Details
Name
Conrad Fehn
Number of images: 15
IntroductionDe oorspronkelijk uit Duitsland afkomstige metaalkunstenaar Conrad Fehn ontwierp gebruiksvoorwerpen, klokken en lampen in de Amsterdamse Schoolstijl. Hij verruilde in 1944 Haarlem voor de Duitse provincie.
NameConrad Fehn
BornNeurenberg (Duitsland) 20-05-1891
DiedZirndorf (Duitsland) 16-10-1949
OccupationsEdelsmid
BiographyConrad Fehn werd op 20 mei 1891 in Neurenberg geboren en verhuisde in 1914 naar Haarlem. Over zijn opleiding en beweegredenen om zich in Nederland te vestigen is niets bekend. Maar het lijkt wel zeker dat hij in Duitsland is opgeleid in de edelsmederij. Verder is het opmerkelijk dat drie dagen na zijn emigratie uit Duitsland de Eerste Wereldoorlog uitbreekt. Zou het kunnen zijn dat hij door te emigreren uit Duitsland een oproep tot militaire dienst heeft willen ontlopen?
Rond 1917 wordt melding gemaakt van een eigen metaal- en kunstatelier op de Schoterweg in Haarlem. Op 11 december 1920 treedt hij te Schoten, Haarlem, in het huwelijk met Theodora Adolf (1890-1934). Fehn wordt in 1921 technisch directeur van de nieuw geopende kunst, brons- en metaalgieterij De Kroon in Haarlem. Hier werd onder andere kunstgietwerk in goud, zilver en brons vervaardigd voor monumenten, busten, plaquettes en medailles.
Fehn had vanaf 1929 een eigen bron- en siergieterij aan de Barteljorisstraat 33 in Haarlem, waar eigen en ingestuurde ontwerpen werden uitgevoerd, veelal in de Amsterdamse Schoolstijl. Rond 1931 werd er ook geadverteerd met een tweede winkel, aan de Gen. Cronjéstraat. De winkels verkochten ook koralen colliers uit Parijs, damestassen en andere accessoires.
Hoe mooi de voorwerpen van Fehn ook mogen zijn, al in de dertiger jaren wordt Fehn in de pers in verband gebracht met het nationaal-socialisme en wordt opgeroepen niet bij hem te kopen. Een lidmaatschapskaart toont dat hij per 1 mei 1934 lid werd van de NSDAP. Dat hij actief aanhanger van het nazisme was valt ook af te leiden uit advertenties uit de oorlog. Hij zette zijn winkel voort en verkocht onder meer toegangskaarten voor voorstellingen georganiseerd door de NSDAP en hield zich bezig met inzamelingen voor de frontzorg.
In 1944 wordt de Haarlemse grond mogelijk te heet onder de voeten van de kunstenaar. Op 7
september 1944 verlaat hij zijn woonadres, Barteljorisstraat 33 in Haarlem, en vestigt zich in Duitsland in de buurt van zijn geboorteplaats Neurenberg. Zijn tweede vrouw, Catharina – een nichtje van zijn overleden eerste vrouw – blijft achter in Haarlem en komt na de bevrijding terecht in een concentratiekamp voor landverraders, waar zij tenminste tot 1947 zal verblijven.
Wanneer de geallieerden Duitsland binnenvallen, wordt Conrad Fehn door de Engelsen korte tijd gevangen genomen. Na de oorlog is Fehn tenminste in naam nog werkzaam als edelsmid in Oberasbach bij Neurenberg. Het is niet duidelijk met welke middelen hij rond weet te komen. Op 16 oktober 1949 sterft hij op straat aan een hartaanval in het naburige dorpje Zirndorf. Hij is dan 58 jaar oud. Zijn vrouw Catharina is op dat moment bij hem. Zij meldt zijn overlijden bij de plaatselijke burgerlijke stand.
Afgezien van de kunstvoorwerpen van Fehn en een aantal administratieve documenten zijn er geen persoonlijk geschreven bronnen zoals brieven van Fehn bekend. Deze zijn vermoedelijk allemaal verloren gegaan. Er zijn ook geen familieleden te traceren. Er zijn geen kinderen of kleinkinderen. Er lijken zelfs geen nichten of neven of kleinkinderen van neven en nichten.
Fehn is bekend geworden door zijn objecten en gebruiksvoorwerpen, veelal van koper, waaronder lampen met franjes die er uitzien als vleesetende planten en klokken. Verder komen we geregeld houten objecten van zijn hand tegen, zoals postzegeldoosjes, krantenbakken, fruitschalen en sleutelrekjes. Deze objecten zijn herkenbaar aan de door hem gebruikte brand en inkleur techniek, geïnspireerd door de Javaanse Batik stijl. De houten objecten zijn vaak genummerd maar zelden gesigneerd. De metalen kunstvoorwerpen hebben vaak een monogram (CF), en/of een tekst, bijvoorbeeld “Gegarandeerd Handwerk Conrad Fehn Haarlem”. Ook werkte Fehn voor andere kunstfirma's zoals "Het Binnenhuis Amsterdam", die hun eigen sticker erop zetten.
