Details
Naam
De Ark, Park Meerwijk, Bergen
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
.jpg&width=150&height=150&imageformat=jpg)
Aantal afbeeldingen: 13
IntroductieVijf van de in Park Meerwijk gerealiseerde woningen zijn van de hand van architect Staal: villa De Ark, villa De Bark en de drie-onder-een-kapwoningen Zofar, Elifaz en Bildad.
AdresMeerwijklaan 1
Postcode(s)1861 MB
PlaatsBergen
LandNederland
Vervaardiger Jan Frederik Staal (Architect)
Datum1917 - 1918
Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd
Opdrachtgever Arnold Heystee
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieVilla of geschakelde villawoning
Huidige functieVilla of geschakelde villawoning
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer46538
AchtergrondDe Amsterdamse industrieel Arnold Heystee verleende in 1916 de opdracht aan J.F. Staal voor de invulling van Park Meerwijk, nabij de duinen, even buiten de plaats Bergen. Heystee was in die dagen een succesvol producent van tegels. Staal had eerder diens hoofdkantoor aan de Herengracht en later ook aan de Reguliersdwarsstraat gebouwd. Hij kreeg de mogelijkheid collega-architecten uit te zoeken voor de bouw van deze villawijk. Zijn benadering onderstreepte sterk het landelijke karakter van het door een beek doorkruiste beboste gebied. De opdracht voor de bouw van 16 landhuizen werd verleend aan P. Kramer, C.J. Blaauw. G.F. la Croix, J.F. Staal zelf en de eerste vrouwelijke architect Margaret Kropholler, die later zou huwen met Staal.
Naast Villa De Ark met tuinhuis was Staal ook verantwoordelijk voor het ontwerp van de villa's De Bark, Zofar, Elifaz en Bildad.
Naast Villa De Ark met tuinhuis was Staal ook verantwoordelijk voor het ontwerp van de villa's De Bark, Zofar, Elifaz en Bildad.
BeschrijvingWanneer je Park Meerwijk in komt aan de zijde van de Studler van Surcklaan is het tuinhuis behorende bij De Ark, het eerste gebouwtje wat je tegenkomt. Een tiental meters verder ligt de villa zelf. Aan de koperkleurige letters hoog op de gevel geplaatst, kun je zien dat je met De Ark te doen hebt. De vorm van het object waar de villa haar naam aan heeft ontleend, kun je er dan echter niet in herkennen. Pas als je het gebouw vanaf de zuidkant benadert, zie je een vorm waaraan je kunt zien wat Staal moet hebben geïnspireerd.
Het is een uniek gebouw dat afhankelijk van je eigen standpunt, steeds een andere kant laat zien. Wat vanaf alle zijden opvalt, zijn de bijzondere metselverbanden.
Onderstaand volgt een volledige beschrijving van het pand:
Uit verschillende onregelmatig gevormde bouwvolumes samengestelde villa, genaamd De Ark, met twee bouwlagen hoofdzakelijk in baksteen opgetrokken in een opmerkelijk metselverband - met afwisselend een gekantelde strek, twee koppen twee strekken - en gedeeltelijk voorzien van gepotdekselde delen, onder samenstel van platte en met pannen gedekte zadel-, schild- en lessenaarsdaken, ontworpen in 1917-18 door J.F. Staal in Amsterdamse Schoolstijl als onderdeel van het villapark Meerwijk. De N.W.-zijde - het hoofdaanzicht - bevat links een muurvlak waarvan de bovenzijde is afgeschuind - waarop oorspronkelijk de gepotdekselde bovenbouw aansloot - en waar beneden een dubbelvenster is aangebracht; rechts bevindt zich het hoger opgetrokken gedeelte van het trappenhuis dat een smal, langgerekt venster bevat aan de voorzijde en een horizontale vensterstrook in beide zijgevels en dat met een zadeldak wordt afgesloten; de blokvormige rechterpartij is naar voren uitgebouwd en bevat in de daardoor ontstane linkerzijgevel de ingangspartij, en in de hoofdgevel beneden een ellipsvormig venster en boven een drietal gekoppelde vensters en uiterst rechts een venster dat oorspronkelijk in een afgeschuinde gevel was geplaatst, aansluitend op de horizontale vensterstrook van de lage, veelhoekig uitgebouwde keukenpartij aan de Z.W.-zijde; boven deze verschillende volumes uit torent nog een plat afgedekte toplaag met markante hoekschoorstenen - waarvan de meest linkse is afgeknot - en met uiterst rechts in vergulde letters de naam van het huis, en voor het overige geheel blinde gevels. De Z.W.-zijde bevat beneden de veelhoekige keuken-uitbouw die bij de uiterste punt is gepotdekseld, met onderaan afgeschuinde zijden, en rechts de zij-ingang; de hierboven uitrijzende gevelvlakken zijn vrijwel geheel blind en op te vatten als zijgevels van de aan de lange zijden van dit pand geprojecteerde volumes; in het midden is boven deze keuken-uitbouw een extra partij voorzien onder lessenaarsdak, met aan de Z.-zijde een schuine, gepotdekselde wand, waar evenals in de bakstenen wand aan de N.zijde een klein venster met schuine onder- en bovenzijde is opgenomen. Aan de Z.O.-zijde is links een door een balkon - met gepotdekselde borstwering - bekroonde partij uitgebouwd met beneden oorspronkelijk een loggia, waarvan de scheimuur was doorbroken door een drieledige opening met afgeschuinde bovenhoeken en geprofileerde middenstijlen, en met een schuin geplaatste verbindingsmuur naar de gedeeltelijk gepotdekselde hoofdgevel waarin horizontale vensters zijn opgenomen - op de bovenverdieping gekoppeld ter weerszijden van een recht afgesloten loggia. Aan de smalle N.O.-zijde is in het midden een blokvormige partij uitgebouwd met tuindeuren en gepotdekselde bovenverdieping waarin een dubbelvenster; het teruggerooide rechtergevelvlak is eveneens op de verdieping gepotdekseld en van een horizontaal venster voorzien.
