Details
Naam
Transformatorhuisje Esserhaag, Groningen
Aantal afbeeldingen: 7
IntroductieDit transformatorhuisje heeft vaak door graffiti een wat treurig aanzien. De monumentenstatus leidt niet automatisch tot respect.
AdresGoeman Borgesiuslaan 161
Postcode(s)9722 RW
PlaatsGroningen
LandNederland
Vervaardiger Siebe Jan Bouma (Architect)
Datum1931
OpdrachtgeverGemeentelijk Energiebedrijf Groningen
Huidige eigenaarEnexis
Oorspronkelijke functieTransformator- of elektriciteitshuisje
Huidige functieTransformator- of elektriciteitshuisje
Type objectGebouw, Nutsvoorziening, Rijksmonument
AchtergrondDit transformatorhuisje in de Villabuurt in de Groninger wijk Helpman werd gebouwd in opdracht van de gemeente, naar ontwerp van S.J. Bouma van Gemeentewerken. Het monumentenregister noemt als jaartal 1931, Hekkema noemt 1933.
Het gebouwtje geldt als rijksmonument vanwege de zorgvuldig gedetailleerde expressionistische bouwstijl, zijn architectuurhistorische waarde, stilistische kwaliteit en verzorgde uitvoering van het ontwerp, evenals vanwege zijn gaafheid.
Het gebouwtje geldt als rijksmonument vanwege de zorgvuldig gedetailleerde expressionistische bouwstijl, zijn architectuurhistorische waarde, stilistische kwaliteit en verzorgde uitvoering van het ontwerp, evenals vanwege zijn gaafheid.
BeschrijvingVan de Goeman Borgesiuslaan takt rechts van nummer 4 het wandelpaadje Esserhaag af, dat leidt naar de met water omgeven achterkant van begraafplaats Esserveld. Vrij snel links staat het gebouwtje, dat wordt gekenmerkt door de invloed van Dudok. De Amsterdamse School zien we terug in het expressionistische metselwerk en de forse overstek.
De plattegrond is in hoofdvorm vierkant. De gevels rusten op een boven het maaiveld zwevende betonplaat en zijn opgetrokken uit gele baksteen en gele mondsteen. De gevels zijn aan de onderzijde gedecoreerd met een rand, bestaande uit een halfopen rollaag en een rollaag van afwisselend rode en gele baksteen. Het lage, terugliggende basement van paarse mondsteen is aan de zuidgevel en ter weerszijden van de ingang aan de noordzijde uitgemetseld tot een bloembak.
De toegangsdeur is van staal evenals de toegangsdeur in de oostgevel, die aan één zijde wordt geflankeerd door een uitgemetselde bloembak. Op het tentdak staat een forse schoorsteenachtige opmetseling van gele baksteen. Het betreft geen echte schoorsteen, maar is bestemd voor vier ijzeren ventilatieroosters, essentieel voor het functioneren van een transformator. Zoals hierboven aangegeven, was het huisje vroeger bedekt met pannen, nu met shingles.
De plattegrond is in hoofdvorm vierkant. De gevels rusten op een boven het maaiveld zwevende betonplaat en zijn opgetrokken uit gele baksteen en gele mondsteen. De gevels zijn aan de onderzijde gedecoreerd met een rand, bestaande uit een halfopen rollaag en een rollaag van afwisselend rode en gele baksteen. Het lage, terugliggende basement van paarse mondsteen is aan de zuidgevel en ter weerszijden van de ingang aan de noordzijde uitgemetseld tot een bloembak.
De toegangsdeur is van staal evenals de toegangsdeur in de oostgevel, die aan één zijde wordt geflankeerd door een uitgemetselde bloembak. Op het tentdak staat een forse schoorsteenachtige opmetseling van gele baksteen. Het betreft geen echte schoorsteen, maar is bestemd voor vier ijzeren ventilatieroosters, essentieel voor het functioneren van een transformator. Zoals hierboven aangegeven, was het huisje vroeger bedekt met pannen, nu met shingles.
Recente ontwikkelingenHet gebouwtje is thans nog in gebruik als transformatorhuisje. Het was oorspronkelijk gedekt met pannen, zie de links voor een foto hiervan. Ook in de monografie over Bouma staat de foto afgebeeld. De afgelegen ligging maakt het, net als Bouma's muziekkoepel in het Sterrebos, helaas tot een geliefd object voor graffiti.
Bronnen
Herma Hekkema, S. J. Bouma 1899-1959 (Groningen, 1992).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandHet huisje kwam langs op Instagram en ik besloot op zoek te gaan. Het viel niet mee het te vinden, je bent er zo voorbij.
Gerelateerde objecten