Details
Naam
Witte de Withstraat 11-89 (Westerman), Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 20
IntroductieDe woonblokken van architect Westerman zijn beeldbepalend voor de Witte de Withstraat: meer dan de helft van deze lange straat is door hem bebouwd.
AdresWitte de Withstraat 11-89, Van Brakelstraat 29-31 en 30-32, Van Kinsbergenstraat 57-59
Postcode(s)1057 XB
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Arend Jan Westerman (Architect)
Datum1923 - 1924
Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd
Huidige eigenaarYmere
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / appartementen
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectBlok
AchtergrondDe ruim 300 meter lange Witte de Withstraat is een straat in de Admiralenbuurt van Amsterdam West, aangelegd vanaf 1911/1912. Zij ligt aan de rand van het Plan West maar maakt er geen deel van uit. Oorspronkelijk behoorde dit stuk land tot de gemeente Sloten. De bebouwing volgt de voormalige loop van de sloten door de Sloter Binnenpolder. De architectuur wordt gekenmerkt door de Amsterdamse School. Aan de kant van de Jan Evertsenstraat is nog overgangsarchitectuur te zien maar verder richting Postjesweg volgen al snel huizenblokken in verstrakte Amsterdamse School-stijl, onder meer van Kruyswijk en Zietsma. Meer dan de helft van de straat bestaat aan beide zijden uit lange wanden die door Westerman zijn ontworpen. Uiteindelijk komt de straat uit bij de bekende Vierde Ambachtsschool, misschien wel Westermans bekendste en beste werk.
BeschrijvingReeds bij de bouw was het een spraakmakend complex, vermoedelijk vooral door de zeer opvallende erkers over drie verdiepingen boven de portiek, die men nergens anders in Amsterdam aantreft. Met hun gele kathedraalglas waren zij bedoeld om enig daglicht in het trappenhuis te brengen. De erkers zijn zeker niet kenmerkend voor de Amsterdamse School. Daarvoor moeten we kijken naar de verschillende soorten baksteen die zijn gebruikt, de houten kozijnen met ramen in roeden verdeeld en opvallende vensterbanken aan weerszijden van de trappenhuiserkers, de als een wijzer vormgegeven zolderraampjes, het sierlijke metselwerk dat als een waaier doorloopt naar de dakrand, de prominente maar eenvoudige hijsbalken en de net iets uitkragende schoorstenen, die aan de straatzijde als een abstracte versiering centraal in de gevel is aangebracht.
Recente ontwikkelingenIn het kader van de grootscheepse renovatie van de buurt werden rond de eeuwwisseling de huizen aan deze straat bouwkundig onderhanden genomen. Door diverse opknapbeurten was het complex in de loop van de tijd verworden tot een sombere straatwand. In het kader van de beter-verbeter-aanpak werden de kunststof kozijnen volgens de oorspronkelijke detaillering vervangen door houten. Een tour de force was het herstel van de erkers. Deze hadden door interne wijzigingen van de woningplattegrond hun oorspronkelijke functie verloren. Bruine kunststofkozijnen met kunstharspanelen maakten van dit eens zo sierlijke element een gedrocht. De erkers konden volgens de oorspronkelijke detaillering worden hersteld en bestaan nu weer uit houten kozijnen met geel kathedraalglas, waardoor ze opnieuw beeldbepalende structuurelementen in de straatwand zijn geworden. Dat was goed mogelijk omdat de oorspronkelijke werktekening, als een van de weinige, nog beschikbaar was. Hierdoor konden alle details opvallend verfijnd en authentiek worden aangepast.
Bronnen
M. van Haaren, Het beste verbeterboek (Bussum 2008).
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandHet is verrassend mooie en stijlvolle architectuur met veel Amsterdamse School-kenmerken. Mijn vader (jaargang 1925) woonde er in de dertiger jaren. Hij vertelde mij dat het mooie, zeer verzorgde huizen waren en dat de trappen met dikke lopers waren belegd. De trappenhuiserkers werden "de snijing" genoemd. Toch werd na verloop van tijd verhuisd want er was in de dertiger jaren geen gebrek aan huizen en als het tijd werd voor een schilder- of opknapbeurt kon het aantrekkelijk zijn om elders in de buurt een nieuwer huis te betrekken.
Gerelateerde objecten