Details
Naam
Brug 106, Niek Engelschmanbrug
Aantal afbeeldingen: 20
IntroductieEen voor Piet Kramer relatief sobere brug, maar wel een met twee fantastische faunen van Hildo Krop.
AdresRaadhuisstraat
Postcode(s)1016
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Type objectRijksmonument, Brug
Monumentnummer518389
Vervaardiger Piet Kramer (Architect)
Publieke Werken (Architect)
Hildo Krop (Kunstenaar)
H.J. Winkelman (Kunstenaar)
Publieke Werken (Architect)
Hildo Krop (Kunstenaar)
H.J. Winkelman (Kunstenaar)
Datum1925
MateriaalSmeedijzer, Baksteen, Graniet
Huidige staatLocatie ongewijzigd en nog altijd in gebruik
OpdrachtgeverGemeente Amsterdam
Huidige eigenaarGemeente Amsterdam
AchtergrondBrug 106 over de Keizersgracht verbindt de Raadhuisstraat met de Westermarkt. Hier kwam in de jaren negentig van de 19e eeuw een brug, toen eerst de Warmoesgracht werd gedempt en later een doorbraak tussen de Herengracht en Keizersgracht werd gemaakt om een af- en aanvoerweg van en naar Amsterdam-West te maken. Brug 106 kwam in 1925 gereed. De faunen op de brug zijn zeker niet de enige die Krop heeft vervaardigd - in tegendeel; hij maakte er zo'n 25 in zijn loopbaan - maar dit is misschien wel zijn grootste en bekendste.
BeschrijvingDe Niek Engelschmanbrug is een plaatbrug met twee doorvaarten. Het heeft voor Kramer typerend siersmeedwerk (van de hand van H.J. Winkelman), baksteen en gestileerd natuursteen. De twee identieke beeldhouwwerken aan beide zijden van de brug bij de middenpijlers zijn van grijs graniet. Ze stellen faunkoppen met lange baarden voor, met aan weerszijde hiervan groepen van drie kraaien (of raven) met eronder twee kikkerkoppen. De faun tuit z'n lippen en lijkt een gebogen stuk siersmeedijzer van de brugleuning te bespelen, alsof het een panfluit is. 'Kramer en Krop werkten hier zo hecht samen dat het muziek maakt', verwoordt Johann Sonnenschein het in Hildo Krop. Faunen fraai.
Zoals veel werk van Krop is ook dit een op het eerste oog raadselachtig tafereel. Maar ook dit is niet zomaar een fantasierijke voorstelling; er zit een verhaal achter. 'Krop gaf het beeld op deze brug een persoonlijk tintje', aldus Loek van Vlerken. 'Hij was tijdens het ontwerpen van de sculptuur nogal geërgerd, omdat een bepaalde beeldhouwopdracht bij de gemeente, in zijn ogen onterecht, niet was doorgegaan. Om die reden plaatste hij naast de faun een groepje kraaien. Deze vogels zouden voor de bestuurders staan, die de kunst geen goed hart toedragen. Onder de faun hakte hij ook nog twee gestileerde kikkerkoppen. Deze blaaskaken zouden de ambtelijke meepraters vertegenwoordigen.'
Zoals veel werk van Krop is ook dit een op het eerste oog raadselachtig tafereel. Maar ook dit is niet zomaar een fantasierijke voorstelling; er zit een verhaal achter. 'Krop gaf het beeld op deze brug een persoonlijk tintje', aldus Loek van Vlerken. 'Hij was tijdens het ontwerpen van de sculptuur nogal geërgerd, omdat een bepaalde beeldhouwopdracht bij de gemeente, in zijn ogen onterecht, niet was doorgegaan. Om die reden plaatste hij naast de faun een groepje kraaien. Deze vogels zouden voor de bestuurders staan, die de kunst geen goed hart toedragen. Onder de faun hakte hij ook nog twee gestileerde kikkerkoppen. Deze blaaskaken zouden de ambtelijke meepraters vertegenwoordigen.'
Recente ontwikkelingenDe brug werd in 2002 vernoemd naar Niek Engelschman (1913-1988), acteur, homo-activist en verzetsstrijder.
Bronnen
Johan Sonnenschein en Loek van Vlerken, Hildo Krop. Faunen (Steenwijk 2019).
Links
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandTypisch een brug waar ik nooit eerder heel aandachtig naar heb gekeken, tot ik erover las in het boek Hildo Krop. Faunen. Toen ik de brug fotografeerde was er - met 'dank' aan het coronavirus - slechts een enkele fiets aan vast gemaakt.
Gerelateerde objecten