Details
Naam
J.J. Viottastraat 36, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 23
IntroductieIn 2007 werd een vrijwel gaaf Amsterdamse School-interieur ontdekt: de voorkamer van een pand aan de Viottastraat (Amsterdam). Het gebouw is van de hand van architect P.H. van Niftrik, het interieur is toegeschreven aan Napoleon le Grand.
AdresJ.J. Viottastraat 36
Postcode(s)1071 JS
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger P.H. van Niftrik (Architect)
Napoleon le Grand (Kunstenaar)
Napoleon le Grand (Kunstenaar)
Datum1923
OpdrachtgeverParticuliere opdrachtgever
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
AchtergrondHet betreft een huis in een blok van vijf, gebouwd in 1918-1919 door de architect P.H. van Niftrik in een stijl die nog wat aan Berlage en de Nieuwe Kunst doet denken, bijvoorbeeld voor wat betreft de voordeur en het glas-in-loodraam dat het trappenhuis bekroont. Het gezin van bankier Lodewijk Korijn trok in 1923 in dit huis. Korijn gaf opdracht om de suite van voor- en achterkamer te verbouwen. Het gezin Korijn was Joods en overleefde de oorlog niet.
Na het wegvoeren van de bewoners werd gewoonlijk snel daarna de woning "gepulst". Dit gebeurde echter niet met dit huis. Toen het gezin gedeporteerd was, is het huis gemeubileerd in 1944 aan Otto Rebholz van de Lirobank, verkocht. Hij veranderde het interieur niet, er waren overigens ook nauwelijks Joodse details aan het interieur aangezien het gezin Korijn zeer geassimileerd was. Het pand werd na de oorlog een studentenhuis en de studenten gebruikten de woonkamer van het huis als gemeenschappelijke ruimte. Zij veranderden nooit iets aan het interieur en in 2007 werd dit interieur ontdekt door Alexander Westra, docent aan de opleiding Erfgoedstudies van de Universiteit van Amsterdam. Hij kwam op dit spoor tijdens een onderzoek naar historische interieurs in Amsterdam Zuid. Deze vondst werd op 9 september 2008 wereldkundig gemaakt en heeft zeer veel publiciteit opgeleverd, mede door de Joodse achtergrond van de familie Korijn en hun tragische lot.
De suite van voor- en achterkamer werd vermoedelijk in of rond 1923 verbouwd in een combinatie van Art Deco en Amsterdamse School. Er is een vermoeden dat Napoleon le Grand een hand heeft gehad in de inrichting aangezien zijn brandmerk in een schrijfbureau in de voorkamer is aangetroffen. Napoleon le Grand (1857-1932), bijgenaamd 'Nappie' was een joodse meubelfabrikant en interieurontwerper en directeur van de firma 't Modelhuis. Het schrijfbureau is opgenomen in de kamerbetimmering en vormt daarmee een stilistische eenheid, waaruit we volgens Laan en Westra kunnen afleiden dat de hele kamer door Le Grand is ontworpen.
Na het wegvoeren van de bewoners werd gewoonlijk snel daarna de woning "gepulst". Dit gebeurde echter niet met dit huis. Toen het gezin gedeporteerd was, is het huis gemeubileerd in 1944 aan Otto Rebholz van de Lirobank, verkocht. Hij veranderde het interieur niet, er waren overigens ook nauwelijks Joodse details aan het interieur aangezien het gezin Korijn zeer geassimileerd was. Het pand werd na de oorlog een studentenhuis en de studenten gebruikten de woonkamer van het huis als gemeenschappelijke ruimte. Zij veranderden nooit iets aan het interieur en in 2007 werd dit interieur ontdekt door Alexander Westra, docent aan de opleiding Erfgoedstudies van de Universiteit van Amsterdam. Hij kwam op dit spoor tijdens een onderzoek naar historische interieurs in Amsterdam Zuid. Deze vondst werd op 9 september 2008 wereldkundig gemaakt en heeft zeer veel publiciteit opgeleverd, mede door de Joodse achtergrond van de familie Korijn en hun tragische lot.
De suite van voor- en achterkamer werd vermoedelijk in of rond 1923 verbouwd in een combinatie van Art Deco en Amsterdamse School. Er is een vermoeden dat Napoleon le Grand een hand heeft gehad in de inrichting aangezien zijn brandmerk in een schrijfbureau in de voorkamer is aangetroffen. Napoleon le Grand (1857-1932), bijgenaamd 'Nappie' was een joodse meubelfabrikant en interieurontwerper en directeur van de firma 't Modelhuis. Het schrijfbureau is opgenomen in de kamerbetimmering en vormt daarmee een stilistische eenheid, waaruit we volgens Laan en Westra kunnen afleiden dat de hele kamer door Le Grand is ontworpen.
BeschrijvingDe voorkamer ademt in de woorden van Laan en Westra "een weldadige sfeer door de warme stoffering en de prachtig getekende tropische houtsoorten." De muren zijn bekleed met stijlvolle lambriseringen van ingelegd hout met daarboven donkerpaars velours. De haardpartij is onder meer versierd met in hout opgelegde, gestileerde lotusbloemen. De bovenlichten van de ramen aan de voorzijde zijn versierd met kleurrijke glas-in-loodpanelen. Dit is ook het geval met de schuifdeuren, die van boven halfrond zijn. Deze vormen de afscheiding met de achterkamer, waarvan het oorspronkelijke interieur deels verloren is gegaan, op onder meer de deur en de deurposten na. Bij restauratie zijn hier nieuwe lambriseringen in de stijl van de Amsterdamse school aangebracht. Uitzonderlijk mooi en haast on-Nederlands is de serre met glas in lood aan de achterzijde van de achterkamer. Het glas in lood van de serre, waarvan de vormen organisch aandoen (insecten? bijenkorven?) is op plaatsen authentiek, op andere plaatsen gereconstrueerd. Of Le Grand ook de ontwerper is van dit glas in lood, is onbekend.
Recente ontwikkelingenHet interieur wordt sinds langdurige restauratie particulier bewoond. Het wordt sporadisch opengesteld voor bezichtiging en soms verhuurd voor kleinere ontvangsten, lezingen, recepties en diners.
Bronnen
Barbara Laan en Alexander Westra, Amsterdamse interieurs. Huizenportretten 1875-1945 (Amsterdam, 2007).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandPrachtig interieur dat op wonderbaarlijke wijze de tijd heeft doorstaan. Tijdens de restauratie heb ik een aantal keren binnen kunnen kijken. Met dank aan Glasatelier Rijswijk voor het ter beschikking stellen van foto's van de restauratie van het glas.
Gerelateerde objecten