Details
Naam
Albert Hahnplantsoen 21-23, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 31
IntroductieDeze statige dubbele villa toont invloeden van zowel de Amsterdamse School als van Frank Lloyd Wright. Het interieur neigt weer meer naar art deco.
AdresAlbert Hahnplantsoen 21
Postcode(s)1077 BM
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Edmond Nijsten (Architect)
Datum1928 - 1930
Huidige staatGerealiseerd
Opdrachtgever J.F.J. Eyrond
Oorspronkelijke functieVilla of geschakelde villawoning
Huidige functieVilla of geschakelde villawoning
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer527849
AchtergrondDeze dubbele villa werd gebouwd in opdracht van bouwondernemer J.F.J. Eyrond en is een ontwerp van architect Edmond Nijsten. De joodse diamanthandelaar Felix Friedman en zijn vrouw waren de eerste bewoners.
BeschrijvingDe statige dubbele villa toont invloeden van zowel de Amsterdamse School als van Frank Lloyd Wright. De invloed van eerstgenoemde zien we onder andere terug in het siermetselwerk en -smeedijzer, de toepassing van verschillende kleuren baksteen en metselverbanden, de ruim toegepaste ladderramen, de halfronde erker van nummer 23 (waar vroeger de eetkamer zat) en de beeldbepalende toren met vlaggenmasthouder van siersmeedijzer.
De asymmetrische voorgevel heeft centraal twee ramen met afgeschuinde zijlichten met hiertussen, op de scheidingswand van de woningen, siermetselwerk. Rechts van deze vensters bevindt zich de rondboogportiek van nummer 23. De rondboogdeur wordt omlijst door een smalle vensterstrook met geometrisch glas in lood; de deur zelf is vormgegeven in de stijl van de Amsterdamse School. Nummer 21, links van de centrale vensters, heeft een veel eenvoudiger uitgevoerde voordeur.
De tuinmuur heeft twee, oorspronkelijke lage, hekjes. Nummer 21 heeft op het muurtje een sierlijk smeedijzeren hekwerk. Twee van de drie gekoppelde garages aan de Albert Hahnstraat - met dubbele houten deuren in onmiskenbare Amsterdamse Schoolstijl - behoren tot de dubbele villa; de meest linkse hoort bij Apollaan 166 van architect Mulder. De meest rechtse is overigens pas in 1931 erbij gebouwd. Stilistisch zijn de drie garages identiek en lijken ze op de deur van de dienstingang van Apollolaan 166. De garagedeur op de bouwtekening hiervan wijkt wel wat af van de huidige deuren, maar op de archieffoto zie je dat het huidige ontwerp er al is - hoewel er sprake is van een lichtere kleurstelling. Het lijkt erop dat Nijsten dit ontwerp heeft overgenomen.
Het is interessant deze villa te vergelijken met andere ontwerpen van Nijsten. Enkele elementen zien we een paar keer terugkeren: de gebogen erker, de hoge schoorsteen met siermetselwerk, de verticale houten sierelementen bij vensters, de siersmeedijzeren vlaggenmasthouders, en het kleurgebruik van het glas in lood.
De waardering volgens de RCE: “De dubbele villa met bijbehorende onderdelen naar ontwerp van E. Nijsten uit 1930 is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als gaaf en markant voorbeeld van een zorgvuldig gedetailleerde woning voor de gegoede stand in de stijl van de Amsterdamse School met door Frank Lloyd Wright beïnvloede beeldbepalende elementen en als stedenbouwkundig element in Berlages Plan Zuid. “
De asymmetrische voorgevel heeft centraal twee ramen met afgeschuinde zijlichten met hiertussen, op de scheidingswand van de woningen, siermetselwerk. Rechts van deze vensters bevindt zich de rondboogportiek van nummer 23. De rondboogdeur wordt omlijst door een smalle vensterstrook met geometrisch glas in lood; de deur zelf is vormgegeven in de stijl van de Amsterdamse School. Nummer 21, links van de centrale vensters, heeft een veel eenvoudiger uitgevoerde voordeur.
