Details
Naam
Scholen 42 en 43 (vm Scheepstra- en Van Starkenborgschool), Groningen
Aantal afbeeldingen: 8
IntroductieEen schoolgebouw dat in de loop der jaren vele namen heeft gehad. Onze favoriet? De J.J. de Bomschool natuurlijk!
AdresJan Hissink Jansenstraat 17
Postcode(s)9713 HS
PlaatsGroningen
LandNederland
Vervaardiger Siebe Jan Bouma (Architect)
Willem Valk (Kunstenaar)
Willem Valk (Kunstenaar)
Datum1926 - 1927
Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd
OpdrachtgeverGemeente Groningen
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieLagere School
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectGemeentelijk monument, Gebouw
AchtergrondDeze eerste door Siep Bouma ontworpen en gebouwde dubbelschool (twee keer zes klassen) was tevens zijn eerste grote ontwerp. De school staat in de Groningse Oosterparkwijk. Hij volgt zowel de rooilijn als de hoogte van de aanpalende woonblokken. Dit in tegenstelling tot een aantal andere scholen die Bouma zou bouwen, die los van de omgevende bebouwing staan. In het gebouw werden de scholen XXXXII en XXXXIII gevestigd. In 1947 werden ze genoemd naar de schrijver van Ot en Sien (Scheepstra) en het bekende Groninger geslacht Van Starkenborg. Later bleef alleen de naam Scheepstra en in de jaren tachtig werd de school omgedoopt tot J.J. de Bomschool (vh de Kindervriend).
BeschrijvingHet is Bouma's schoolontwerp dat het meest verwant is met de Amsterdamse School. Zijn latere scholen, ook in Groningen, laten veel meer invloed van Dudok zien. Het complex is L-vormig. Elke school heeft een eigen entree aan de straat aan de beide uiteinden. De gevel is opgetrokken uit baksteen. Gladde, roodbruine voor het bovenste deel, donkere, kromme klinkers voor de plint.
De straatgevel is een afwisseling van gevelvlakken, grote vensterpartijen en verschillende dakvormen. Aan de linker zijde (de voormalige Van Starkenborgschool) is het zadeldak ver doorgetrokken, om onder meer te dienen als afdak voor de toegang. Het centrale deel van de gevel is gedeeltelijk bekleed met zwart geglazuurde dakpannen, een element dat we vaak tegenkomen bij de Amsterdamse School. De vensters zijn hier in twee smalle stroken boven elkaar aangebracht. Aan weerszijden hiervan belichten heel smalle sleuven in het metselwerk de erachter liggende trappenhuizen. Rechts vinden we de spitboogvormige nis van de entree van de vm Scheepstraschool. Hier is sprake van drie rollagen in dezelfde donkere, gesinterde steen als plint. Een sluitsteen van syeniet is van de hand van Willem Valk. Deze stelt een halfnaakte jongeling voor, als personificatie van de leergierigheid.
De straatgevel is een afwisseling van gevelvlakken, grote vensterpartijen en verschillende dakvormen. Aan de linker zijde (de voormalige Van Starkenborgschool) is het zadeldak ver doorgetrokken, om onder meer te dienen als afdak voor de toegang. Het centrale deel van de gevel is gedeeltelijk bekleed met zwart geglazuurde dakpannen, een element dat we vaak tegenkomen bij de Amsterdamse School. De vensters zijn hier in twee smalle stroken boven elkaar aangebracht. Aan weerszijden hiervan belichten heel smalle sleuven in het metselwerk de erachter liggende trappenhuizen. Rechts vinden we de spitboogvormige nis van de entree van de vm Scheepstraschool. Hier is sprake van drie rollagen in dezelfde donkere, gesinterde steen als plint. Een sluitsteen van syeniet is van de hand van Willem Valk. Deze stelt een halfnaakte jongeling voor, als personificatie van de leergierigheid.
InterieurHekkema karakteriseert het interieur als "nogal somber". Zij trekt de parallel met de tijd waarin het gebouw ontstond, een periode waarin de economie er niet goed voorstond. Ik heb het interieur niet kunnen bekijken. Het interieur is in 2002 verbouwd tot appartementen maar de ingangen, gangen en trappenhuizen zijn grotendeels onveranderd. Gebleven zijn vloertegels in een rood-zwart patroon en glas-in-loodramen van Johan Dijkstra (mede oprichter van het kunstenaarscollectief De Ploeg).
Recente ontwikkelingenHet gebouw is in 2002 onder architectuur verbouwd tot zeven grote appartementen. Het schoolplein is nu een tuin. In het dak aan de schoolpleinzijde zijn dakkapellen aangebracht maar de kozijnen aan de voor en achterkant hebben nog de oorspronkelijke detaillering. Aan de hand van foto's op Funda is te zien dat ook de gangen en trappenhuizen (grotendeels) intact zijn gelaten. Dit geldt ook voor de indeling in lokalen. Het houtwerk aan de buitenzijde is weer felgeel, "in de geest van Bouma".
Bronnen
Herma Hekkema, S.J. Bouma 1899-1959 (Groningen, 1992).
Fietsen met Bouma. Een uitgave van het Grafisch Museum Groningen.
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandDit is een van de gebouwen die je tegenkomt op de route Fietsen met Bouma. Prachtig en kleurrijk gerenoveerd.
Gerelateerde objecten