Het is een uniek gebouw dat afhankelijk van je eigen standpunt, steeds een andere kant laat zien. Wat vanaf alle zijden opvalt, zijn de bijzondere metselverbanden.
Onderstaand volgt een volledige beschrijving van het pand:
Uit verschillende onregelmatig gevormde bouwvolumes samengestelde villa, genaamd De Ark, met twee bouwlagen hoofdzakelijk in baksteen opgetrokken in een opmerkelijk metselverband - met afwisselend een gekantelde strek, twee koppen twee strekken - en gedeeltelijk voorzien van gepotdekselde delen, onder samenstel van platte en met pannen gedekte zadel-, schild- en lessenaarsdaken, ontworpen in 1917-18 door J.F. Staal in Amsterdamse Schoolstijl als onderdeel van het villapark Meerwijk. De N.W.-zijde - het hoofdaanzicht - bevat links een muurvlak waarvan de bovenzijde is afgeschuind - waarop oorspronkelijk de gepotdekselde bovenbouw aansloot - en waar beneden een dubbelvenster is aangebracht; rechts bevindt zich het hoger opgetrokken gedeelte van het trappenhuis dat een smal, langgerekt venster bevat aan de voorzijde en een horizontale vensterstrook in beide zijgevels en dat met een zadeldak wordt afgesloten; de blokvormige rechterpartij is naar voren uitgebouwd en bevat in de daardoor ontstane linkerzijgevel de ingangspartij, en in de hoofdgevel beneden een ellipsvormig venster en boven een drietal gekoppelde vensters en uiterst rechts een venster dat oorspronkelijk in een afgeschuinde gevel was geplaatst, aansluitend op de horizontale vensterstrook van de lage, veelhoekig uitgebouwde keukenpartij aan de Z.W.-zijde; boven deze verschillende volumes uit torent nog een plat afgedekte toplaag met markante hoekschoorstenen - waarvan de meest linkse is afgeknot - en met uiterst rechts in vergulde letters de naam van het huis, en voor het overige geheel blinde gevels. De Z.W.-zijde bevat beneden de veelhoekige keuken-uitbouw die bij de uiterste punt is gepotdekseld, met onderaan afgeschuinde zijden, en rechts de zij-ingang; de hierboven uitrijzende gevelvlakken zijn vrijwel geheel blind en op te vatten als zijgevels van de aan de lange zijden van dit pand geprojecteerde volumes; in het midden is boven deze keuken-uitbouw een extra partij voorzien onder lessenaarsdak, met aan de Z.-zijde een schuine, gepotdekselde wand, waar evenals in de bakstenen wand aan de N.zijde een klein venster met schuine onder- en bovenzijde is opgenomen. Aan de Z.O.-zijde is links een door een balkon - met gepotdekselde borstwering - bekroonde partij uitgebouwd met beneden oorspronkelijk een loggia, waarvan de scheimuur was doorbroken door een drieledige opening met afgeschuinde bovenhoeken en geprofileerde middenstijlen, en met een schuin geplaatste verbindingsmuur naar de gedeeltelijk gepotdekselde hoofdgevel waarin horizontale vensters zijn opgenomen - op de bovenverdieping gekoppeld ter weerszijden van een recht afgesloten loggia. Aan de smalle N.O.-zijde is in het midden een blokvormige partij uitgebouwd met tuindeuren en gepotdekselde bovenverdieping waarin een dubbelvenster; het teruggerooide rechtergevelvlak is eveneens op de verdieping gepotdekseld en van een horizontaal venster voorzien.
Recente ontwikkelingenIn de loop der jaren hebben er meerdere wijzigingen aan De Ark plaatsgevonden. De fa. Bouw-Tip heeft de villa gerestaureerd.
Bronnen
Menno Jonker. De Amsterdamse School. Verbeelde idealen.
Ingezonden door Annemarieke Verheij
Professionele of persoonlijke bandIn juli '15 heb ik een bezoek gebracht aan Park Meerwijk. Een aantal villa's zijn zo bijzonder dat je ernaar blijft kijken en steeds meer details ziet. Enkele zijn nauwelijks te zien door de enorme begroeiing rondom. En een paar villa's zijn inmiddels zo ingrijpend veranderd dat er niks moois meer aan is te ontdekken. De Ark is een van de best benaderbare villa's en vooral de bijzondere metselverbanden nodigen uit de gevel op je gemak te bekijken
Gerelateerde objecten