Details
Naam
Stationsweg 18, Winsum
Aantal afbeeldingen: 16
IntroductieDeze "elegante bunker met prachtige bakstenen gevels" wordt tot één van de mooiste gebouwen in Amsterdamse Schoolstijl van Winsum gerekend - en dat zijn er meer dan je denkt.
AdresStationsweg 18
Postcode(s)9951 BA
PlaatsWinsum
LandNederland
Vervaardiger Egbert Reitsma (Architect)
Datum1928
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Opdrachtgever J.H. Timmer
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieVilla of geschakelde villawoning
Huidige functieVilla of geschakelde villawoning
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer510823
AchtergrondDeze villa oorspronkelijk met aangebouwde garage is in 1931 gebouwd in een verstrakte Amsterdamse School-stijl met zakelijk expressionistische invloeden naar een ontwerp van architect E. Reitsma uit Groningen. Bijzonder is de kubistisch aandoende opbouw van het pand en het gebruik van verschillende soorten baksteen. De opdrachtgever en eerste bewoner van het huis, ir. J.H. Timmer, was eigenaar van een steen- en buizenfabriek in Winsum. Dit verklaart een hoop. Timmer gaf hiermee een opvallend visitekaartje af aan bezoekers van de plaats Winsum die per trein aankwamen en richting centrum van het dorp liepen of reden.
Het is wellicht Reitsma's meest bijzondere woonhuis. Niet voor niets werd het afgebeeld op de voorzijde van Kees van der Ploegs biografie over de architect.
De villa wordt beschouwd als van algemeen architectuur- en cultuurhistorisch belang:
-als fraai voorbeeld van een villa in een verstrakte Amsterdamse Schoolstijl met zakelijk expressionistische invloeden uit het tweede kwart van de twintigste eeuw in de provincie Groningen
-als goede representant van het vooroorlogse werk van architect E. Reitsma
-vanwege de hoge esthetische kwaliteit van het ontwerp
-vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek
-vanwege de gaafheid van het exterieur
-vanwege de beeldbepalende ligging aan de Stationsweg in Winsum.
Het is wellicht Reitsma's meest bijzondere woonhuis. Niet voor niets werd het afgebeeld op de voorzijde van Kees van der Ploegs biografie over de architect.
De villa wordt beschouwd als van algemeen architectuur- en cultuurhistorisch belang:
-als fraai voorbeeld van een villa in een verstrakte Amsterdamse Schoolstijl met zakelijk expressionistische invloeden uit het tweede kwart van de twintigste eeuw in de provincie Groningen
-als goede representant van het vooroorlogse werk van architect E. Reitsma
-vanwege de hoge esthetische kwaliteit van het ontwerp
-vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek
-vanwege de gaafheid van het exterieur
-vanwege de beeldbepalende ligging aan de Stationsweg in Winsum.
BeschrijvingVan der Ploeg noemt in zijn biografie over Reitsma de Stationsweg in Winsum "een fraaie staalkaart (...) van laat-negentiende en vroeg-twintigste-eeuwse woonhuisarchitectuur voor de gegoede burger. Daarin neemt Reitsma's villa een opvallende plaats in door zijn afwijkende moderne vormentaal." De architect Willem Reitsema Tzn zou zich een aantal jaren later door de villa van Reitsma laten inspireren bij het ontwerp van de naastgelegen villa, Stationsweg 14.
Het woonhuis kent drie bouwlagen en is deels onderkelderd. De verschillende bouwvolumes worden gedekt door een plat dak. Alle gevels hebben een asymmetrische opbouw. Het trasraam is gemetseld van recht boven elkaar geplaatste koppen van gesinterde donkerpaarse baksteen en steekt iets naar voren. De bouwvolumes van de eerste en tweede bouwlaag zijn gemetseld van gesinterde donkerpaarse steen. Het grote bouwvolume dat een deel van de tweede en de gehele derde bouwlaag beslaat is opgemetseld van rode V-vormige baksteen. De vensters zijn overwegend samengesteld, hebben ijzeren kozijnen en roedenverdeling en hebben voorzetramen met houten kozijnen. De vensters in het bouwvolume van gesinterde donkerpaarse steen worden beëindigd door een rollaag. Het lage volume aan de oostkant is wel in stijl bijgebouwd maar dateert van 1969. Ook de carport is van later datum.
Het woonhuis kent drie bouwlagen en is deels onderkelderd. De verschillende bouwvolumes worden gedekt door een plat dak. Alle gevels hebben een asymmetrische opbouw. Het trasraam is gemetseld van recht boven elkaar geplaatste koppen van gesinterde donkerpaarse baksteen en steekt iets naar voren. De bouwvolumes van de eerste en tweede bouwlaag zijn gemetseld van gesinterde donkerpaarse steen. Het grote bouwvolume dat een deel van de tweede en de gehele derde bouwlaag beslaat is opgemetseld van rode V-vormige baksteen. De vensters zijn overwegend samengesteld, hebben ijzeren kozijnen en roedenverdeling en hebben voorzetramen met houten kozijnen. De vensters in het bouwvolume van gesinterde donkerpaarse steen worden beëindigd door een rollaag. Het lage volume aan de oostkant is wel in stijl bijgebouwd maar dateert van 1969. Ook de carport is van later datum.
InterieurHet interieur is grotendeels gewijzigd en voor de bescherming als rijksmonument van ondergeschikt belang. De indeling van de hal en de granito vloer zijn nog grotendeels origineel.
Recente ontwikkelingenAanbouwen aan de oostgevel uit 1969 en aan de westgevel uit 1974 zijn beide ontworpen door Architektenburo Oegema uit Groningen. De westgevel heeft over de gehele breedte een lage aanbouw met carport gekregen, waarin de oorspronkelijke garage geïntegreerd is. Van der Ploeg vermoedt dat het geel van de stalen ramen oorspronkelijk donkerder is geweest. Het monumentenregister noemt 1931 als bouwdatum. Ik heb hier de datum 1928 van Van der Ploeg aangehouden. Het pand is in 2018 van eigenaar gewisseld. De nieuwe eigenaar heeft het pand een flinke schilderbeurt gegeven.
Bronnen
Kees van der Ploeg, Egbert Reitsma. Meester in baksteen (Uitgeverij Noordboek 2014).
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandDit bijzondere huis van Reitsma is stellig één van de mooiste en opmerkelijkste modernere panden in Winsum en wordt ook wel omschreven als "een elegante bunker met prachtige bakstenen gevels". Voor fotografen is de ligging (zeker in de zomer) niet gemakkelijk. Ik dank makelaardij Bruintjes en Keurentjes dan ook voor het ter beschikking stellen van foto's.
Gerelateerde objecten