Details
Name
Von Guerickestaat 81-111, Amsterdam
Number of images: 13
IntroductionZo goed als alle Amsterdamse School-details zijn verloren gegaan. Alleen oude foto's laten zien hoe het ontwerp van Franswa er uit heeft gezien.
AddressVon Guerickestraat 81-111
Postal code(s)1097 PZ
PlaceAmsterdam
CountryNederland
Creator Co Franswa (Architect)
Production date1924 - 1925
Current conditionDeels gesloopt
Current ownerMeerdere particuliere eigenaren
Original usageEtagewoningen / appartementen
Current usageEtagewoningen / appartementen
Object typeGeen beschermde status, Blok
BackgroundDit blokje van acht dubbele woningen in de Amsterdamse Watergraafsmeer werd in 1924 ontworpen door architect Co Franswa, in opdracht van de N.V. Bouw- en Woningmaatschappij "Hora viit" (De Tyd Vliegt). De vergunning werd aangevraagd op 5 augustus 1924 en verleend in maart 1925. Oplevering vond plaats in mei 1925.
DescriptionDe bebouwing in deze wijk is grotendeels tussen 1900 en 1930 tot stand gekomen. Het hier beschreven blok ligt aan de oostkant van de Von Guerickestraat. Vlakbij liggen twee straten waar ook blokken van Franswa te vinden zijn, de Celsiusstraat en de Reaumurstraat. Die zijn nog redelijk bewaard gebleven en worden elders op deze site beschreven.
Oorspronkelijk betrof het acht panden op een rij met per pand vier woningen, twee op de begane grond en twee op de verdieping. De opbouw van de gevelrij bestond uit drie delen: een middendeel van acht panden onder een iets verhoogde dakrand en gemarkeerd door een hoge schoorsteen aan weerszijden, geflankeerd door twee panden links en rechts met een iets lagere dakrand en ook iets lagere schoorstenen. De kozijnen waren verschillend vormgegeven: de twee panden uiterst links en rechts hadden drie rechtop staande kozijnen met ladderramen, van elkaar gescheiden door een muurdam. Daarboven in het centrum een klein langwerpig raampje. De vier middelste panden waren voorzien van bijzonder fraaie, redelijk ingewikkelde kozijnen op de verdieping met een prominent middendeel boven de voordeur, voorzien van een vierkant raampje. De kozijnen van de middelste panden hadden geen langwerpige bovenraampjes. Elementen van de kozijnen zijn ter plaatse niet meer te vinden, wel in de kozijnen die op sommige plaatsen in de blokken in de naburige Jennerstraat en Röntgenstraat nog bestaan. Deze blokken werden ook in 1924 door Franswa ontworpen.
De portieken bestonden uit één voordeur, omgeven met eenvoudige bakstenen en betonnen ornamenten. Boven de portiek bevond zich een langwerpig vakje, mogelijk met daarin een klein raampje of glazen bouwstenen (prisma stenen). Deze vakjes zien we ook terug boven de kozijnen van de beide uiterste woningen, niet boven die van de vier middenwoningen.
Oorspronkelijk betrof het acht panden op een rij met per pand vier woningen, twee op de begane grond en twee op de verdieping. De opbouw van de gevelrij bestond uit drie delen: een middendeel van acht panden onder een iets verhoogde dakrand en gemarkeerd door een hoge schoorsteen aan weerszijden, geflankeerd door twee panden links en rechts met een iets lagere dakrand en ook iets lagere schoorstenen. De kozijnen waren verschillend vormgegeven: de twee panden uiterst links en rechts hadden drie rechtop staande kozijnen met ladderramen, van elkaar gescheiden door een muurdam. Daarboven in het centrum een klein langwerpig raampje. De vier middelste panden waren voorzien van bijzonder fraaie, redelijk ingewikkelde kozijnen op de verdieping met een prominent middendeel boven de voordeur, voorzien van een vierkant raampje. De kozijnen van de middelste panden hadden geen langwerpige bovenraampjes. Elementen van de kozijnen zijn ter plaatse niet meer te vinden, wel in de kozijnen die op sommige plaatsen in de blokken in de naburige Jennerstraat en Röntgenstraat nog bestaan. Deze blokken werden ook in 1924 door Franswa ontworpen.
De portieken bestonden uit één voordeur, omgeven met eenvoudige bakstenen en betonnen ornamenten. Boven de portiek bevond zich een langwerpig vakje, mogelijk met daarin een klein raampje of glazen bouwstenen (prisma stenen). Deze vakjes zien we ook terug boven de kozijnen van de beide uiterste woningen, niet boven die van de vier middenwoningen.
Recent developmentsOp zeker moment moet het eigendom van de woningen versnipperd zijn geraakt en zijn alle gevels grondig gewijzigd zonder enige moeite te doen het oorspronkelijke ontwerp te handhaven. Op de meeste daken zijn houten opbouwen en balkons gemaakt. De woning op 109-111 is zelfs van een stuclaag voorzien en geschilderd. Slechts hier en daar, met name rond de voordeur, herinnert nog een spaarzaam detail aan het oorspronkelijke eenvoudige maar fraaie uiterlijk. Wat de huidige staat van het blok betreft heb ik dus maar aangegeven: deels gesloopt.
Sources
Stadsarchief Amsterdam: Von Guerickestraat 81 - 111
Bouw- en omgevingsdossiers
Links
Submitted by Gert-Jan Lobbes
Professional or personal relationIk kwam de foto's tegen in het Franswa-archief en vroeg mij af waar deze fraaie gevels zich bevonden. Helaas bestaan ze niet meer. De huidige gevels zijn zelfs geen schim meer van hoe zij er oorspronkelijk uitzagen.
Related objects