Details
Naam
Bolwerk 2-4, Appingedam
Aantal afbeeldingen: 14
IntroductieEen 'bescheiden en eenvoudig ontwerp van Dertien', waarbij hij geprobeerd heeft van drie huizen een eenheid te maken.
AdresBolwerk 2 en 4, Koningsstraat 1
Postcode(s)9901 GB
PlaatsAppingedam
LandNederland
Vervaardiger B.K. Dertien (Architect)
Datum1931
OpdrachtgeverOnbekend
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieRijtjeshuizen
Huidige functieRijtjeshuizen
Type objectBlok
AchtergrondDeze drie geschakelde woonhuizen werden in 1931 door architect B.K. Dertien ontworpen op het voormalige bolwerk van Appingedam, net buiten het historische centrum. Wie de opdrachtgever was, is vooralsnog onbekend.
Het gaat om een bescheiden en eenvoudig ontwerp van Dertien, die vooral bekend is geworden met zijn monumentale ontwerpen in Zeerijp (Haykensheerd, 1931), Garrelsweer (pastorie, 1931) en Holwierde (Hoofdweg 7, 1933).
Het gaat om een bescheiden en eenvoudig ontwerp van Dertien, die vooral bekend is geworden met zijn monumentale ontwerpen in Zeerijp (Haykensheerd, 1931), Garrelsweer (pastorie, 1931) en Holwierde (Hoofdweg 7, 1933).
BeschrijvingVoor de architect moet dit een interessante opgave zijn geweest. De straat volgt het oude bolwerk en loopt daardoor halfrond. Omdat Dertien ervoor heeft gekozen niet de ronding te volgen maar met blokvormen te werken, verspringen de drie gevels ten opzichte van elkaar. Tegelijk heeft Dertien geprobeerd van de drie woningen een eenheid te maken door de gevels op min of meer gelijke wijze vorm te geven met Bolwerk 2 als middelpunt.
Koningsstraat 1 is in feite een vierkant blok van twee bouwlagen met linksonder een verdiepte portiek, waarboven een terugwijkend geveldeel met houten plantenbak op klossen. Bolwerk 2 staat in een hoek van 45 graden ten opzichte van Koningsstraat 1 en heeft rechts een torenachtige opbouw, boven de aan de straat liggende voordeur. Bolwerk 2 is langwerpig met een schuin pannendak en een grote dakkapel centraal in de gevel. Links bevindt zich een smalle opbouw met raam. Deze vormt de overgang naar het huis op Bolwerk nummer 4, dat in een hoek van 45 graden ten opzichte van nummer 2 staat. In zeker opzicht vormt nummer 4 een spiegelbeeld van Koningsstraat 1, zij het dat de portiek breder is en de verdieping wordt bekroond door een brede, torenachtige opbouw.
De drie gevels zijn opgetrokken uit verschillende soorten rode baksteen, waaronder gesinterde. Horizontale uitkragende bakstenen sieren de torenachtige opbouwen. Tussen de kozijnen van begane grond en verdieping van de woningen Koningsstraat 1 en Bolwerk 4 is met verticaal en horizontaal aangebrachte bakstenen een eenvoudige gevelversiering gemaakt. De portieken bevatten wit gesausde betonnen kraagstenen. Bijzonder zijn de twee kleine vierkante openingen in de gevel van nummer 2. Het bovenste is een raampje, het onderste lijkt wel op een kelderluikje.
Koningsstraat 1 is in feite een vierkant blok van twee bouwlagen met linksonder een verdiepte portiek, waarboven een terugwijkend geveldeel met houten plantenbak op klossen. Bolwerk 2 staat in een hoek van 45 graden ten opzichte van Koningsstraat 1 en heeft rechts een torenachtige opbouw, boven de aan de straat liggende voordeur. Bolwerk 2 is langwerpig met een schuin pannendak en een grote dakkapel centraal in de gevel. Links bevindt zich een smalle opbouw met raam. Deze vormt de overgang naar het huis op Bolwerk nummer 4, dat in een hoek van 45 graden ten opzichte van nummer 2 staat. In zeker opzicht vormt nummer 4 een spiegelbeeld van Koningsstraat 1, zij het dat de portiek breder is en de verdieping wordt bekroond door een brede, torenachtige opbouw.
De drie gevels zijn opgetrokken uit verschillende soorten rode baksteen, waaronder gesinterde. Horizontale uitkragende bakstenen sieren de torenachtige opbouwen. Tussen de kozijnen van begane grond en verdieping van de woningen Koningsstraat 1 en Bolwerk 4 is met verticaal en horizontaal aangebrachte bakstenen een eenvoudige gevelversiering gemaakt. De portieken bevatten wit gesausde betonnen kraagstenen. Bijzonder zijn de twee kleine vierkante openingen in de gevel van nummer 2. Het bovenste is een raampje, het onderste lijkt wel op een kelderluikje.
InterieurUit foto’s die recent op Funda zijn verschenen, blijkt dat de interieurs volledig zijn gemoderniseerd. Met name nummer 2 is heel ondiep en heeft nogal wat hoekjes door de verspringende geveldelen.
Recente ontwikkelingenDe nummers 2 en 4 waren niet lang geleden te koop.
Bronnen
Anja Reenders, Versteende Welvaart. Amsterdamse School op het Groninger Hoogeland (Uitgeverij Noordboek, 2007).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk fotografeerde de panden op weg naar het oude centrum van Appingedam en was benieuwd naar de overeenkomsten met de grotere panden van Dertien in de buurt van Appingedam.
Gerelateerde objecten