Details
Naam
Villa's J.J. Viottastraat/Cornelis Schuytstraat, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 27
IntroductieDrie dubbele villa's naar ontwerp van F.A. Warners: J.J. Viottastraat 31/Cornelis Schuytstraat 72; J.J. Viottastraat 33-35; J.J. Viottastraat 37-39.
AdresJ.J. Viottastraat 31-39, Cornelis Schuytstraat 72
Postcode(s)1071 JT
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger F.A. Warners (Architect)
Datum1924 - 1926
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverParticuliere opdrachtgever
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieVilla of geschakelde villawoning
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer505526 (nr 39); 505513 (nr 37); 505607 (nr 33); 504704 (Corn. Schuytstraat 72); 504725 (boothuis); 504717 (garage)
AchtergrondHet gaat om een groep van drie dubbele woonvilla's aan de J.J. Viottastraat met achterzijde aan het Noorder Amstelkanaal. Eén van de villa's heeft de ingang aan de Cornelis Schuytstraat. Architect F.A. Warners werkte hier in de verstrakte versie van de Amsterdamse School, met invloeden van het werk van de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright. Dit is onder meer herkenbaar aan de sterk horizontale geleding van de gevels en aan de breed uitkragende lijsten. Ook het gebruik van de kubusvormen doet sterk aan F.L. Wright denken. De villa's vormen een goed voorbeeld van villabebouwing in de stijl van de Amsterdamse School. Omdat ze in dezelfde jaren zijn gebouwd en veel details gemeen hebben, worden ze hier tezamen behandeld.
De dubbele woonvilla J.J. Viottastraat nr. 37-39 werd gebouwd in opdracht van C. Schleicher, later door N.V. Aannemings Maatschappij voorheen J. Rozestraten. Nr. 33-35 werd gebouwd in opdracht van W. den Tex - Bondt. De opdrachtgever van Cornelis Schuytstraat 72 was de cargadoor A.J. van Hengel, die op dat moment in de Hacquartstraat 6 woonde, in een blok van Warners. Een verkaveling maakte het mogelijk dat de villa van Van Hengel een diagonale toegang heeft tot een ook door Warners ontworpen botenhuis met een achtkantige theekoepel aan het Noorder Amstelkanaal.
De dubbele woonvilla J.J. Viottastraat nr. 37-39 werd gebouwd in opdracht van C. Schleicher, later door N.V. Aannemings Maatschappij voorheen J. Rozestraten. Nr. 33-35 werd gebouwd in opdracht van W. den Tex - Bondt. De opdrachtgever van Cornelis Schuytstraat 72 was de cargadoor A.J. van Hengel, die op dat moment in de Hacquartstraat 6 woonde, in een blok van Warners. Een verkaveling maakte het mogelijk dat de villa van Van Hengel een diagonale toegang heeft tot een ook door Warners ontworpen botenhuis met een achtkantige theekoepel aan het Noorder Amstelkanaal.
BeschrijvingNr. 33-35 en 37-39 lijken het meest op elkaar maar zijn bij nadere beschouwing toch op meerdere plaatsen verschillend. Zo heeft 33-35 twee erkers aan de straat en afgeschuinde hoeken met vensters op de eerste verdieping van die hoeken, terwijl 37-39 geen erkers op de begane grond heeft, maar gewone vensters en deuren van een inpandige garage. Bovendien zijn de hoeken van 37-39 niet afgeschuind. De villa op de hoek van de Cornelis Schuytstraat wijkt enigszins af maar heeft een aantal elementen gemeen met de andere villa's. Elementen die zij gemeen hebben zijn allereerst natuurlijk de oranjerode baksteen en de platte daken. Er is sprake van rechthoekig grondplannen met erkeruitbouwen en in- en uitspringende kubische vormen. Vensters hebben een horizontale roedeverdeling. We zien hoekloggia's onder een breed uitkragende lijst en baksteenvlakken in trapmotief decoratief uitgewerkt. Er zijn nog oorspronkelijke plantenbakken aan de gevels aanwezig. Boven de uitkragende lijst bevindt zich een blinde attiekzone. Viottastraat 31 heeft decoratief metselwerk op een deels blinde muur en een interessant houten object op een luifel. Voorts zien we nog geribbelde ronde bloembakken op zuilen aan de zijkant van de villa's, die heel in de verte (want vele malen kleiner) doen denken aan de bloemschalen die Frank Lloyd Wright ontwierp voor de tuinmuren van het Robie House in Chicago.
