Kraaipanbuurt

Sidebar content	Main content
	Details Naam Kraaipanbuurt Aantal afbeeldingen: 41 IntroductieHet door Gratama gebouwde 'hofje' in de Kraaipanstraat. AdresKraaipanstraat 2-38, Kraaipanstraat 1-51, Schalk Burgerstraat 2-140, Albert Luthulistraat 1-41F, De la Reijstraat 17-39, Transvaalkade 84-101, Transvaalkade 102 Postcode(s)1091 PM PlaatsAmsterdam LandNederland Vervaardiger Jan Gratama (Architect)‎ Datum1918 - 1931 Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd OpdrachtgeverGemeentelijke Woningdienst Huidige eigenaarYmere Oorspronkelijke functieRijtjeshuizen (arbeiderswoningen) Huidige functieRijtjeshuizen Type objectBlok AchtergrondIn 1903 tekende Berlage het stedebouwkundig plan voor de Kraaipanstraat en omliggende straten in de Transvaalbuurt. Het plan voor de woningen in de Kraaipanstraat werd door Berlage in 1916 uitgewerkt. Omdat hij toen nog contractueel verplicht was alleen voor Müller & Co in Den Haag te werken, schakelde Berlage voor het ontwerp Jan Gratama in. Gratama werd daarbij geadviseerd door Gerrit Versteeg en Berlage zelf. De bouw werd toevertrouwd aan Publieke Werken. De 760 woningen zijn in meerdere eenheden verdeeld. De grootste heeft een openbare binnenplaats, begrensd door twee scholen (voormalige Louis Bothaschool en Talmoed Thoraschool). Op aanwijzing van de directeur van de Gemeentelijke Woningdienst pasten de architecten een laag type bebouwing toe met daaromheen hoge gebouwen. De vorm en de ligging van die hoogbouw, en de poort in de Schalk Burgerstraat naar de Kraaipanstraat doen denken aan een vesting. Het werd de eerste geplande arbeidersbuurt van Amsterdam, en een proeftuin voor de sociale woningbouw. De populatie was overwegend Joods en kwam uit de oude voornamelijk Joodse buurten rond het Waterlooplein en daarmee kreeg de buurt een heel eigen karakter. Het project is in meerdere fasen en deelprojecten uitgevoerd, De eerste woningen in Fase 1 waren in 1920 gereed, de laatste in 1923. In 1931 volgden nog twee bouwfasen, inmiddels naar een (sterk) versoberd ontwerp. BeschrijvingHoewel het complex na enkele renovaties nu sober overkomt was Gratama’s ontwerp in vergelijking met de meeste eerdere rationalistische woningwetarchitectuur rijk opgezet en gedetailleerd. Trapgevels en monumentale poorten en hoektorens bepalen het beeld van het complex; de gevels werden opgesierd door, deels verdwenen, plastische patronen in diverse kleuren baksteen, erkers waren bekleed met een versierde, felgekleurde beplanking en ook de balkonhekken waren voorbeelden van timmerkunst. Recente ontwikkelingenZoals gezegd zijn er bij de diverse renovaties nogal wat oorspronkelijke elementen verloren gegaan. De patronen in diverse kleuren baksteen zijn hier en daar nog te vinden. De beplanking van de balkons is gebroken wit geschilderd. Bij de laatste renovaties heeft men deuren geplaatst die refereren aan de Amsterdamse School, maar die door hun opvallende kleuren en moderne handgrepen naar mijn mening zijn doel voorbij schiet. Mooier was geweest om het in ieder geval in de oorspronkelijke kleuren (donker- en lichtgroen) terug te brengen. Bronnen Maristella Casciato, De Amsterdamse School (Uitgeverij 010). Vladimir Stissi, Amsterdam, het mekka van de volkshuisvesting, Sociale Woingbouw 1909-1942 (Uitgeverij 010). Links https://020apps.nl/1850-1940/Kraaipanstraat/2-38 Ingezonden door Annemarieke Verheij Professionele of persoonlijke bandIk maakte voor het eerst kennis met de Kraaipanstraat tijdens het lopen van een etappe van het Westerborkpad. Ondanks de vele renovaties en de veranderingen in de wijk, ademt de buurt een bijzondere, bijna dorpse sfeer uit. Gerelateerde objecten

Naam

Kraaipanbuurt

Aantal afbeeldingen: 41

IntroductieHet door Gratama gebouwde 'hofje' in de Kraaipanstraat.

