Details
Naam
Edeseweg 30, Lunteren
Aantal afbeeldingen: 69
IntroductieDit landhuis in Lunteren was prachtig bewaard gebleven en werd in volle glorie en kleur hersteld. De geschiedenis van zijn bewoners is minstens zo interessant.
AdresEdeseweg 30
Postcode(s)6741 CR
PlaatsLunteren
LandNederland
Vervaardiger J.W. Dinger (Architect)
Datum1923 - 1924
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Opdrachtgevermevrouw Lambers-Noordmans
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieLandhuis
Huidige functieLandhuis
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer523584
AchtergrondDit vrijstaande woonhuis ligt aan de westzijde van de Edeseweg, net buiten de bebouwde kom van Lunteren in de gemeente Ede.
Het huis is gebouwd in 1923/24 als 'De Boschhoek' naar een ontwerp van de uit Lunteren afkomstige architect J.W. Dinger. De opdracht werd gegeven door mevrouw Trijntje (Tine) Lambers-Noordmans. Mevrouw Lambers, geboren in 1859, was sinds 1911 weduwe van Hendrik Cornelis Lambers, predikant te Lunteren. Zij zelf stierf in 1936. Het huis werd bleef bewoond door de drie ongehuwde dochters van het echtpaar.
In 1945 nam de broer van mevrouw Lambers, Oepke Noordmans, met zijn gezin intrek in de woning. Oepke Noordmans (1871-1956) was een vooraanstaand theoloog en hervormd predikant. Hoewel hij nooit promoveerde, heeft hij grote invloed op de theologische discussies in Nederland uitgeoefend. Zijn geschriften zijn in 2006 in maar liefst tien delen (in elf banden) verzameld en uitgegeven. In de kamer linksvoor had Noordmans zijn bureau. Er stond ook een huispijporgel, dat rond 1860 door de gebroeders Adema in Leeuwarden was gebouwd. Bij zijn overlijden in 1956 koopt zijn weduwe het huis. De dames Lambers betrekken een woning in het Hugo de Vries park.
De zoon van Oepke Noordmans, Johan,was net als zijn vader theoloog. Hij erfde na de dood van zijn moeder het huis en heeft er tot zijn dood in oktober 2013 gewoond. Hij leidde een teruggetrokken bestaan. De gevel ging schuil achter manshoge bosschages en de voordeur was vanwege stapels kranten en papieren niet meer toegankelijk. Bij zijn dood heeft hij Johan Noordmans een aanzienlijk deel van zijn nalatenschap aan het museum in Lunteren geschonken, dat hiervan de Noordmansvleugel heeft laten bouwen.
Dinger maakte twee ontwerpen voor het huis. Het eerste ontwerp was monumentaler en lijkt wel wat op De Boomakker, elders in Lunteren. Het werd blijkbaar ook duurder dan de geplande 10.000 gulden. Naar verluidt had mevrouw Lambers het niet zo op de kleine Amsterdamse School raampjes en wilde zij grote ramen. Die kreeg zij in De Boschhoek.
Het huis is gebouwd in 1923/24 als 'De Boschhoek' naar een ontwerp van de uit Lunteren afkomstige architect J.W. Dinger. De opdracht werd gegeven door mevrouw Trijntje (Tine) Lambers-Noordmans. Mevrouw Lambers, geboren in 1859, was sinds 1911 weduwe van Hendrik Cornelis Lambers, predikant te Lunteren. Zij zelf stierf in 1936. Het huis werd bleef bewoond door de drie ongehuwde dochters van het echtpaar.
In 1945 nam de broer van mevrouw Lambers, Oepke Noordmans, met zijn gezin intrek in de woning. Oepke Noordmans (1871-1956) was een vooraanstaand theoloog en hervormd predikant. Hoewel hij nooit promoveerde, heeft hij grote invloed op de theologische discussies in Nederland uitgeoefend. Zijn geschriften zijn in 2006 in maar liefst tien delen (in elf banden) verzameld en uitgegeven. In de kamer linksvoor had Noordmans zijn bureau. Er stond ook een huispijporgel, dat rond 1860 door de gebroeders Adema in Leeuwarden was gebouwd. Bij zijn overlijden in 1956 koopt zijn weduwe het huis. De dames Lambers betrekken een woning in het Hugo de Vries park.
De zoon van Oepke Noordmans, Johan,was net als zijn vader theoloog. Hij erfde na de dood van zijn moeder het huis en heeft er tot zijn dood in oktober 2013 gewoond. Hij leidde een teruggetrokken bestaan. De gevel ging schuil achter manshoge bosschages en de voordeur was vanwege stapels kranten en papieren niet meer toegankelijk. Bij zijn dood heeft hij Johan Noordmans een aanzienlijk deel van zijn nalatenschap aan het museum in Lunteren geschonken, dat hiervan de Noordmansvleugel heeft laten bouwen.
