verreweg het mooist en meest gedetailleerd.
BeschrijvingIn de basis gaat het om een blok bestaande uit vijf trappenhuismarkeringen met links en rechts daarvan steeds drie ramen. Aan het begin en het eind van het blok bevinden zich halve trappenhuismarkeringen. Het meest opvallend zijn de zwart geschilderde betonnen portieken met kenmerkende huisnummers, de grote betonnen ornamenten (bijna sculpturen) boven de portieken, de rijk bewerkte houten toegangsdeuren, evenals de kleinere verticale en horizontale betonnen versieringen langs de gevel. Verder zien we golvende trappenhuisraampjes en een halfronde bakstenen trappenhuisbekroning, bekroond door een fraai smeedijzeren ornament. De winkels in de plint, tegenwoordig vaak woonhuizen of galerieën, hebben mooie houten kozijnen, hier en daar nog met (abstract) glas in lood.
Recente ontwikkelingenVandaag de dag van is de eenheid helaas grotendeels verloren gegaan door versnipperde eigendom en zijn binnen dit blok grote onderlinge verschillen ontstaan. Een aantal gevels ziet er mooi gerenoveerd uit, de baksteen en de voegen zijn gereinigd en de kozijnen zijn geschilderd en/of in oude stijl gerenoveerd met roedeverdeling. Maar op andere plaatsen zien we kunststof kozijnen en vuile gevels. De nummers 142-148 zijn zelfs onherkenbaar veranderd. Pas als je goed kijkt zie je dat ze er bij horen maar de oorspronkelijke rechte gevelbeëindiging en trappenhuisbekroning, die de panden nu juist zo karakteristiek maakt, zijn verwijderd en vervangen door een overstek. Dit wekt de indruk dat het om een ander blok gaat.
Bronnen
Radboud van Beekum, Amsterdamse School architect Cornelis Kruyswijk, 1884-1935 (Uitgeverij Thoth 2006).
G. Bolhuis, Atlas Gordel ’20-‘40 (Amsterdam 2004).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandDit blok moet het hebben van de details omdat de eenheid helaas verloren is gegaan. Bijzonder is dat de toeschrijving aan Kruyswijk blijkbaar niet vast staat.
Gerelateerde objecten