Details
Naam
Hogeweg 21-25, Wijk aan Zee
Aantal afbeeldingen: 22
IntroductieAmsterdamse School in Wijk aan Zee is zeldzaam. Architect Bartels uit Driehuis leverde hier een mooi pandje af. De recente verbouwingen aan het pand zijn discutabel.
AdresHogeweg 21-25
Postcode(s)1949 AW
PlaatsWijk aan Zee
LandNederland
Vervaardiger Chris Bartels (Architect)
Datum1922
OpdrachtgeverDe Gebroeders
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Huidige functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Type objectGebouw, Geen beschermde status
AchtergrondIn maart 1922 werd door 'De Gebroeders' in Beverwijk opdracht gegeven aan architect Bartels om in Wijk aan Zee twee geschakelde woonhuizen met winkel te bouwen. Vermoedelijk is de naam van de opdrachtgever de N.V. Maatschappij voor houtbewerking 'De Gebroeders', die rond deze tijd ook betrokken was bij de bouw van het St. Agathadorp in Beverwijk.
Boven de winkeldeur staat de naam 'Cent van het blad'. Deze naam is later aangebracht op de plaats van een raam. Vermoedelijk kon je in de winkel voor een cent snoep kopen. Op de toonbank lag een dienblad met snoepjes voor 1 cent.
Boven de winkeldeur staat de naam 'Cent van het blad'. Deze naam is later aangebracht op de plaats van een raam. Vermoedelijk kon je in de winkel voor een cent snoep kopen. Op de toonbank lag een dienblad met snoepjes voor 1 cent.
BeschrijvingIn de afgeschuinde hoek bevindt zich de ingang van de voormalige winkel, met daarboven de – niet oorspronkelijke – aanduiding 'Cent van het blad'. Op de tekening was een raam voorzien en dat is ook te zien op een historische ansichtkaart van rond 1960. Links en rechts van de winkeldeur bevinden zich de vroegere etalages, uitgebouwd ten opzichte van de deur. De uitbouwen zijn voorzien van platte daken. Op de tekening zijn lage houten borstweringen te zien zonder dat meteen sprake is van de borstweringen van balkons. Eerder gaat het om versieringen in de stijl van de Amsterdamse School. Rond 1960 waren zij nog aanwezig.
Het meest linker deel van het pand, gelegen aan de Van Ogtropweg, betrof oorspronkelijk een woonkamer met bovenliggende kamer. De begane grond heeft een puntvormige uitbouw, voorzien van een plat dak. Ook deze uitbouw was voorzien van een lage houten borstwering.
Rechts van de rechter etalage steekt het pand naar voren toe uit. Hier bevindt zich de voordeur van nummer 23. Rechts daarvan volgt het pand het verloop van de straat: de woning op nummer 21 staat lager dan de rest en de voordeur ligt dan ook lager dan die van 23. Het tamelijk op zichzelf staande woonhuis nummer 21 heeft centraal een halfrond uitgemetselde erker, waarboven van oorsprong een balkon met gemetselde borstwering. De rechter zijgevel heeft slechts één bouwlaag, waarop een groot terras is aangebracht, met houten borstwering.
Karakteristiek voor het pand en aansluitend bij de Amsterdamse School zijn de gemetselde versieringen, de gemetselde bloembakken en de houten kepers op de hoeken. De kepers, zeer karakteristiek voor Bartels, zijn ook te vinden bij Zeeweg 325 in IJmuiden.
Het meest linker deel van het pand, gelegen aan de Van Ogtropweg, betrof oorspronkelijk een woonkamer met bovenliggende kamer. De begane grond heeft een puntvormige uitbouw, voorzien van een plat dak. Ook deze uitbouw was voorzien van een lage houten borstwering.
Rechts van de rechter etalage steekt het pand naar voren toe uit. Hier bevindt zich de voordeur van nummer 23. Rechts daarvan volgt het pand het verloop van de straat: de woning op nummer 21 staat lager dan de rest en de voordeur ligt dan ook lager dan die van 23. Het tamelijk op zichzelf staande woonhuis nummer 21 heeft centraal een halfrond uitgemetselde erker, waarboven van oorsprong een balkon met gemetselde borstwering. De rechter zijgevel heeft slechts één bouwlaag, waarop een groot terras is aangebracht, met houten borstwering.