Dinger maakte twee ontwerpen voor het huis. Het eerste ontwerp was monumentaler en lijkt wel wat op De Boomakker, elders in Lunteren. Het werd blijkbaar ook duurder dan de geplande 10.000 gulden. Naar verluidt had mevrouw Lambers het niet zo op de kleine Amsterdamse School raampjes en wilde zij grote ramen. Die kreeg zij in De Boschhoek.
BeschrijvingAan het monumentenregister ontlenen we de hierna volgende beschrijving: de gevels zijn opgetrokken in geelbruine baksteen in halfsteens verband. In de gevels bevinden zich op de begane grond grotendeels driestrooksvenster met één meerruits bovenlicht, waarvan de onderramen aan weerszijden zijn geflankeerd door luiken. Op de verdieping bevinden zich in de afgewolfde topgevel meerruits stolpramen.
In beide dakschilden bevindt zich een langgerekte dakkapel onder een rieten dak. De voorgevel wordt benadrukt door de centraal geplaatste entree in een portiek met afgeronde hoeken. Deze vloeiende lijn wordt gecontinueerd via de gevel in een lage bakstenen muur die na circa één meter afbuigt naar binnen en eindigt halverwege de zijgevel van het huis.
Centraal in de voorgevel (noordoostgevel) bevindt zich het inpandig portiek met afgeronde hoeken met aan weerszijden twee lage bakstenen armen, die het bordes omsluiten. In het portiek bevindt zich de terug gelegen houten deur aan de bovenzijde afgesloten door een rechthoekige luifel met een stompe hoek. Boven de luifel bevindt zich een horizontale lichtbalk bestaande uit liggende meerruits ramen die doorloopt tot boven de driestrooksvensters links en rechts in de gevel. Het driestrooksvenster links in de gevel wordt afgesloten door een zeven-ruits raam in de lichtbalk, het driestrooksvenster rechts in de gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten door een vijf-ruits raam in de lichtbalk. In het rieten dakschild bevindt zich een brede lage dakkapel bestaande uit gekoppelde liggende twee drie-ruits, één twee-ruits, één vier-ruits, één twee-ruits en twee drie-ruits ramen.
Links op de begane grond in de linkerzijgevel (zuidoostgevel) bevindt zich een lichte uitbouw met plat dak ter afsluiting van de serre. De uitbouw bestaat uit een driestrooksvenster met staand vier-ruits zijramen aan de rechterzijde geflankeerd door een houten deur met oorspronkelijke glasindeling. Onder het raam bevindt zich een bakstenen onderbouw met aan de linkerzijde een decoratieve gemetselde lage muur met ronde vormen van de uitbouw tot aan de hoek van de gevel. Rechts van de uitbouw bevindt zich een identieke muur. Rechts in de gevel bevindt zich een driestrooksvenster met vijf-ruits bovenlicht. Onder de afgewolfde topgevel bevinden zich twee gekoppelde stolpramen bestaande uit twee zes-ruits draairamen. De raampartij wordt aan weerszijden geflankeerd door zijlichten met gekantelde keperbogen en een drie-ruits roedenverdeling. De geveltop wordt onder het wolfeind afgesloten door een houten overstek met windveren die aan de onderzijde naar buiten krult, onderbroken door een uitstekende ronde balk.
In aanvulling op het monumentenregister: de vier ronde balken die het dak ondersteunen en uit de zijgevels steken, zijn van hout dat door koper is omhuld.
Het iets doorzakkende dak wordt wel in verband met Indonesië (batak, minankabau) gebracht. Hiervoor bestaat geen concreet bewijs anders dan dat de zoon van het echtpaar Lambers in Nederlands-Indië werkte en dat vrienden van het echtpaar banden met de kolonie hadden. Binnen de Amsterdamse School bestond veel belangstelling voor Nederlands-Indië, wat ook de gelijkenis kan verklaren.
In beide dakschilden bevindt zich een langgerekte dakkapel onder een rieten dak. De voorgevel wordt benadrukt door de centraal geplaatste entree in een portiek met afgeronde hoeken. Deze vloeiende lijn wordt gecontinueerd via de gevel in een lage bakstenen muur die na circa één meter afbuigt naar binnen en eindigt halverwege de zijgevel van het huis.
