Details
Naam
Hoekpand Johan de Wittstraat-Vest, Dordrecht
Aantal afbeeldingen: 20
IntroductieAmsterdamse School in Dordrecht, lange tijd vestiging van de firma Hiensch.
AdresJohan de Wittstraat 4-18, Vest 207
Postcode(s)3311 KJ
PlaatsDordrecht
LandNederland
Vervaardiger B. van Bilderbeek (Architect)
H.A. Reus (Architect)
H.A. Reus (Architect)
Datum1929
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Oorspronkelijke functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Huidige functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Type objectGemeentelijk monument, Blok
AchtergrondDit hoekpand vormde ten tijde van de bouw de entree tot het oude centrum van Dordrecht binnen de singelgracht (vest), samen met het er tegenover gelegen Oranjehotel, dat was opgetrokken in weelderige jugendstil. Het hotel ging in de jaren zestig tegen de vlakte om plaats te maken voor iets moderns, maar gelukkig staat het pand aan de overkant er nog. Het betreft een complex met vier verkoopruimten op de begane grond en vijf bovenwoningen op de verdiepingen. Hoog op de torenachtige hoek staat het jaartal 1929.
In januari 1929 wordt een vergunning verleend aan het Bestuur van de Spaarbank Maatschappij tot Nut van 't Algemeen voor "het bouwen op 4 perceelen van 4 winkelhuizen en 5 bovenwoningen", naar het ontwerp van architectenbureau Van Bilderbeek & Reus.Toen het pand klaar was trok onder meer de winkel van C. Hiensch van 1846 er in, een begrip in Dordrecht. In reclamewerk valt te lezen dat Hiensch ("Gevestigd sedert 1846") een winkel betrof met "Tricotages - Lingeries" en een "Speciale afdeeling Huwelijks-Uitzetten". Op oude foto's is ook zichtbaar dat hier onder meer kousen, sokken, linnen, damast en lakens werden verkocht. Aan een foto uit 1973 te oordelen heeft Hiensch hier nog tot zeker in de jaren zeventig gezeten. Op het winkelfront komt men tegenwoordig nog de naam van Maison de Vries, "japonnen-nouveautés" tegen. Vermoedelijk was die winkel daar tegelijk met Hiensch gevestigd.
Het pand is van architectuurhistorisch belang door de kwaliteit van het ontwerp en de detaillering. Het monumentenregister Dordrecht prijst met name de de verbijzondering van de hoeken, de vormgeving en indeling van de verschillende bouwmassa's en de details in het metselwerk. Het pand is van architectuurhistorisch belang door de bewaard gebleven samenhang tussen exterieur en interieur en tevens als onderdeel van het oeuvre van het Dordtse architectenbureau Van Bilderbeek en Reus.
In januari 1929 wordt een vergunning verleend aan het Bestuur van de Spaarbank Maatschappij tot Nut van 't Algemeen voor "het bouwen op 4 perceelen van 4 winkelhuizen en 5 bovenwoningen", naar het ontwerp van architectenbureau Van Bilderbeek & Reus.Toen het pand klaar was trok onder meer de winkel van C. Hiensch van 1846 er in, een begrip in Dordrecht. In reclamewerk valt te lezen dat Hiensch ("Gevestigd sedert 1846") een winkel betrof met "Tricotages - Lingeries" en een "Speciale afdeeling Huwelijks-Uitzetten". Op oude foto's is ook zichtbaar dat hier onder meer kousen, sokken, linnen, damast en lakens werden verkocht. Aan een foto uit 1973 te oordelen heeft Hiensch hier nog tot zeker in de jaren zeventig gezeten. Op het winkelfront komt men tegenwoordig nog de naam van Maison de Vries, "japonnen-nouveautés" tegen. Vermoedelijk was die winkel daar tegelijk met Hiensch gevestigd.
Het pand is van architectuurhistorisch belang door de kwaliteit van het ontwerp en de detaillering. Het monumentenregister Dordrecht prijst met name de de verbijzondering van de hoeken, de vormgeving en indeling van de verschillende bouwmassa's en de details in het metselwerk. Het pand is van architectuurhistorisch belang door de bewaard gebleven samenhang tussen exterieur en interieur en tevens als onderdeel van het oeuvre van het Dordtse architectenbureau Van Bilderbeek en Reus.
BeschrijvingHet pand is opgetrokken uit geelbruine bakstenen, gemetseld met diepe voegen. De expressieve vormgeving toont verwantschap met de Nieuwe Haagse School maar is duidelijk ook schatplichtig aan de Amsterdamse School. Zoals zo vaak zijn er veel overeenkomsten te zien met beide stromingen. In Den Haag zou het vanwege de verticale lijnen waarschijnlijk tot de Nieuwe Haagse School worden gerekend. In Amsterdam zou het pand vanwege de rondingen, uitbouwen en dakgoten tot de Amsterdamse School worden gerekend. Zo zijn er bijvoorbeeld overeenkomsten met de apotheek aan de Vijzelstraat, gebouwd door Kruyswijk in 1927.
Het smalle deel op de hoek van de Vest is het hoogst - vier verdiepingen. In de Johan de Wittstraat staat een langwerpig deel dat lager is (twee verdiepingen en een zolder) onder een mansardedak met dakpannen, met aan het uiteinde op één hoog een halfronde erker. Op veel plaatsen bevindt zich nog glas in lood, zowel in de voormalige etalages als op de verdiepingen. De gevel is op de begane grond met donkere, gepolijste natuursteen bekleed.
De diepe portieken met betegelde vloeren en wanden (onder meer azuurblauw) geven toegang tot houten voordeuren. De gevel kent nog veel meer expressieve elementen, zoals de overstekende dakgoot, een ver uitstekende schoorsteen met plat dakje aan de kant van de Vest, een balkon met stenen borstwering en diverse erker-achtige uitstulpingen.
Een zeer gedetailleerde omschrijving van het pand is te vinden op de site van Dordrecht Monumenteel.
Het smalle deel op de hoek van de Vest is het hoogst - vier verdiepingen. In de Johan de Wittstraat staat een langwerpig deel dat lager is (twee verdiepingen en een zolder) onder een mansardedak met dakpannen, met aan het uiteinde op één hoog een halfronde erker. Op veel plaatsen bevindt zich nog glas in lood, zowel in de voormalige etalages als op de verdiepingen. De gevel is op de begane grond met donkere, gepolijste natuursteen bekleed.
De diepe portieken met betegelde vloeren en wanden (onder meer azuurblauw) geven toegang tot houten voordeuren. De gevel kent nog veel meer expressieve elementen, zoals de overstekende dakgoot, een ver uitstekende schoorsteen met plat dakje aan de kant van de Vest, een balkon met stenen borstwering en diverse erker-achtige uitstulpingen.
Een zeer gedetailleerde omschrijving van het pand is te vinden op de site van Dordrecht Monumenteel.
InterieurIn de woningen is de oorspronkelijke indeling met binnendeuren, schouwen, tegelwerk, kasten en suite en bijna al het glas in lood bewaard gebleven. De winkels hebben nog bovenlichten met glas in lood.
Recente ontwikkelingenTegenwoordig hebben de ruimtes op de begane grond verschillende functies. Erboven wordt nog altijd gewoond.
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandDit pand was het eerste in Dordrecht op deze site. Aanvankelijk ontbrak informatie over de architecten en de bouwgeschiedenis. In april 2017 werd ik er door de redactie op gewezen dat de monumenten-database van Dordrecht, Monumenteel, veel informatie bevat. Op basis hiervan heb ik de informatie aangevuld.
Gerelateerde objecten