Rond 1917 wordt melding gemaakt van een eigen metaal- en kunstatelier op de Schoterweg in Haarlem. Op 11 december 1920 treedt hij te Schoten, Haarlem, in het huwelijk met Theodora Adolf (1890-1934). Fehn wordt in 1921 technisch directeur van de nieuw geopende kunst, brons- en metaalgieterij De Kroon in Haarlem. Hier werd onder andere kunstgietwerk in goud, zilver en brons vervaardigd voor monumenten, busten, plaquettes en medailles.
Fehn had vanaf 1929 een eigen bron- en siergieterij aan de Barteljorisstraat 33 in Haarlem, waar eigen en ingestuurde ontwerpen werden uitgevoerd, veelal in de Amsterdamse Schoolstijl. Rond 1931 werd er ook geadverteerd met een tweede winkel, aan de Gen. Cronjéstraat. De winkels verkochten ook koralen colliers uit Parijs, damestassen en andere accessoires.
Hoe mooi de voorwerpen van Fehn ook mogen zijn, al in de dertiger jaren wordt Fehn in de pers in verband gebracht met het nationaal-socialisme en wordt opgeroepen niet bij hem te kopen. Een lidmaatschapskaart toont dat hij per 1 mei 1934 lid werd van de NSDAP. Dat hij actief aanhanger van het nazisme was valt ook af te leiden uit advertenties uit de oorlog. Hij zette zijn winkel voort en verkocht onder meer toegangskaarten voor voorstellingen georganiseerd door de NSDAP en hield zich bezig met inzamelingen voor de frontzorg.
In 1944 wordt de Haarlemse grond mogelijk te heet onder de voeten van de kunstenaar. Op 7
september 1944 verlaat hij zijn woonadres, Barteljorisstraat 33 in Haarlem, en vestigt zich in Duitsland in de buurt van zijn geboorteplaats Neurenberg. Zijn tweede vrouw, Catharina – een nichtje van zijn overleden eerste vrouw – blijft achter in Haarlem en komt na de bevrijding terecht in een concentratiekamp voor landverraders, waar zij tenminste tot 1947 zal verblijven.
Wanneer de geallieerden Duitsland binnenvallen, wordt Conrad Fehn door de Engelsen korte tijd gevangen genomen. Na de oorlog is Fehn tenminste in naam nog werkzaam als edelsmid in Oberasbach bij Neurenberg. Het is niet duidelijk met welke middelen hij rond weet te komen. Op 16 oktober 1949 sterft hij op straat aan een hartaanval in het naburige dorpje Zirndorf. Hij is dan 58 jaar oud. Zijn vrouw Catharina is op dat moment bij hem. Zij meldt zijn overlijden bij de plaatselijke burgerlijke stand.
Afgezien van de kunstvoorwerpen van Fehn en een aantal administratieve documenten zijn er geen persoonlijk geschreven bronnen zoals brieven van Fehn bekend. Deze zijn vermoedelijk allemaal verloren gegaan. Er zijn ook geen familieleden te traceren. Er zijn geen kinderen of kleinkinderen. Er lijken zelfs geen nichten of neven of kleinkinderen van neven en nichten.
Fehn is bekend geworden door zijn objecten en gebruiksvoorwerpen, veelal van koper, waaronder lampen met franjes die er uitzien als vleesetende planten en klokken. Verder komen we geregeld houten objecten van zijn hand tegen, zoals postzegeldoosjes, krantenbakken, fruitschalen en sleutelrekjes. Deze objecten zijn herkenbaar aan de door hem gebruikte brand en inkleur techniek, geïnspireerd door de Javaanse Batik stijl. De houten objecten zijn vaak genummerd maar zelden gesigneerd. De metalen kunstvoorwerpen hebben vaak een monogram (CF), en/of een tekst, bijvoorbeeld “Gegarandeerd Handwerk Conrad Fehn Haarlem”. Ook werkte Fehn voor andere kunstfirma's zoals "Het Binnenhuis Amsterdam", die hun eigen sticker erop zetten.
SourcesIngeborg de Roode en Marjan Groot, Wonen in de Amsterdamse School (Amsterdam, 2016).
Josien de Jonge, Houtnijverheid in Nederland (Uitgeverij Optima, 2008).
Informatie aangeleverd door Arie Jan van der Bom in 2024.
Josien de Jonge, Houtnijverheid in Nederland (Uitgeverij Optima, 2008).
Informatie aangeleverd door Arie Jan van der Bom in 2024.
Related people
Related objects