Details
Naam
Joseph Haydnschool, Groningen
Aantal afbeeldingen: 20
IntroductieDeze school is niet door Bouma ontworpen, zoals algemeen wordt aangenomen, maar door A.L. van Wissen.
AdresHaydnlaan 102
Postcode(s)9722 CL
PlaatsGroningen
LandNederland
Vervaardiger A.L. van Wissen (Architect)
Datum1928
Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd
OpdrachtgeverGemeente Groningen
Oorspronkelijke functieLagere School
Huidige functieBasisschool
Type objectBeeldbepalend pand, Gebouw
AchtergrondIn 1928 werd in opdracht van de gemeente Groningen een nieuwe school gebouwd voor kinderen uit de wijk Helpman. School 14 werd later Coendersschool genoemd en vanaf 1981 Joseph Haydnschool.
Helpman was tot 1915 een tot de gemeente Haren behorend dorp. De inlijving bij Groningen leidde tot grote groei en de behoefte aan een lagere school. De directeur Gemeentewerken kreeg in juni 1926 opdracht tot het vinden van een geschikt terrein, maar dit viel niet mee. In de nabijheid van de Coendersweg werd uiteindelijk een terrein aangewezen voor de negenklassige school met gymnastieklokaal. De bouw van de school ging van start in 1928 en in juni 1929 was 'School XIV' klaar. Vanwege de ligging aan de toenmalige Coendersweg werd de school in 1949 Coendersschool genoemd. Tussen 1975 en 1981 heette de school 'Nienke van Hichtum' en na een fusie in 1981 werd het de 'Joseph Haydnschool'.
Zijn naam staat niet op de tekeningen vermeld, maar algemeen wordt aangenomen dat de school een ontwerp is van Siebe Jan Bouma, de vaste ontwerper van Gemeentewerken. Dit mede op basis van overeenkomsten met andere schoolgebouwen in Groningen, zowel buiten als binnen. Ook het bordje aan de gevel met uitleg over de bouw ondersteunt deze aanname. Echter, dit is onjuist. Uit een artikel in het Nieuwsblad van het Noorden van 3 januari 1929 blijkt dat A.L. van Wissen, gemeentearchitect, de architect van de school is.
De school is aangewezen als beeldbepalend pand, maar moet het opmerkelijk genoeg nog stellen zonder het predikaat gemeentelijk monument.
Helpman was tot 1915 een tot de gemeente Haren behorend dorp. De inlijving bij Groningen leidde tot grote groei en de behoefte aan een lagere school. De directeur Gemeentewerken kreeg in juni 1926 opdracht tot het vinden van een geschikt terrein, maar dit viel niet mee. In de nabijheid van de Coendersweg werd uiteindelijk een terrein aangewezen voor de negenklassige school met gymnastieklokaal. De bouw van de school ging van start in 1928 en in juni 1929 was 'School XIV' klaar. Vanwege de ligging aan de toenmalige Coendersweg werd de school in 1949 Coendersschool genoemd. Tussen 1975 en 1981 heette de school 'Nienke van Hichtum' en na een fusie in 1981 werd het de 'Joseph Haydnschool'.
Zijn naam staat niet op de tekeningen vermeld, maar algemeen wordt aangenomen dat de school een ontwerp is van Siebe Jan Bouma, de vaste ontwerper van Gemeentewerken. Dit mede op basis van overeenkomsten met andere schoolgebouwen in Groningen, zowel buiten als binnen. Ook het bordje aan de gevel met uitleg over de bouw ondersteunt deze aanname. Echter, dit is onjuist. Uit een artikel in het Nieuwsblad van het Noorden van 3 januari 1929 blijkt dat A.L. van Wissen, gemeentearchitect, de architect van de school is.
De school is aangewezen als beeldbepalend pand, maar moet het opmerkelijk genoeg nog stellen zonder het predikaat gemeentelijk monument.
BeschrijvingHet ontwerp voor de school is kenmerkend voor Bouma en Van Wissen heeft diens vormentaal zonder aarzeling overgenomen. Bouma vertaalde de Amsterdamse School naar Groningen en Van Wissen liet zich door Bouma inspireren. Dit komt onder meer tot uiting door het gebruik van verschillende soorten baksteen, ornamenten, ladderramen en daken met deels zeer steile dakschilden. Tijdens de opening werd Van Wissen geprezen voor zijn frisse, ruime ontwerp. Frisse lucht en hygiëne stonden voorop.
InterieurIn het interieur gaat de meeste aandacht uit naar het trappenhuis, dat is voorzien van langwerpige ramen met kleurig glas in lood, aangebracht in blokjes en vlakken. Ook de geglazuurde bakstenen van de borstweringen en lambriseringen vallen op.
Recente ontwikkelingenIn 1999 werd de school uitgebreid met een nieuw gebouw aan de achterzijde. In tegenstelling tot het massieve bakstenen gebouw van Van Wissen ontwierp MAD Architekten juist een luchtig schoolgebouw dat overwegend licht van kleur is. Schade aan oudere delen is hersteld. Dit is met name het geval bij het glas in lood in het trappenhuis, waarvan vele panelen waren gesneuveld.
Bronnen
Herma Hekkema, S.J. Bouma 1899-1959 (Wolters-Noordhoff, 1992).
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandOnbekend maakt onbemind. Dit geldt zowel voor het gebouw als voor de architect. Maar deze school is erg de moeite waard. Met dank aan het personeel dat ik er foto's mocht maken.
Gerelateerde objecten