Details
Naam
(Korte) Meerhuizenstraat e.o., Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 15
IntroductieTwee blokken waarvan de gevels ontworpen zijn door Cornelis Kruyswijk in Plan Zuid, in opdracht van Amstel's Bouwvereniging.
AdresKorte Meerhuizenstraat 2-16, Borssenburgstraat 21-25, Borssenburgplein 14-16, Meerhuizenstraat 20-24, Meerhuizenstraat 15-27, Vechtstraat 49-55, Uithoornstraat 46-48
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Cornelis Kruyswijk (Architect)
Datum1921 - 1923
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverAmstels Bouwvereeniging
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / appartementen
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectGemeentelijk monument, Blok
AchtergrondAlle complexen in dit deel van Zuid - uiteindelijk zouden er 1800 woningen worden gerealiseerd - werden gebouwd in opdracht van Amstel's Bouwvereniging. Het gaat hier om arbeiderswoningen met winkels op de hoeken.
De ontvangst van de woningen aan de Meerhuizenstraat was nogal verschillend. In een lovende bespreking door de beeldhouwer W.C. Brouwer in het katholieke blad Opgang roemde deze de gevelbeëindiging van Kruyswijk. Anderen verweten juist de hier werkzame architecten, waaronder ook Rutgers en Lansdorp, te veel oog te hebben voor mooie detaillering. Omdat de architecten alleen de gevels mochten ontwerpen en niet de plattegronden van de woningen, werd wel smalend van schortjesarchitectuur gesproken. Toch was juist de homogeniteit die dit gedeelte van Amsterdam zo kenmerkt, grotendeels aan deze werkwijze te danken.
De ontvangst van de woningen aan de Meerhuizenstraat was nogal verschillend. In een lovende bespreking door de beeldhouwer W.C. Brouwer in het katholieke blad Opgang roemde deze de gevelbeëindiging van Kruyswijk. Anderen verweten juist de hier werkzame architecten, waaronder ook Rutgers en Lansdorp, te veel oog te hebben voor mooie detaillering. Omdat de architecten alleen de gevels mochten ontwerpen en niet de plattegronden van de woningen, werd wel smalend van schortjesarchitectuur gesproken. Toch was juist de homogeniteit die dit gedeelte van Amsterdam zo kenmerkt, grotendeels aan deze werkwijze te danken.
BeschrijvingDe woningen werden in dezelfde jaren als Kruyswijks bekendere blokken aan het Victorieplein (destijds Daniel Willinkplein) gebouwd. Het gaat om twee blokken met ongeveer gelijke vormgeving. In de Meerhuizenstraat oneven zijde betreft het een rij huizen die de hoek om gaan in de Vechtstraat en de Uithoornstraat. Er tegenover aan de Meerhuizenstraat, aan de even zijde, ligt een blok van Lansdorp. Op de hoek met de Korte Meerhuizenstraat begint het andere blok, dat zich over de gehele lengte van de even zijde van Korte Meerhuizenstraat uitstrekt (nummers 2-16). Om de hoek van de Borssenburgstraat sluit het weer aan op het blok van Lansdorp.
Kruyswijk bouwde in 1922 een rij woningen in de Meerhuizenstraat met vrij sobere gevels en mooie portieken in een geelbruine baksteen. Het mooiste deel met meer detailleringen (of het is eenvoudigweg beter geconserveerd) bouwde hij aan de overkant aan de Korte Meerhuizenstraat, dat tegen een blok van Lansdorp aan staat. Met name de hoekpanden kregen flinke nadruk. Opvallend zijn de hijsbalken met decoratief smeedwerk aan de onderzijde, kartelranden onder de halfronde balkons op de hoeken, (bescheiden) glas in lood in mooie houten winkelramen, rondingen in het metselwerk, forse schoorstenen, fraaie gevelstenen boven de portieken waarop de huisnummers staan aangegeven, evenals metselwerk boven de raampjes van het trappenhuis. Verder liggen er op de derde verdieping balkons achter een gesloten bakstenen balustrade. Vrij sober maar stijlvol.
Kruyswijk bouwde in 1922 een rij woningen in de Meerhuizenstraat met vrij sobere gevels en mooie portieken in een geelbruine baksteen. Het mooiste deel met meer detailleringen (of het is eenvoudigweg beter geconserveerd) bouwde hij aan de overkant aan de Korte Meerhuizenstraat, dat tegen een blok van Lansdorp aan staat. Met name de hoekpanden kregen flinke nadruk. Opvallend zijn de hijsbalken met decoratief smeedwerk aan de onderzijde, kartelranden onder de halfronde balkons op de hoeken, (bescheiden) glas in lood in mooie houten winkelramen, rondingen in het metselwerk, forse schoorstenen, fraaie gevelstenen boven de portieken waarop de huisnummers staan aangegeven, evenals metselwerk boven de raampjes van het trappenhuis. Verder liggen er op de derde verdieping balkons achter een gesloten bakstenen balustrade. Vrij sober maar stijlvol.
Bronnen
R. van Beekum, Cornelis Kruyswijk, Amsterdamse School architect 1884-1935 (Bussum 2006).
G. Bolhuis, Atlas Gordel ’20-‘40 (Amsterdam 2004).
Gemeentelijk Monumenten Project 2008-2014, (Gemeente Amsterdam Stadsdeel Zuid 2014).
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk kende de gebouwen niet en werd op een zonnige maandag verrast door de fraaie details.
Gerelateerde objecten