Details
Naam
Arbere Heereweg 18, Aduard
Aantal afbeeldingen: 7
IntroductieGroningen staat vol met Amsterdamse School, tot in de kleinste dorpjes!
AdresHeereweg 18
Postcode(s)9831 PB
PlaatsAduard
LandNederland
Vervaardiger Willem Reitsema Tzn (Architect)
Datum1936
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverParticuliere opdrachtgever
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieWoonhuis (vrijstaand)
Huidige functieWoonhuis (vrijstaand)
Type objectGeen beschermde status, Gebouw
AchtergrondIn 1932 bouwde architect Willem Reitsema aan Burgemeester Seinenstraat 72 in Aduard één van zijn meest tot de verbeelding sprekende huizen, dat het tot rijksmonument heeft geschopt. Een aantal jaren later kreeg hij opdracht om daar niet ver vandaan een ander huis te bouwen aan de Heereweg 18. Volgens opgave van de huidige bewoner zou het huis gebouwd zijn voor het echtpaar Engelbertus Lodewijk Franssens en Grietje Gerber. Reitsema ontwierp nog een derde woning in Aduard, het zeer eenvoudige huis Heereweg 34.
Het huis heeft de naam 'Arbere', die bij de bouw is aangebracht op de schoorsteen. Arbere is het oudfriese woord voor graanschuur en het was de naam van een buurtschap ten noorden van Aduard. Een boerderij tussen Aduard en Fransum heeft nog steeds een gevelsteen met daarop de naam Arbere hoog op een voormalige buitenmuur. In de veertiende eeuw werd bij die boerderij een sluis aangebracht in het Peizerdiep.
Het huis heeft de naam 'Arbere', die bij de bouw is aangebracht op de schoorsteen. Arbere is het oudfriese woord voor graanschuur en het was de naam van een buurtschap ten noorden van Aduard. Een boerderij tussen Aduard en Fransum heeft nog steeds een gevelsteen met daarop de naam Arbere hoog op een voormalige buitenmuur. In de veertiende eeuw werd bij die boerderij een sluis aangebracht in het Peizerdiep.
BeschrijvingDe beide panden van Reitsema in Aduard op Wendingen zijn goede representanten van de Groninger variant van de Amsterdamse School. Verder verschillen zij nogal van elkaar, al is het maar vanwege de overwegend gele baksteen aan de Heereweg terwijl het andere pand overwegend roodbruin is, met de blokvorm aan de rechter kant als geel accent. De blokvorm aan de Heereweg lijkt hierop, maar is veel minder als apart bouwelement behandeld.
Karakteristiek voor het huis is het wolfsdak aan de voorkant, dat wordt doorbroken door de schoorsteen. Fennema schrijft hierover: "De schoorsteen is deels op de daknok naar achteren doorgetrokken, waardoor deze als een blok door de kap lijkt te steken. Op de begane grond is de schoorsteenpartij verbreed tot een vooruitstekend element - deels onder de latei van de hoekramen - om vervolgens met een ronding onder maaiveld te verdwijnen. Een dergelijke benedenafsluiting vinden we vaker in Reitsema's ontwerpen." Aan de rechter zijgevel bevinden zich op de latei twee betonnen bollen als ornamenten. De ingang bevindt zich in de linker zijgevel.
Karakteristiek voor het huis is het wolfsdak aan de voorkant, dat wordt doorbroken door de schoorsteen. Fennema schrijft hierover: "De schoorsteen is deels op de daknok naar achteren doorgetrokken, waardoor deze als een blok door de kap lijkt te steken. Op de begane grond is de schoorsteenpartij verbreed tot een vooruitstekend element - deels onder de latei van de hoekramen - om vervolgens met een ronding onder maaiveld te verdwijnen. Een dergelijke benedenafsluiting vinden we vaker in Reitsema's ontwerpen." Aan de rechter zijgevel bevinden zich op de latei twee betonnen bollen als ornamenten. De ingang bevindt zich in de linker zijgevel.
InterieurIn de vier kleine raampjes in het blokvormige deel aan de rechterkant bevindt zich glas in lood. Het interieur is nogal gewijzigd.
Recente ontwikkelingenOorspronkelijk zaten onder de vensters op de eerste verdieping bloembakken op klossen en op de begane grond gemetselde bloembakken. Verder lijken de kozijnen vernieuwd en vereenvoudigd.
Bronnen
Bertus Fennema en Annelike Brinkman, Willem Reitsema Tzn. Architect op het Hogeland (Uitgeverij Noordboek 2008).
Informatie van de huidige bewoner.
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandHet tweede fraaie huis van Reitsema in Aduard.
Gerelateerde objecten