Karakteristiek voor het pand en aansluitend bij de Amsterdamse School zijn de gemetselde versieringen, de gemetselde bloembakken en de houten kepers op de hoeken. De kepers, zeer karakteristiek voor Bartels, zijn ook te vinden bij Zeeweg 325 in IJmuiden.
InterieurDe interieurs zijn volledig gemoderniseerd.
Recente ontwikkelingenDe panden zijn in de loop der jaren grondig gemoderniseerd, waarbij helaas menig oorspronkelijk detail is gesneuveld, zoals glas-in-lood, ladderramen en voordeuren.
De meest ingrijpende verbouwing heeft plaatsgevonden in 2023. De half-ellipsvormige erker van nummer 21 - oorspronkelijk voorzien van een balkon met gemetselde borstwerking - is opgehoogd met een verdieping tot de dakrand. Hoewel de ophoging een kopie is van de oorspronkelijke begane grond, valt op dat het bakstenen ornament van de begane grond wordt herhaald op de verdieping. Bartels had dit waarschijnlijk anders opgelost. Het ornament komt namelijk voort uit het trasraam en rijst op uit de basis. Het is onlogisch het op de verdieping ongewijzigd te herhalen. Bovendien heeft de ophoging tot en met de dakrand als gevolg dat de houten overstek niet meer doorloopt, wat een vreemd effect geeft. Een andere ingrijpende verbouwing betreft het terras van nummer 21, aan de rechterzijde van het pand. Dit is bij de woning getrokken. Hoewel nummer 21 inmiddels is voorzien van een voordeur, die bij het huis lijkt te horen, mag gehoopt worden dat de onaanzienlijke witte terrasdeuren ook nog worden vervangen door fraaiere exemplaren.
Ook de nummers 23 en 25 hebben wijzigingen ondergaan. De belangrijkste blijkt het aanbrengen van zeer eenvoudige, standaard balkonhekken met verticale spijlen. Bijzonder, want er is helemaal geen sprake van balkons. Er zijn dan ook geen balkondeuren te bekennen. De zeer lage houten "balustrades" naar ontwerp van Bartels die hier ooit zaten, dienden louter ter versiering van de gevel.
De meest ingrijpende verbouwing heeft plaatsgevonden in 2023. De half-ellipsvormige erker van nummer 21 - oorspronkelijk voorzien van een balkon met gemetselde borstwerking - is opgehoogd met een verdieping tot de dakrand. Hoewel de ophoging een kopie is van de oorspronkelijke begane grond, valt op dat het bakstenen ornament van de begane grond wordt herhaald op de verdieping. Bartels had dit waarschijnlijk anders opgelost. Het ornament komt namelijk voort uit het trasraam en rijst op uit de basis. Het is onlogisch het op de verdieping ongewijzigd te herhalen. Bovendien heeft de ophoging tot en met de dakrand als gevolg dat de houten overstek niet meer doorloopt, wat een vreemd effect geeft. Een andere ingrijpende verbouwing betreft het terras van nummer 21, aan de rechterzijde van het pand. Dit is bij de woning getrokken. Hoewel nummer 21 inmiddels is voorzien van een voordeur, die bij het huis lijkt te horen, mag gehoopt worden dat de onaanzienlijke witte terrasdeuren ook nog worden vervangen door fraaiere exemplaren.
Ook de nummers 23 en 25 hebben wijzigingen ondergaan. De belangrijkste blijkt het aanbrengen van zeer eenvoudige, standaard balkonhekken met verticale spijlen. Bijzonder, want er is helemaal geen sprake van balkons. Er zijn dan ook geen balkondeuren te bekennen. De zeer lage houten "balustrades" naar ontwerp van Bartels die hier ooit zaten, dienden louter ter versiering van de gevel.
Bronnen
Bouwdossier Velsen
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandSander Boelsma maakte ons via het Forum attent op dit pand. Toen ik in 2023 foto's maakte, was de verbouwing van nummer 21 nog niet klaar. In februari 2024 ben ik terug gegaan.
Gerelateerde objecten