Details
Naam
Johanneskapel, Amstelveen
Aantal afbeeldingen: 10
IntroductieNaar ontwerp van architect Arnold Ingwersen, die veel heeft gewerkt voor christelijke opdrachtgevers, zoals woningbouwvereniging Patrimonium.
AdresAmsterdamseweg 311
Postcode(s)1182 HA
PlaatsAmstelveen
LandNederland
Vervaardiger Arnold Ingwersen (Architect)
Datum1928
Huidige staatDeels uitgebreid of vernieuwd (nieuwbouw)
OpdrachtgeverGemeente overig
Huidige eigenaarPerki Gemeente
Oorspronkelijke functieKerk
Huidige functieKerk
Type objectGemeentelijk monument, Gebouw
AchtergrondDe kapel is gebouwd in 1928 naar een ontwerp van architect Ingwersen en ontleent haar naam aan de apostel Johannes. Johannes de Apostel, of Johannes de Evangelist, behoorde tot de vertrouwelingen van Jezus. Hij was evenals zijn vader Zebedeüs en zijn broer, visser bij het Meer van Galilea, toen hij door Jezus als leerling werd geroepen.
De Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband maakten gebruik van de kapel tot 1946. Vanaf dat jaar was er in de Johanneskapel een Amerikaanse kerk gevestigd en kreeg de naam Bethelkerk. De Amerikaanse kerk hield hier haar dienst, omdat er veel Amerikaanse, Canadese en Finse vliegers op de Emmakade woonden. Toen de Gereformeerde Kerken naar de Nederlands Hervormde kerk overgingen, werd de Bethelkerk, toen weer Johanneskapel, Hervormd.
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen veel Lutheranen vanuit Amsterdam naar Amstelveen en ontstond er behoefte aan een eigen Lutherse gemeente. De regenten van het Evangelisch Luthers Oude Liedenhuis te Amsterdam kochten in 1953 de Johannes kapel en verhuurden deze in eerste instantie aan Luthers Amstelveen. Op 10 november 1953 werd de kapel overgedragen aan de wijkgemeente van Amstelveen. Heden is de Johanneskapel Amstelveen de thuishaven van een kleine, maar gastvrije en betrokken gemeenschap. Zij zijn onderdeel van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam.
De Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband maakten gebruik van de kapel tot 1946. Vanaf dat jaar was er in de Johanneskapel een Amerikaanse kerk gevestigd en kreeg de naam Bethelkerk. De Amerikaanse kerk hield hier haar dienst, omdat er veel Amerikaanse, Canadese en Finse vliegers op de Emmakade woonden. Toen de Gereformeerde Kerken naar de Nederlands Hervormde kerk overgingen, werd de Bethelkerk, toen weer Johanneskapel, Hervormd.
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen veel Lutheranen vanuit Amsterdam naar Amstelveen en ontstond er behoefte aan een eigen Lutherse gemeente. De regenten van het Evangelisch Luthers Oude Liedenhuis te Amsterdam kochten in 1953 de Johannes kapel en verhuurden deze in eerste instantie aan Luthers Amstelveen. Op 10 november 1953 werd de kapel overgedragen aan de wijkgemeente van Amstelveen. Heden is de Johanneskapel Amstelveen de thuishaven van een kleine, maar gastvrije en betrokken gemeenschap. Zij zijn onderdeel van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam.
BeschrijvingIn het logo van de gemeente is een zwaan herkenbaar, vandaar dit tableau op de gevel. De oorsprong is een oude legende. De Tsjechische hervormer Johannes Hus (= gans) voorloper van de reformatie, die in 1415 ter dood werd veroordeeld, zou toen hij op de brandstapel stond, gezegd hebben: 'Thans braadt gij gans, maar over 100 jaar komt er een zwaan, die jullie niet te pakken zullen krijgen'! De zwaan verwijst naar Maarten Luther (1483-1546). Luther werd op gravures en munten afgebeeld met een zwaan. In het logo is de zwaan naar rechts gekeerd: vooruit gericht. De vleugels drukken dynamiek uit en vormen een vlam. Vuur van de Heilige Geest, leven en warmte (oranje) en tegenwicht aan onbarmhartigheid en onrecht in de wereld (paars, kleur van het lijden).
InterieurIn 1935 werd het orgel geplaatst. In 1953 werd de kapel gekocht door de Amsterdamse Lutherse Diaconie en kwam er geld om het interieur te verbouwen. In 1958 werd de Lutherse gemeente in Amstelveen zelfstandig en kreeg "eigen" predikanten. Circa 1968 worden er een aantal wijzigingen in het interieur aangebracht door de architect A. ten Cate uit Amstelveen.
Recente ontwikkelingenGelijk met de wijzigingen aan het interieur, eind jaren '60, ontwerpt Ten Cate plannen voor een uitbouw. Door de omwonenden wordt echter bezwaar gemaakt tegen deze plannen. Pas in 1974 wordt er goedkeuring verleend om met de aanbouw aan te vangen, zij het in aangepaste vorm. In 1975 wordt de bouw voltooid die de naam "In de Wallevis" krijgt.
Door een flinke storm werd in het voorjaar van 2003 de torenspits van het gebouw geblazen. De met koper beklede spits werd door een nieuwe spits vervangen. Deze is bekleed met een moderner, op koper gelijkend materiaal. Reeds in 1994 was de kapel lange tijd zonder toren. Vanwege de scheefstand van de toren werd funderingsherstel uitgevoerd. De top van de toren was namelijk al 18 cm uit het lood geraakt. Aan de zijkant van de stenen toren zijn twee galmgaten met roosters aangebracht. De klokkentoren is niet zichtbaar in de toren, maar is wel te luiden.
Door een flinke storm werd in het voorjaar van 2003 de torenspits van het gebouw geblazen. De met koper beklede spits werd door een nieuwe spits vervangen. Deze is bekleed met een moderner, op koper gelijkend materiaal. Reeds in 1994 was de kapel lange tijd zonder toren. Vanwege de scheefstand van de toren werd funderingsherstel uitgevoerd. De top van de toren was namelijk al 18 cm uit het lood geraakt. Aan de zijkant van de stenen toren zijn twee galmgaten met roosters aangebracht. De klokkentoren is niet zichtbaar in de toren, maar is wel te luiden.
Links
Ingezonden door Annemarieke Verheij
Professionele of persoonlijke bandDe Johanneskapel is niet ver van mijn werk af, zodat ik er regelmatig langskwam. Het is een bescheiden, elegant kerkje. Nu ik wat thuis begin te raken in de Amsterdamse School, dacht ik in dit kerkje ook elementen van deze bouwstijl te herkennen en ben informatie erover gaan zoeken.
Gerelateerde objecten