Details
Naam
Jacob Marisplein 2, Jacob Marisstraat 74, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 20
IntroductieSchitterende details in dit tot nu toe wat onbekend ontwerp van het architectenduo Groenendijk & Lammers. Het originele ontwerp was nog indrukwekkender!
AdresJacob Marisplein 2, Jacob Marisstraat 74
Postcode(s)1058 JD
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Theo Lammers (Architect)
Th. Groenendijk (Architect)
Th. Groenendijk (Architect)
Datum1920
Huidige staatGerealiseerd
OpdrachtgeverA. de Moor
H. Koper
H. Koper
Oorspronkelijke functieWoningen overig
Huidige functieWoningen overig
Type objectGebouw
AchtergrondIn januari 1920 wordt in de toenmalige gemeente Sloten door aannemers A. de Moor en H. Koper, die dan woonachtig zijn op de Jacob Marisstraat 90, een aanvraag gedaan om drie woonhuizen te mogen bouwen. Het gaat om twee huizen aan het Jacob Marisplein en een huis aan de Jacob Marisstraat. Het ontwerp van Groenendijk en Lammers laat een mooi ensemble zien met aandacht voor siermetselwerk, torenachtige opbouwtjes en fraai vormgegeven deuren.
Een later ontwerp in het bouwdossier laat zien dat het linkerhuis (huisnummer 4 aan het plein) in de plannen is komen te vervallen. Het door Groenendijk en Lammers bedachte ensemble vervalt hierdoor en de aangepaste bouwtekening laat een wat soberder uitvoering zien waarbij de gevelsymmetrie aan het plein helaas is verdwenen, net als de torenachtige opbouwen.
Een apart ontwerp uit april 1920 laat vervolgens een veel simpeler ontwerp zien voor Jacob Marisplein 4, dat uiteindelijk zo is uitgevoerd (nog zonder de gevelbrede balkons die in 1963 zijn aangebracht). Aan de signatuur op de bouwtekening is niet goed te zien wie verantwoordelijk is voor dit ontwerp, maar het zijn zeker niet Groenendijk en Lammers.
Een later ontwerp in het bouwdossier laat zien dat het linkerhuis (huisnummer 4 aan het plein) in de plannen is komen te vervallen. Het door Groenendijk en Lammers bedachte ensemble vervalt hierdoor en de aangepaste bouwtekening laat een wat soberder uitvoering zien waarbij de gevelsymmetrie aan het plein helaas is verdwenen, net als de torenachtige opbouwen.
Een apart ontwerp uit april 1920 laat vervolgens een veel simpeler ontwerp zien voor Jacob Marisplein 4, dat uiteindelijk zo is uitgevoerd (nog zonder de gevelbrede balkons die in 1963 zijn aangebracht). Aan de signatuur op de bouwtekening is niet goed te zien wie verantwoordelijk is voor dit ontwerp, maar het zijn zeker niet Groenendijk en Lammers.
BeschrijvingDe twee gebouwen van drie bouwlagen, die aan de Jacob Marisstraat met elkaar zijn verbonden, zitten vol expressieve elementen. Bij het metselwerk is dit nergens beter te zien bij de twee driehoekige gemetselde balkonnetje aan de Jacob Marisstraaat.* De ramen op de begane grond worden geflankeerd door verticale bakstenen, waarvan de bovenste rand geaccentueerd wordt door vierkante oranje geglazuurde steentjes.
De dakrand doet met z'n verticaal geplaatste oranje pannen heel erg denken aan die van het blok dat Lammers niet lang na oplevering van deze huizen alleen voor Eigen Hulp aan de Amsteldijk zou ontwerpen. De op beide bouwtekeningen zichtbare, bijna art nouveau-achtige, voordeuren lijken nooit gemaakt te zijn. Op een archieffoto uit 1924 zijn namelijk vrij eenvoudige deuren zichtbaar.
Aan de pleinzijde valt het ruitvormig venster met sierrand en glas in lood op (in iets afwijkende vorm al in het oorspronkelijk ontwerp ingetekend). De vorm van de rand zien we min of meer terugkeren in de raampjes naast de voordeuren in het blok van Eigen Hulp. Een gevelsteen herdenkt de eerste steenlegging. De tekst hiervan luidt: 'De eerste steen werd gelegd door Leonore-Kruyt den 26 april 1920'.
* Jacob Marisplein 8 heeft een soortgelijk balkonnetje. Samen met de expressieve dakrand doet dit wat strakker vormgegeven pand denken aan het ontwerp van Groenendijk en Lammers. Het bouwdossier geeft hier helaas geen uitsluitsel over; het gaat niet verder terug dan 1930.
De dakrand doet met z'n verticaal geplaatste oranje pannen heel erg denken aan die van het blok dat Lammers niet lang na oplevering van deze huizen alleen voor Eigen Hulp aan de Amsteldijk zou ontwerpen. De op beide bouwtekeningen zichtbare, bijna art nouveau-achtige, voordeuren lijken nooit gemaakt te zijn. Op een archieffoto uit 1924 zijn namelijk vrij eenvoudige deuren zichtbaar.
Aan de pleinzijde valt het ruitvormig venster met sierrand en glas in lood op (in iets afwijkende vorm al in het oorspronkelijk ontwerp ingetekend). De vorm van de rand zien we min of meer terugkeren in de raampjes naast de voordeuren in het blok van Eigen Hulp. Een gevelsteen herdenkt de eerste steenlegging. De tekst hiervan luidt: 'De eerste steen werd gelegd door Leonore-Kruyt den 26 april 1920'.
* Jacob Marisplein 8 heeft een soortgelijk balkonnetje. Samen met de expressieve dakrand doet dit wat strakker vormgegeven pand denken aan het ontwerp van Groenendijk en Lammers. Het bouwdossier geeft hier helaas geen uitsluitsel over; het gaat niet verder terug dan 1930.
Bronnen
Bouwdossiers gemeente Amsterdam.
G. Bolhuis, Atlas Gordel 20-40 (Amsterdam 2004).
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandStuitte bij toeval op dit blokje in een opvallend leuk, voor mij tot dan toe wat onbekend buurtje. Erg jammer dat het oorspronkelijke ontwerp niet is uitgevoerd!
Gerelateerde objecten