Centraal in de voorgevel (noordoostgevel) bevindt zich het inpandig portiek met afgeronde hoeken met aan weerszijden twee lage bakstenen armen, die het bordes omsluiten. In het portiek bevindt zich de terug gelegen houten deur aan de bovenzijde afgesloten door een rechthoekige luifel met een stompe hoek. Boven de luifel bevindt zich een horizontale lichtbalk bestaande uit liggende meerruits ramen die doorloopt tot boven de driestrooksvensters links en rechts in de gevel. Het driestrooksvenster links in de gevel wordt afgesloten door een zeven-ruits raam in de lichtbalk, het driestrooksvenster rechts in de gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten door een vijf-ruits raam in de lichtbalk. In het rieten dakschild bevindt zich een brede lage dakkapel bestaande uit gekoppelde liggende twee drie-ruits, één twee-ruits, één vier-ruits, één twee-ruits en twee drie-ruits ramen.
Links op de begane grond in de linkerzijgevel (zuidoostgevel) bevindt zich een lichte uitbouw met plat dak ter afsluiting van de serre. De uitbouw bestaat uit een driestrooksvenster met staand vier-ruits zijramen aan de rechterzijde geflankeerd door een houten deur met oorspronkelijke glasindeling. Onder het raam bevindt zich een bakstenen onderbouw met aan de linkerzijde een decoratieve gemetselde lage muur met ronde vormen van de uitbouw tot aan de hoek van de gevel. Rechts van de uitbouw bevindt zich een identieke muur. Rechts in de gevel bevindt zich een driestrooksvenster met vijf-ruits bovenlicht. Onder de afgewolfde topgevel bevinden zich twee gekoppelde stolpramen bestaande uit twee zes-ruits draairamen. De raampartij wordt aan weerszijden geflankeerd door zijlichten met gekantelde keperbogen en een drie-ruits roedenverdeling. De geveltop wordt onder het wolfeind afgesloten door een houten overstek met windveren die aan de onderzijde naar buiten krult, onderbroken door een uitstekende ronde balk.
In aanvulling op het monumentenregister: de vier ronde balken die het dak ondersteunen en uit de zijgevels steken, zijn van hout dat door koper is omhuld.
Het iets doorzakkende dak wordt wel in verband met Indonesië (batak, minankabau) gebracht. Hiervoor bestaat geen concreet bewijs anders dan dat de zoon van het echtpaar Lambers in Nederlands-Indië werkte en dat vrienden van het echtpaar banden met de kolonie hadden. Binnen de Amsterdamse School bestond veel belangstelling voor Nederlands-Indië, wat ook de gelijkenis kan verklaren.
InterieurHet interieur bevond zich ten tijde van de verkoop in 2016 nog grotendeels in de oorspronkelijke staat en is volledig gerestaureerd. Overal bevinden zich houten en verglaasde paneeldeuren. De groen-zwart betegelde schoorsteenmantel in de tuinkamer is monumentaal te noemen, ook al is de opening dichtgemaakt. Een deel van de tuinkamer is door een gemetselde boog afgescheiden van de rest van de kamer, waardoor een soort cosy-corner is ontstaan. De keuken is nog deels origineel met een schouw en tegels waarop Hollandse taferelen, mogelijk van Holland Utrecht. De wc-ruimte heeft nog originele tegeltjes met een sierlijst.
Recente ontwikkelingenHet huis stond ten tijde van het schrijven van deze bijdrage (2014) te koop. Het is gerestaureerd en volledig in kleur hersteld door de nieuwe eigenaar, die voor de restauratie in september 2018 de Open Monumentenprijs van de Vereniging Edese Monumenten ontving.
Sinds de restauratie is het huis genaamd Huize De Wijert. Eigenaar is de Eleven Floawers Foundation, een familiefonds, opgericht door Paul en Mineke Baan. Het fonds streeft naar een samenleving waarin samen zorgen, samen werken en samen leven centraal staan.
Sinds de restauratie is het huis genaamd Huize De Wijert. Eigenaar is de Eleven Floawers Foundation, een familiefonds, opgericht door Paul en Mineke Baan. Het fonds streeft naar een samenleving waarin samen zorgen, samen werken en samen leven centraal staan.
Bronnen
A.L.J. Schuurs, Architect J.W. Dinger & Lunteren (Lunteren, 2004).
Ingezonden door Richard Keijzer
Professionele of persoonlijke bandRichard Keijzer 2014: Een van de weinige Amsterdamse School-panden die zijn voorzien van partiële luiken bij de ramen.
Gert-Jan Lobbes 2022: bijgewerkt naar aanleiding van de restauratie en nieuwe foto's geplaatst. Ik dank de eigenaar voor de rondleiding en de mogelijkheid om foto's te maken.
Gert-Jan Lobbes 2022: bijgewerkt naar aanleiding van de restauratie en nieuwe foto's geplaatst. Ik dank de eigenaar voor de rondleiding en de mogelijkheid om foto's te maken.
Gerelateerde objecten