Details
Naam
Brug 353, Dageraadsbrug
Aantal afbeeldingen: 8
IntroductieDe Dageraadsbrug - van wie anders dan Piet Kramer - is een sobere brug met duidelijke kenmerken van de Amsterdamse School.
AdresSarphatistraat-Czaar Peterstraat
PlaatsAmsterdam
Type objectBrug
VervaardigerPublieke Werken (Architect)
Piet Kramer (Architect)
Piet Kramer (Architect)
Datum1935
Huidige staatLocatie ongewijzigd en nog altijd in gebruik
OpdrachtgeverGemeente Amsterdam
AchtergrondDe Dageraadsbrug ligt over de Nieuwe Vaart bij molen De Gooyer en verbindt de Sarphatistraat met de Czaar Peterstraat. Het is een vaste verkeersbrug uit 1935 ontworpen door Piet Kramer en gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. De brug is genoemd naar de werf De Dageraad die aan de Nieuwe Vaart lag. De werf is voor 1862 gesticht en heeft bestaan tot ca. 1900.
Op een kaart uit 1724 met de vierde uitleg van de schans om Amsterdam van 1662-1663 is op de plaats van de huidige Dageraadsbrug een brug ingetekend als Outewaelerbrug. De brug zou ook bekend geweest zijn onder de naam Eerste Schansbrug en Papenkerkbrug. Outewaal was een gehucht dat afgebroken werd voor de bouw van de schans en ter hoogte lag van de huidige Oranje Nassaukazerne.
Van 1842 tot 1876 was de Oetewalerbrug een houten ophaalbrug die in 1877 vervangen werd door een draaibrug. De draaibrug was geen handige oplossing, omdat de doorvaart van de Nieuwe Vaart versmald werd als de brug open ging. Het draaimechanisme leverde ook nogal eens problemen op, zoals in 1922 toen de brug door de warmte zo uitgezet was dat hij niet meer dicht kon. In 1931 ontwierp Piet Kramer van de Dienst Publieke Werken een nieuwe brug waarvan de bouw door de crisis uitgesteld werd tot 1934/35.
Op een kaart uit 1724 met de vierde uitleg van de schans om Amsterdam van 1662-1663 is op de plaats van de huidige Dageraadsbrug een brug ingetekend als Outewaelerbrug. De brug zou ook bekend geweest zijn onder de naam Eerste Schansbrug en Papenkerkbrug. Outewaal was een gehucht dat afgebroken werd voor de bouw van de schans en ter hoogte lag van de huidige Oranje Nassaukazerne.
Van 1842 tot 1876 was de Oetewalerbrug een houten ophaalbrug die in 1877 vervangen werd door een draaibrug. De draaibrug was geen handige oplossing, omdat de doorvaart van de Nieuwe Vaart versmald werd als de brug open ging. Het draaimechanisme leverde ook nogal eens problemen op, zoals in 1922 toen de brug door de warmte zo uitgezet was dat hij niet meer dicht kon. In 1931 ontwierp Piet Kramer van de Dienst Publieke Werken een nieuwe brug waarvan de bouw door de crisis uitgesteld werd tot 1934/35.
BeschrijvingDe 26,5 meter brede vaste brug heeft twee doorvaarten van elk 11 meter. De fundering bestaat uit dennen palen die tot 18,5 m lang zijn. De pijlers zijn gemaakt van gewapend beton, ongewapend beton, bakstenen metselwerk en graniet. De bakstenen landhoofden zijn aan de uiteinden afgewerkt met afgeronde granietblokken. De brugleuningen zijn van gietijzer.
Het is duidelijk te zien dat dit een brug uit de crisistijd is. De rijke smeedijzeren afwerkingen en de veel toepaste beeldhouwwerken bij wat oudere bruggen in andere delen van de stad zijn achterwege gebleven. Toch zijn de leuningen niet helemaal rechttoe rechtaan. De vier boven elkaar gelegen, op de snijkant gedraaide vierkante staven zijn speels met elkaar verbonden door verticale staven. Waar de leuningen op het verticale metselwerk aangebracht zijn, bestaan ze uit twee horizontale staven die aan het einde als met een lus verbonden zijn.
Het is duidelijk te zien dat dit een brug uit de crisistijd is. De rijke smeedijzeren afwerkingen en de veel toepaste beeldhouwwerken bij wat oudere bruggen in andere delen van de stad zijn achterwege gebleven. Toch zijn de leuningen niet helemaal rechttoe rechtaan. De vier boven elkaar gelegen, op de snijkant gedraaide vierkante staven zijn speels met elkaar verbonden door verticale staven. Waar de leuningen op het verticale metselwerk aangebracht zijn, bestaan ze uit twee horizontale staven die aan het einde als met een lus verbonden zijn.
Bronnen
Jaap Kruizinga, Het XYZ van Amsterdam (Amsterdam Publishers).
J. Kruizinga, Amsterdam stad der duizend bruggen (Strengholt United Media).
Wim de Boer en Peter Evers, Amsterdamse bruggen.1910-1950 (Amsterdamse Raad voor de Stedebouw 1983).
Bruggenboek III Dienst der Publieke Werken Gemeente Amsterdam.
Jaap Evert Abrahamse, De grote uitleg van Amsterdam. stadsontwikkeling in de zeventiende eeuw (Thoth 2010).
Links
Ingezonden door Corrie Groen- Pickhard
Gerelateerde objecten