Details
Naam
Watertoren, Lippenhuizen
Aantal afbeeldingen: 11
IntroductieEen prachtige watertoren in Friesland. Stoer, functioneel, mooi gedetailleerd.
AdresDe Buorren 149
Postcode(s)8408 HM
PlaatsLippenhuizen
LandNederland
Vervaardiger jhr. E.C. Storm van 's-Gravensande (Architect)
Datum1932
Huidige staatGerealiseerd
OpdrachtgeverN.V. Intercommunale Waterleiding Gebied Leeuwarden
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieWatertoren
Huidige functieBuiten gebruik
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer513162
AchtergrondOntwerper van deze watertoren bij het Friese Lippenhuizen was de technische afdeling van de in 1922 gestichte N.V. Intercommunale Waterleiding Gebied Leeuwarden. Vanaf circa 1920 werden de watertorens door de ontwerpers van de I.W.G.L getekend. Dit gebeurde in samenwerking met een technisch bureau, in dit geval v/h H. Vriends uit Breda.
De belangrijkste ontwerper die binnen de bouwkundige afdeling van de I.W.G.L. grote invloed had op de vormgeving van de watertorens was jhr. E.C. Storm van 's-Gravensande, de latere directeur van het Waterleidingsbedrijf. De toren werd gebouwd in 1932 en was de laatste toren die de I.W.G.L. voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog bouwde.
De toren en de erfafscheiding hebben de status van Rijksmonument.
De belangrijkste ontwerper die binnen de bouwkundige afdeling van de I.W.G.L. grote invloed had op de vormgeving van de watertorens was jhr. E.C. Storm van 's-Gravensande, de latere directeur van het Waterleidingsbedrijf. De toren werd gebouwd in 1932 en was de laatste toren die de I.W.G.L. voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog bouwde.
De toren en de erfafscheiding hebben de status van Rijksmonument.
BeschrijvingDe toren, goed voor de opslag van 600.000 liter, is 44,25 meter hoog en gebouwd in een zakelijk-expressionistische stijl. Het grondplan is vierkant. De architectonische onderdelen zijn: het basement, de schacht, het reservoir en het dak.
Het basement en de omlijsting van de ingangspartij zijn in donkerbruine bakstenen gemetseld, afgesloten door een streklaag afgedekt met tegels; de teruggelegde toegang bestaat uit de oorspronkelijke dubbele deuren; de schacht is gemetseld in roodbruine bakstenen, het geheel in Noors verband, het voegwerk is schuin verdiept.
In het basement zijn aan drie zijden betonnen vierkante openingen met schoepen. De schacht wordt begeleid door vier kolossale hoeklisenen met een stompe hoek; de reservoir-ommanteling heeft een gelijkzijdige achthoekige vorm, die als het ware voortkomt uit de hoeklisenen. In de schacht zijn in alle vier zijden smalle verticale spleten, thans blind met een luchtverversingspijpje.
De bovenbouw van de toren rust voor de overige hoeken op drievoudige uitkragende betonnen lateien. Onder de reservoir-ommanteling een dubbele opening, thans blind met een luchtverversingspijpje.
In de uitkragende bovenbouw bevinden zich op de vier hoeken tussen lisenen drie boven elkaar gelegen horizontale dubbele openingen, thans blind met een luchtverversingspijpje, van elkaar gescheiden door gemetselde cilindertjes.
De bovenste cilinder sluit aan bij de dakvoet, is het grootst en is op alle acht hoeken van de reservoir-ommanteling gemetseld. De watertoren wordt bedekt door een achtkantig tentdak afgedekt met koperplaten.
Het basement en de omlijsting van de ingangspartij zijn in donkerbruine bakstenen gemetseld, afgesloten door een streklaag afgedekt met tegels; de teruggelegde toegang bestaat uit de oorspronkelijke dubbele deuren; de schacht is gemetseld in roodbruine bakstenen, het geheel in Noors verband, het voegwerk is schuin verdiept.
In het basement zijn aan drie zijden betonnen vierkante openingen met schoepen. De schacht wordt begeleid door vier kolossale hoeklisenen met een stompe hoek; de reservoir-ommanteling heeft een gelijkzijdige achthoekige vorm, die als het ware voortkomt uit de hoeklisenen. In de schacht zijn in alle vier zijden smalle verticale spleten, thans blind met een luchtverversingspijpje.
De bovenbouw van de toren rust voor de overige hoeken op drievoudige uitkragende betonnen lateien. Onder de reservoir-ommanteling een dubbele opening, thans blind met een luchtverversingspijpje.
In de uitkragende bovenbouw bevinden zich op de vier hoeken tussen lisenen drie boven elkaar gelegen horizontale dubbele openingen, thans blind met een luchtverversingspijpje, van elkaar gescheiden door gemetselde cilindertjes.
De bovenste cilinder sluit aan bij de dakvoet, is het grootst en is op alle acht hoeken van de reservoir-ommanteling gemetseld. De watertoren wordt bedekt door een achtkantig tentdak afgedekt met koperplaten.
Recente ontwikkelingenDe watertoren is al een aantal jaren buiten gebruik. Waterbedrijf Vitens heeft de toren verkocht aan particulieren, die op de eerste en tweede verdieping een bed & breakfast willen beginnen. Er worden vier kamers opgetrokken met elk een eigen badkamer. De vierde verdieping wordt ingericht als zaal en op de begane grond komt een bistro met plek voor twintig gasten. De dienstwoning staat gepland op de derde verdieping. Bij de toren komt een theetuin. Op het terrein worden elf parkeervakken aangelegd (Bron: Leeuwarder Courant 4 november 2020).
Ingezonden door Ron Conijn
Professionele of persoonlijke bandRon Conijn 2014: foto's en beschrijving gemaakt.
Gert-Jan Lobbes 2022: foto's toegevoegd en beschrijving uitgebreid.
Gert-Jan Lobbes 2022: foto's toegevoegd en beschrijving uitgebreid.
Gerelateerde objecten