De tuinmuur heeft twee, oorspronkelijke lage, hekjes. Nummer 21 heeft op het muurtje een sierlijk smeedijzeren hekwerk. Twee van de drie gekoppelde garages aan de Albert Hahnstraat - met dubbele houten deuren in onmiskenbare Amsterdamse Schoolstijl - behoren tot de dubbele villa; de meest linkse hoort bij Apollaan 166 van architect Mulder. De meest rechtse is overigens pas in 1931 erbij gebouwd. Stilistisch zijn de drie garages identiek en lijken ze op de deur van de dienstingang van Apollolaan 166. De garagedeur op de bouwtekening hiervan wijkt wel wat af van de huidige deuren, maar op de archieffoto zie je dat het huidige ontwerp er al is - hoewel er sprake is van een lichtere kleurstelling. Het lijkt erop dat Nijsten dit ontwerp heeft overgenomen.
Het is interessant deze villa te vergelijken met andere ontwerpen van Nijsten. Enkele elementen zien we een paar keer terugkeren: de gebogen erker, de hoge schoorsteen met siermetselwerk, de verticale houten sierelementen bij vensters, de siersmeedijzeren vlaggenmasthouders, en het kleurgebruik van het glas in lood.
De waardering volgens de RCE: “De dubbele villa met bijbehorende onderdelen naar ontwerp van E. Nijsten uit 1930 is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als gaaf en markant voorbeeld van een zorgvuldig gedetailleerde woning voor de gegoede stand in de stijl van de Amsterdamse School met door Frank Lloyd Wright beïnvloede beeldbepalende elementen en als stedenbouwkundig element in Berlages Plan Zuid. “
InterieurHeeft het exterieur onmiskenbaar Amsterdamse School-elementen, voor het interieur ligt dat toch even anders. Foto’s van nummer 23 laten weliswaar een expressief, sierlijk en kleurrijk interieur zien en heeft enkele door de Amsterdamse School geliefde elementen, maar qua vormentaal hebben we hier met iets totaal anders te maken, meer richting art deco. De trappalen met de krullende elementen en de paraboolvormige doorgang hinten naar de Amsterdamse School, maar andere elementen en met name het kleurgebruik (roze, lichtgroen) zijn atypisch, om van de strak vormgegeven, kleurloze lichtzuil maar te zwijgen. Een van de glas-in-loodramen heeft als signatuur Ateliers D'art Gaetan Jeannin Billancourt, het atelier van de Franse glazenier Gaetan Jeannin uit Billancourt. Het is bijzonder om glaswerk van Jeannin aan te treffen in een Amsterdamse villa.
Niet alleen zien we in de eetkamerdeur een voorstelling van een vogel (waarschijnlijk een kraanvogel of een ooievaar), op de metalen plaquette in de hal zien we twee roofvogels. Dit kunstwerk is gesigneerd met 'Pieter v. Gelder. 1930'. Van Gelder was een illustrator, ontwerper en poppenmaker.
Niet alleen zien we in de eetkamerdeur een voorstelling van een vogel (waarschijnlijk een kraanvogel of een ooievaar), op de metalen plaquette in de hal zien we twee roofvogels. Dit kunstwerk is gesigneerd met 'Pieter v. Gelder. 1930'. Van Gelder was een illustrator, ontwerper en poppenmaker.
Bronnen
Barbara Laan en Alexander Westra, Amsterdamse Interieurs. Huizenportretten 1875-1945 (Uitgeverij SUN 2009).
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandAls buur van de fraaie villa aan de Apollolaan 166 (‘die met de kat’) mocht deze niet ontbreken op Wendingen. Veel fraaie expressieve elementen van een wat onbekende architect (dit is het enige object dat in de Atlas Gordel 20-40 van zijn hand te vinden is). De interieurfoto’s zijn een grote verrassing. Geen AS zou ik zeggen, wel bijzonder.
Gerelateerde objecten