Details
Naam
Vogelbuurt Midden, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 11
IntroductieMet een paar blokken creëerde Gratama een buurt met een eigen karakter.
AdresKanariestraat 1-67 en 2-48, Kievitstraat 5-21, Koekoeksstraat 1-37 en 2-38, Spechtstraat 1-75 en 2-72
Postcode(s)1021 VR
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Jan Gratama (Architect)
Driekus Jansen van Galen (Kunstenaar)
Driekus Jansen van Galen (Kunstenaar)
Datum1917 - 1919
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverEigen Haard
Huidige eigenaarEigen Haard
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / winkels
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectGeen beschermde status, Gebouw
AchtergrondDe Vogelbuurt-Midden in Amsterdam Noord kwam vrijwel geheel rond 1920 tot stand, met enkele aanvullingen uit 1929 in het meest noordelijke deel. Er waren verschillende woningbouwverenigingen en architecten actief, zoals H.J.M. Walenkamp, J. Gratama, Tj. Kuipers en A. Ingwersen en H.P. Berlage en J.C. van Epen. Het resultaat daarvan is een gedifferentieerde architectuur en stedenbouwkundige opzet.
De hier besproken blokken zijn ontworpen door Jan Gratama. Hij was niet alleen een Amsterdamse School-architect, maar hij heeft er ook veelvuldig over gepubliceerd. Hij wordt zelfs gezien als de naamgever van deze architectuurstijl. Gratama heeft hier zeven woonblokken gerealiseerd. De verschillende objecten kennen veel overeenkomsten, maar ook diverse verschillen. Sculpturen van aapjes aan de gevels zijn van Driekus Jan van Galen. Deze bevinden zich op de hoek van de Spechtstraat en de Koekoeksstraat.
Tijdens het bombardement op 17 juli 1943 gericht op de fabrieken van Fokker werden bij een misworp enkele woongebouwen in de buurt geraakt. Meteen na de oorlog zijn deze woonblokken herbouwd. Verder is dit deel van de Vogelbuurt nog zoals het gebouwd is.
De hier besproken blokken zijn ontworpen door Jan Gratama. Hij was niet alleen een Amsterdamse School-architect, maar hij heeft er ook veelvuldig over gepubliceerd. Hij wordt zelfs gezien als de naamgever van deze architectuurstijl. Gratama heeft hier zeven woonblokken gerealiseerd. De verschillende objecten kennen veel overeenkomsten, maar ook diverse verschillen. Sculpturen van aapjes aan de gevels zijn van Driekus Jan van Galen. Deze bevinden zich op de hoek van de Spechtstraat en de Koekoeksstraat.
Tijdens het bombardement op 17 juli 1943 gericht op de fabrieken van Fokker werden bij een misworp enkele woongebouwen in de buurt geraakt. Meteen na de oorlog zijn deze woonblokken herbouwd. Verder is dit deel van de Vogelbuurt nog zoals het gebouwd is.
BeschrijvingDe blokken zijn ontworpen in de stijl van het rationalisme. Elementen van de Amsterdamse School zijn niet gemakkelijk aan te wijzen, hoewel metselwerk, houtwerk en daken vrij expressief zijn. Kenmerkend voor de blokken zijn de gele baksteen, de rozerode trasramen en de rode pannendaken van verschillende vormen (zadeldak, tentdak, wolfsdak).
Centraal loopt de Koekoeksstraat. Deze begint aan het Zwanenplein (Bethlehemkerk) bij de Spechtstraat en passeert achtereenvolgens de Kanariestraat en de Kievitstraat. Het begin bij de Spechtstraat wordt geaccentueerd door twee schuin geplaatste gevels. Hier bevinden zich de aapjes van Driekus Jan van Galen.
De kruising met de Kanariestraat wordt geaccentueerd door vier schuin geplaatste gevels met open balkons op een uitbouw en loggia's op de eerste verdieping.
De kruising met de Kievitstraat wordt geaccentueerd door zijgevels onder wolfsdaken. De tweede verdieping van deze zijgevels is met hout bekleed. Er zijn abstracte, golvende en bloemachtige versieringen aangebracht. Deze bloemachtige motieven heeft Gratama, zij het in meer geabstraheerde vorm, ook toegepast in het Agnetapark in Delft en in het Villapark Mozartade-Apollolaan in Amsterdam.
Centraal loopt de Koekoeksstraat. Deze begint aan het Zwanenplein (Bethlehemkerk) bij de Spechtstraat en passeert achtereenvolgens de Kanariestraat en de Kievitstraat. Het begin bij de Spechtstraat wordt geaccentueerd door twee schuin geplaatste gevels. Hier bevinden zich de aapjes van Driekus Jan van Galen.
De kruising met de Kanariestraat wordt geaccentueerd door vier schuin geplaatste gevels met open balkons op een uitbouw en loggia's op de eerste verdieping.
De kruising met de Kievitstraat wordt geaccentueerd door zijgevels onder wolfsdaken. De tweede verdieping van deze zijgevels is met hout bekleed. Er zijn abstracte, golvende en bloemachtige versieringen aangebracht. Deze bloemachtige motieven heeft Gratama, zij het in meer geabstraheerde vorm, ook toegepast in het Agnetapark in Delft en in het Villapark Mozartade-Apollolaan in Amsterdam.
Recente ontwikkelingenIn de zomer van 2013 zijn, in het kader van natuureducatieproject Vogelvlucht van de IVN, bij de straatnaambordjes afbeeldingen van de betreffende vogels opgehangen.
Bronnen
Welstandsnota Amsterdam Noord, 2004.
Ingezonden door Bart Bozelie
Professionele of persoonlijke bandBijdrage aangemaakt door Bart Bozelie in 2014. De beschrijving is uitgebreid en van nieuwe foto's voorzien door Gert-Jan Lobbes in 2021.
Gerelateerde objecten