Van belang is verder dat er nog oorspronkelijke gemetselde tuinmuren aan de zijde van de J.J. Viottastraat aanwezig zijn, inclusief houten poorten naar woning en garage. Er is een fraai huisnummer 39 op een zwartmarmeren plaat te zien, hoewel ik deze niet terugzie op een foto uit de bouwtijd; dus is deze vermoedelijk van later datum, mogelijk zelfs geheel modern.
Apart op de monumentenlijst staan een boothuis en tuinhuis, gelegen aan het Noorder Amstelkanaal en behorend bij Corn. Schuytstraat 72. Het boothuis is op te vatten als een aanbouw tegen de bestaande kademuur. Het oostelijke deel bestaat uit een zeszijdig tuinhuis dat voor de helft is uitgebouwd buiten de kademuur. Tenslotte is het ook interessant om te vermelden dat de garage van nr. 72 op de monumentenlijst staat. Opvallend aan deze garage is dat sprake is van een breed houten fries boven het metselwerk.
Van belang is verder dat er nog oorspronkelijke gemetselde tuinmuren aan de zijde van de J.J. Viottastraat aanwezig zijn, inclusief houten poorten naar woning en garage. Er is een fraai huisnummer 39 op een zwartmarmeren plaat te zien, hoewel ik deze niet terugzie op een foto uit de bouwtijd; dus is deze vermoedelijk van later datum, mogelijk zelfs geheel modern.
Apart op de monumentenlijst staan een boothuis en tuinhuis, gelegen aan het Noorder Amstelkanaal en behorend bij Corn. Schuytstraat 72. Het boothuis is op te vatten als een aanbouw tegen de bestaande kademuur. Het oostelijke deel bestaat uit een zeszijdig tuinhuis dat voor de helft is uitgebouwd buiten de kademuur. Tenslotte is het ook interessant om te vermelden dat de garage van nr. 72 op de monumentenlijst staat. Opvallend aan deze garage is dat sprake is van een breed houten fries boven het metselwerk.
InterieurWarners heeft een groot aantal interieurtekeningen voor de vier woningen 33-35 en 37-39 gemaakt, met hoge lambriseringen en donkere wandbespanningen. Opvallend zijn de "Amerikaansche kolommen, met Dorische kapiteelen en bassementen" afkomstig van de firma Moens en Beek te Amsterdam, in een van de hallen. Volgens Annet Pasveer is dit een ruimte waar, zoals op een interieurperspectief te zien is, de constructie zichtbaar gebleven is en die daglicht ontvangt door de lantaarn boven het trappenhuis. Al vlak na de bouw werden er wijzigingen in het interieur aangebracht. Aangezien sommige villa's al in de jaren 30 werden verbouwd en na vele rigoureuze verbouwingen al weer jaren in gebruik zijn als kantoor, moet gevreesd worden dat er van het interieur weinig of niets over is. Hedendaagse foto's op Funda bevestigen dit vermoeden.
Recente ontwikkelingenVoor zover ik kan nagaan zijn alle panden als kantoor in gebruik. Het pand op de hoek met de Cornelis Schuytstraat is in 2015 grondig verbouwd.
Bronnen
A. Pasveer, F.A. Warners (1888-1952) (Rotterdam 2004).
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandBeeldschone, strakke villa's. Vooral mooi omdat er drie op een rij staan. Als ensemble, inclusief botenhuis, tuinhuis en garage, vrij uniek in Amsterdam.
Gerelateerde objecten