Details
Naam
Peter Alma
.jpg&width=650&height=650&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
Aantal afbeeldingen: 15
IntroductiePeter Alma, een van de voortrekkers van de beeldstatistiek. Wandschilder.
NaamPeter Alma
GeborenMedan, Nederlands-Indië 1886
Gestorven1969
Beroep(en)Kunstschilder, Graficus / vormgever
BiografiePeter Alma is zeker geen Amsterdamse School kunstenaar. Daarvoor is zijn kunst te zakelijk. Toch hebben wandschilderingen van hem een plaats gekregen in een aantal (laat) Amsterdamse School gebouwen, onder andere aan de PL Takstraat en de Dongestraat. Treinreizigers kennen ongetwijfeld zijn reusachtige wandschildering in het Amsterdamse Amstelstation.
Alma volgde een opleiding aan de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag (1904-1906) en aan de Académie Humbert in Parijs (1907-1914). Hij raakte daar bevriend met schilders als Fernand Léger, Henri le Fauconnier en Piet Mondriaan. Samen met bevriende kunstenaars richtte hij de zogenoemde Moderne Kunstkring op (1910-1916). In 1933 zette hij in Nederland zijn eigen bureau voor beeldstatistiek op. Hij kreeg opdrachten van de Gemeente Amsterdam, de KLM, Fokker, de Rotterdamse Haven, de AVRO en de Nederlandsche Bond van Onderwijzend Personeel.
Daar waar veel van de kunstenaars om hem heen toewerkten naar een soort utopische abstractie, onder andere resulterend in het neoplasticisme van De Stijlgroep, bleef Alma figuratief werken. Toch is ook zijn beeldtaal duidelijk gestileerd. Daarnaast zijn ook invloeden van het divisionisme en het kubisme terug te vinden in zijn werk. Aanvankelijk legde hij zich toe op een hoekige, monumentale stijl met sterk vereenvoudigde vormen, minimale ruimtewerking en donkere kleuren, later koos hij voor minder strenge composities en heldere kleuren.
Alma was actief binnen de communistische beweging. Hij was verbonden met de strijd van de linkse arbeidersbeweging in de periode tussen de wereldoorlogen. De Russische revolutie in 1917 wordt vaak gezien als een keerpunt in Alma’s werk. De politieke gebeurtenissen brengen hem tot de overtuiging dat kunst in dienst dient te staan van de maatschappelijke vooruitgang, hetgeen in zijn optiek een heldere, figuratieve beeldtaal en een overzichtelijke compositie vereist. De bijna totale abstractie van De Stijlgroep was in zijn ogen voor de arbeider onbegrijpelijk. Alma koos in deze periode nadrukkelijk voor thema’s met een sociaal karakter, zoals de werkomstandigheden van boeren en arbeiders of de klassenstrijd. In 1927 werd hij lid van de Socialistische Kunstenaarskring (SKK), waarin kunstenaars met een socialistische of communistische maatschappijvisie hun krachten bundelden in hun streven het volk door middel van kunst een stem te geven. Tegen het eind van de jaren dertig verdween de politieke stellingname uit zijn werk en legde hij zich voornamelijk toe op neutrale thema’s als diervoorstellingen en landschappen.
Gedurende zijn carrière legde Alma zich veelvuldig toe op het maken van hout- en linoleumsnedes. Tevens maakte hij schilderijen en etsen en voerde hij kunstopdrachten uit, waaronder het maken van affiches en wandschilderingen in de openbare ruimte. Een bijzondere plaats in zijn werk nemen de hierboven al genoemde beeldstatistieken in, over zaken als 'Passagiers en goederenvervoer op Schiphol', 'Het gebruik der telefoon in Amsterdam' of 'Het schoonhouden der stad door de Stadsreiniging'. Bij beeldstatistieken worden getallen en woorden verduidelijkt door middel van plaatjes. Bijvoorbeeld: 10.000 auto’s worden aangegeven door 1 symbool voor een auto, en 50.000 auto’s door 5 keer hetzelfde symbool. Samen met onder meer Gerd Arntz en Otto Neurath werkte Alma aan ontwerpen voor het Instituut voor Beeldstatistiek in Wenen en hij werkte mee aan het opzetten van Isostat, het Russische instituut voor beeldstatistiek in Moskou en Charkov.
