Details
Naam
Louis Bothaschool en Talmoed Thoraschool (v.m.)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
Aantal afbeeldingen: 14
IntroductieDubbelschool aan de Kraaipanstraat: op nummer 60 een school voor joods lager onderwijs en op nummer 58 een school voor openbaar lager onderwijs.
AdresKraaipanstraat 58-60
Postcode(s)1091 PM
PlaatsAmsterdam
LandNederland
VervaardigerPublieke Werken (Architect)
Datum1931
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverGemeente Amsterdam
Huidige eigenaarY-mere
Oorspronkelijke functieLagere School
Type objectGebouw
AchtergrondIn de jaren dertig van de vorige eeuw telde de Transvaalbuurt maar liefst veertien scholen. Het waren kleine scholen met niet meer dan zes lokalen. De klassen waren groot. Meer dan veertig leerlingen per klas was geen uitzondering.
De meeste scholen waren openbaar en voor iedereen toegankelijk. Slechts enkele scholen boden bijzonder onderwijs. De Talmoed Thoraschool in de Kraaipanstraat 60 was een joodse lagere school. De Louis Bothaschool in de Kraaipanstraat 58 was een openbare lagere school. In de volksmond werd de school ook wel in één adem als Kraaipanschool genoemd.
De meeste scholen waren openbaar en voor iedereen toegankelijk. Slechts enkele scholen boden bijzonder onderwijs. De Talmoed Thoraschool in de Kraaipanstraat 60 was een joodse lagere school. De Louis Bothaschool in de Kraaipanstraat 58 was een openbare lagere school. In de volksmond werd de school ook wel in één adem als Kraaipanschool genoemd.
BeschrijvingIn dit grote gebouw zaten oorspronkelijk twee zelfstandige scholen. Dat is goed te zien aan de twee ingangen. Links zat de Talmoed Thoraschool, rechts de Louis Bothaschool. De voorgevel oogt streng en gesloten. De achterzijde heeft juist veel ramen. Daar zaten de lokalen aan het door tuinen omsloten gezamenlijke schoolplein.
Achter de hoge verticale vensters in de gevel zat een gedeelde gymnastiekzaal.
De grote, toch wel massief ogende gevel wordt doorbroken door wat sierelementen, in de vorm van emaille tegels en afwijkend metselwerk.
Achter de hoge verticale vensters in de gevel zat een gedeelde gymnastiekzaal.
De grote, toch wel massief ogende gevel wordt doorbroken door wat sierelementen, in de vorm van emaille tegels en afwijkend metselwerk.
InterieurHet architectenbureau dat project Kraaipanschool heeft uitgevoerd, vermeldt dat er interieurelementen in de stijl van de Amsterdamse School zijn aangebracht. Het is mij echter niet bekend welke elementen het betreft.
Recente ontwikkelingenDe oorlogsjaren hadden grote invloed op de overwegend joodse buurt, haar bewoners en op de scholen. De Duitse bezetter stelde vanaf september 1941 aparte scholen in om joodse kinderen te isoleren. De Transvaalbuurt telde zeven van dergelijke scholen, plus de reeds bestaande Talmoed Thoraschool.
Ook de Louis Bothaschool werd aangewezen als school voor uitsluitend joodse kinderen.
Het toenmalige hoofd van de Louis Bothaschool, Eli van Tijn, zelf joods, organiseerde verzet vanuit deze school met de groep Gerretsen. Op zolder was voor veel mensen een onderduikplaats, te bereiken via een luik boven het kolenhok.
Vanaf juli 1942 werden steeds meer joodse leerlingen gedeporteerd of waren ondergedoken. Eind 1943 waren er officieel geen joodse leerlingen meer. Ook de Kraaipanschool werd toen opgeheven.
Na de oorlog zijn de twee scholen samengevoegd tot één school.
In opdracht van Ymere is door architectenbureau Hoogeveen B.V. een ontwerp gemaakt voor een geheel nieuwe functie van de voormalige school. In de gerenoveerde school zijn tien bijzondere woningen gerealiseerd op de verdiepingen; de begane grond is tot wijkservicepunt verbouwd met zalen, keuken en kantoren. De detaillering en architectuur refereren aan de Amsterdamse School.
De hoofdingang is verplaatst naar de achterzijde, waar vroeger het speelplein was. In 2013 is het Project Kraaipanschool afgerond.
Ook de Louis Bothaschool werd aangewezen als school voor uitsluitend joodse kinderen.
Het toenmalige hoofd van de Louis Bothaschool, Eli van Tijn, zelf joods, organiseerde verzet vanuit deze school met de groep Gerretsen. Op zolder was voor veel mensen een onderduikplaats, te bereiken via een luik boven het kolenhok.
Vanaf juli 1942 werden steeds meer joodse leerlingen gedeporteerd of waren ondergedoken. Eind 1943 waren er officieel geen joodse leerlingen meer. Ook de Kraaipanschool werd toen opgeheven.
Na de oorlog zijn de twee scholen samengevoegd tot één school.
In opdracht van Ymere is door architectenbureau Hoogeveen B.V. een ontwerp gemaakt voor een geheel nieuwe functie van de voormalige school. In de gerenoveerde school zijn tien bijzondere woningen gerealiseerd op de verdiepingen; de begane grond is tot wijkservicepunt verbouwd met zalen, keuken en kantoren. De detaillering en architectuur refereren aan de Amsterdamse School.
De hoofdingang is verplaatst naar de achterzijde, waar vroeger het speelplein was. In 2013 is het Project Kraaipanschool afgerond.
Links
Ingezonden door Annemarieke Verheij
Professionele of persoonlijke bandBij het lopen van een etappe van het Westerborkpad kwam ik door de Transvaalbuurt en de route liep langs het monument wat voor de Kraaipanschool is opgericht ter nagedachtenis aan het voormalige schoolhoofd Eli van Rijn, die verzet leidde vanuit de school.
Gerelateerde objecten