AdresKraaipanstraat 2-38, Kraaipanstraat 1-51, Schalk Burgerstraat 2-140, Albert Luthulistraat 1-41F, De la Reijstraat 17-39, Transvaalkade 84-101, Transvaalkade 102

Postcode(s)1091 PM

PlaatsAmsterdam

LandNederland

Vervaardiger Jan Gratama (Architect)‎

Datum1918 - 1931

Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd

OpdrachtgeverGemeentelijke Woningdienst

Huidige eigenaarYmere

Oorspronkelijke functieRijtjeshuizen (arbeiderswoningen)

Huidige functieRijtjeshuizen

Type objectBlok

AchtergrondIn 1903 tekende Berlage het stedebouwkundig plan voor de Kraaipanstraat en omliggende straten in de Transvaalbuurt.
Het plan voor de woningen in de Kraaipanstraat werd door Berlage in 1916 uitgewerkt. Omdat hij toen nog contractueel verplicht was alleen voor Müller & Co in Den Haag te werken, schakelde Berlage voor het ontwerp Jan Gratama in. Gratama werd daarbij geadviseerd door Gerrit Versteeg en Berlage zelf. De bouw werd toevertrouwd aan Publieke Werken.

De 760 woningen zijn in meerdere eenheden verdeeld. De grootste heeft een openbare binnenplaats, begrensd door twee scholen (voormalige Louis Bothaschool en Talmoed Thoraschool). Op aanwijzing van de directeur van de Gemeentelijke Woningdienst pasten de architecten een laag type bebouwing toe met daaromheen hoge gebouwen. De vorm en de ligging van die hoogbouw, en de poort in de Schalk Burgerstraat naar de Kraaipanstraat doen denken aan een vesting.

Het werd de eerste geplande arbeidersbuurt van Amsterdam, en een proeftuin voor de sociale woningbouw. De populatie was overwegend Joods en kwam uit de oude voornamelijk Joodse buurten rond het Waterlooplein en daarmee kreeg de buurt een heel eigen karakter.

Het project is in meerdere fasen en deelprojecten uitgevoerd, De eerste woningen in Fase 1 waren in 1920 gereed, de laatste in 1923. In 1931 volgden nog twee bouwfasen, inmiddels naar een (sterk) versoberd ontwerp.

BeschrijvingHoewel het complex na enkele renovaties nu sober overkomt was Gratama’s ontwerp in vergelijking met de meeste eerdere rationalistische woningwetarchitectuur rijk opgezet en gedetailleerd. Trapgevels en monumentale poorten en hoektorens bepalen het beeld van het complex; de gevels werden opgesierd door, deels verdwenen, plastische patronen in diverse kleuren baksteen, erkers waren bekleed met een versierde, felgekleurde beplanking en ook de balkonhekken waren voorbeelden van timmerkunst.

Recente ontwikkelingenZoals gezegd zijn er bij de diverse renovaties nogal wat oorspronkelijke elementen verloren gegaan. De patronen in diverse kleuren baksteen zijn hier en daar nog te vinden. De beplanking van de balkons is gebroken wit geschilderd. Bij de laatste renovaties heeft men deuren geplaatst die refereren aan de Amsterdamse School, maar die door hun opvallende kleuren en moderne handgrepen naar mijn mening zijn doel voorbij schiet. Mooier was geweest om het in ieder geval in de oorspronkelijke kleuren (donker- en lichtgroen) terug te brengen.

Bronnen

Maristella Casciato, De Amsterdamse School (Uitgeverij 010).

Vladimir Stissi, Amsterdam, het mekka van de volkshuisvesting, Sociale Woingbouw 1909-1942 (Uitgeverij 010).

Links

https://020apps.nl/1850-1940/Kraaipanstraat/2-38

Ingezonden door Annemarieke Verheij

Professionele of persoonlijke bandIk maakte voor het eerst kennis met de Kraaipanstraat tijdens het lopen van een etappe van het Westerborkpad. Ondanks de vele renovaties en de veranderingen in de wijk, ademt de buurt een bijzondere, bijna dorpse sfeer uit.

Gerelateerde objecten

Details

Kraaipanbuurt