Details
Naam
De Gruyter (vm), Gasthuisring 5, Tilburg
Aantal afbeeldingen: 17
IntroductieEen expressionistisch gebouw dat raakvlakken heeft met de Amsterdamse School.
AdresGasthuisring 5
Postcode(s)5041 DT
PlaatsTilburg
LandNederland
Vervaardiger Willem Welsing (Architect)
Datum1933
Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd
OpdrachtgeverDe Gruyter
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieWinkel(s)
Huidige functieBedrijfsgebouw
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer521242
AchtergrondHet van oorsprong Bossche kruideniersbedrijf De Gruyter bestond tussen 1818 en 1971. Op het hoogtepunt in de jaren zestig had het bedrijf 525 filialen in heel Nederland. De Gruyter vestigde zijn eerste Tilburgse filiaal in 1909 op de (Oude) Markt (Heuvelstraat 111) en had in 1958 tien winkels in de stad. Dat het bedrijf een luxe uitstraling voorstond, bewijst de architectuur van de winkels die De Gruyter ook in Tilburg liet bouwen.
In de jaren 30 (op internet varieert de datum van 1931, 1933 tot 1935) liet De Gruyter in de Gasthuisstraat (tegenwoordig Gasthuisring) een ander stijlvol winkelpand bouwen, met glas-in-loodramen en een fraai versierde onderpui. Het ontwerp was van W. Welsing, de huisarchitect van De Gruyter.
In de jaren 30 (op internet varieert de datum van 1931, 1933 tot 1935) liet De Gruyter in de Gasthuisstraat (tegenwoordig Gasthuisring) een ander stijlvol winkelpand bouwen, met glas-in-loodramen en een fraai versierde onderpui. Het ontwerp was van W. Welsing, de huisarchitect van De Gruyter.
BeschrijvingRijksmonumenten noemt het winkel-warenhuis "van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van de sociaal-economische ontwikkeling, in het bijzonder de uitgroei van de grootschalige detailhandel met vele plaatselijke vestigingen en een eigen huisstijl, het is van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de winkel. Het heeft architectuurhistorisch belang vanwege de plaats in de geschiedenis van de Expressionistische bouwkunst en in het oeuvre van de architect en vanwege het bijzondere materiaalgebruik. Het is gaaf bewaard gebleven."
Een uitgebreide beschrijving van dit gebouw is te vinden op de site van Rijksmonumenten.
Een uitgebreide beschrijving van dit gebouw is te vinden op de site van Rijksmonumenten.
InterieurHet interieur van de begane grond heeft stucwerk met geprofileerde randen in wand en plafond. Op de verdieping vallen de acht grote glas-in-lood ramen op. Het trappenhuis heeft groene glazen bouwstenen van Glasfabriek Leerdam, ontworpen door Berlage.
Recente ontwikkelingenIn 1965 is het filiaal gesloten. Daarna is het pand als muziekschool en als kantoor in gebruik geweest. In de jaren negentig werd de oude goudkleurige geveltekst ‘P. de Gruyter & Zn’ in ere hersteld. De huidige eigenaren hebben het gebouw zo veel mogelijk teruggebracht in oorspronkelijke staat en hebben het klaar gemaakt voor een nieuwe toekomst, als kantoorgebouw met vaste werkplekken voor kleine ondernemingen. Het pand is ‘van het gas af’ en wekt haar eigen stroom en warmte op. Studio de Gruyter BV treedt op als verhuurder van full service kantoorwerkplekken in het pand.
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandDit prachtige gebouw is meer expressionistisch dan Amsterdamse School te noemen, maar de overgang tussen beide stijlen is vloeiend en niet gemakkelijk te trekken. Er zijn naar mijn mening voldoende raakvlakken met de Amsterdamse School. Bovendien is het interessant het te vergelijken met de voormalige winkel van De Gruyter in Groningen, ook op deze site te bewonderen.
Gerelateerde objecten