Alma volgde een opleiding aan de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag (1904-1906) en aan de Académie Humbert in Parijs (1907-1914). Hij raakte daar bevriend met schilders als Fernand Léger, Henri le Fauconnier en Piet Mondriaan. Samen met bevriende kunstenaars richtte hij de zogenoemde Moderne Kunstkring op (1910-1916). In 1933 zette hij in Nederland zijn eigen bureau voor beeldstatistiek op. Hij kreeg opdrachten van de Gemeente Amsterdam, de KLM, Fokker, de Rotterdamse Haven, de AVRO en de Nederlandsche Bond van Onderwijzend Personeel.
Daar waar veel van de kunstenaars om hem heen toewerkten naar een soort utopische abstractie, onder andere resulterend in het neoplasticisme van De Stijlgroep, bleef Alma figuratief werken. Toch is ook zijn beeldtaal duidelijk gestileerd. Daarnaast zijn ook invloeden van het divisionisme en het kubisme terug te vinden in zijn werk. Aanvankelijk legde hij zich toe op een hoekige, monumentale stijl met sterk vereenvoudigde vormen, minimale ruimtewerking en donkere kleuren, later koos hij voor minder strenge composities en heldere kleuren.
Alma was actief binnen de communistische beweging. Hij was verbonden met de strijd van de linkse arbeidersbeweging in de periode tussen de wereldoorlogen. De Russische revolutie in 1917 wordt vaak gezien als een keerpunt in Alma’s werk. De politieke gebeurtenissen brengen hem tot de overtuiging dat kunst in dienst dient te staan van de maatschappelijke vooruitgang, hetgeen in zijn optiek een heldere, figuratieve beeldtaal en een overzichtelijke compositie vereist. De bijna totale abstractie van De Stijlgroep was in zijn ogen voor de arbeider onbegrijpelijk. Alma koos in deze periode nadrukkelijk voor thema’s met een sociaal karakter, zoals de werkomstandigheden van boeren en arbeiders of de klassenstrijd. In 1927 werd hij lid van de Socialistische Kunstenaarskring (SKK), waarin kunstenaars met een socialistische of communistische maatschappijvisie hun krachten bundelden in hun streven het volk door middel van kunst een stem te geven. Tegen het eind van de jaren dertig verdween de politieke stellingname uit zijn werk en legde hij zich voornamelijk toe op neutrale thema’s als diervoorstellingen en landschappen.
Gedurende zijn carrière legde Alma zich veelvuldig toe op het maken van hout- en linoleumsnedes. Tevens maakte hij schilderijen en etsen en voerde hij kunstopdrachten uit, waaronder het maken van affiches en wandschilderingen in de openbare ruimte. Een bijzondere plaats in zijn werk nemen de hierboven al genoemde beeldstatistieken in, over zaken als 'Passagiers en goederenvervoer op Schiphol', 'Het gebruik der telefoon in Amsterdam' of 'Het schoonhouden der stad door de Stadsreiniging'. Bij beeldstatistieken worden getallen en woorden verduidelijkt door middel van plaatjes. Bijvoorbeeld: 10.000 auto’s worden aangegeven door 1 symbool voor een auto, en 50.000 auto’s door 5 keer hetzelfde symbool. Samen met onder meer Gerd Arntz en Otto Neurath werkte Alma aan ontwerpen voor het Instituut voor Beeldstatistiek in Wenen en hij werkte mee aan het opzetten van Isostat, het Russische instituut voor beeldstatistiek in Moskou en Charkov.
BronnenPeter Alma: van De Stijl naar communisme (Museum Arnhem 2016).
Links
Gerelateerde personen
Gerelateerde objecten