Details
Naam
Garage Bisschop, Kantens
Aantal afbeeldingen: 20
AdresPastorieweg 24-28
Postcode(s)1013 RR
PlaatsKantens
LandNederland
Vervaardiger Berend Jager (Architect)
Datum1930 - 1932
Huidige staatDeels of volledig gerestaureerd
OpdrachtgeverB. Bisschop
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / diverse overige functies
Huidige functieGemengde bestemming: woningen en winkels/bedrijfsruimtes
Type objectGemeentelijk monument, Gebouw
Monumentnummer1966/008
AchtergrondIn 1930 kreeg architect Berend Jager de opdracht om de bestaande stalling voor autobussen ingrijpend te verbouwen. In 1931 ging de autobusdienst op in de VADO (Verenigde Auto Dienst Onderneming) en werd het gebouw een garage voor onderhoud. In 1932 verving Jager het aan de straat grenzende deel van het bestaande gebouw door twee identieke woonhuizen boven de toegang van de garage.
Al voor of direct na de Eerste Wereldoorlog was er in het dorp Kantens een garagebedrijf waar auto’s, motoren en rijwielen werden verkocht en in onderhoud werden genomen. Dit bedrijf was gevestigd op de hoek van de Molenweg en de Pastorieweg. Het kleine huisje dat daar vandaag de dag nog staat tussen het hoekpand en de garage, dateert uit deze begintijd. In de garage werden ook de autobussen gestald, waarmee B. Bisschop autobusdiensten onderhield onder de naam ‘Autodienst Bisschop’. Ritten werden gemaakt van Kantens via Middelstum, Bedum en Zuidwolde naar Groningen.
Al voor of direct na de Eerste Wereldoorlog was er in het dorp Kantens een garagebedrijf waar auto’s, motoren en rijwielen werden verkocht en in onderhoud werden genomen. Dit bedrijf was gevestigd op de hoek van de Molenweg en de Pastorieweg. Het kleine huisje dat daar vandaag de dag nog staat tussen het hoekpand en de garage, dateert uit deze begintijd. In de garage werden ook de autobussen gestald, waarmee B. Bisschop autobusdiensten onderhield onder de naam ‘Autodienst Bisschop’. Ritten werden gemaakt van Kantens via Middelstum, Bedum en Zuidwolde naar Groningen.
BeschrijvingLinks en rechts van de garagedeuren bevinden zich de toegangen tot de bovenwoningen. Aldus ontstonden er twee, ten opzichte van elkaar gespiegelde woningen met een symmetrisch gevelbeeld. Deze symmetrie wordt sterk benadrukt door de architectonische uitwerking van de hoeken van het gebouw. De bijna over de gehele lengte van de gevel aangebrachte uitkragende balkons met erkers, de latei van gesinterde baksteen en de bakgoten van het flauw hellend dak aan de zijgevels, bepalen de horizontale lijnvoering van de gevels. De hoeken van het gebouw met de verhoogde borstweringen, de teruggelegde entrees en de schoorstenen benadrukken de symmetrie van het ontwerp. De garagedeuren zijn daarentegen asymmetrisch geplaatst. Dit komt voort uit de toestand van voor de verbouwing. De oorspronkelijke garagedeuren waren houten harmonicadeuren met elk vier panelen en een raam. De huidige stalen deuren zijn van later datum. Alle houten kozijnen, ramen en deuren zijn nog aanwezig, inclusief het glas in lood. Het metselwerk van de gevels is uitgevoerd in roodgebakken en gesinterde steen op een plint van donkere klinkers.
Eerdere ontwerpen van Jager, met name in Uithuizen, refereren met hun rondingen en dakpannen die dienen als ornament sterk aan de Amsterdamse School. Ook een torentje zoals gebouwd bij het woonhuis in de Mennonietenkerkstraat is een bijna letterlijk citaat van Het Schip. Met deze garage slaat Jager een strakkere weg in. Henk Kooi schrijft: “De architectonische vormgeving van de hoeken van het gebouw en het lineaire karakter van de gevel ertussen, is nog steeds sterk verwant aan het expressionisme. De architect Berend Jager ontwierp dit verrassend stedelijk aandoend strakke gebouw, waarvan je zou kunnen zeggen dat hij zich ook heeft laten beïnvloeden door het modernisme.”
Enkele jaren later (1935) werd de winkel en het woonhuis op de hoek van de Molenweg ingrijpend verbouwd naar ontwerp van H. van den Berg. Aan dit pand wordt op Wendingen een aparte bijdrage gewijd.
Eerdere ontwerpen van Jager, met name in Uithuizen, refereren met hun rondingen en dakpannen die dienen als ornament sterk aan de Amsterdamse School. Ook een torentje zoals gebouwd bij het woonhuis in de Mennonietenkerkstraat is een bijna letterlijk citaat van Het Schip. Met deze garage slaat Jager een strakkere weg in. Henk Kooi schrijft: “De architectonische vormgeving van de hoeken van het gebouw en het lineaire karakter van de gevel ertussen, is nog steeds sterk verwant aan het expressionisme. De architect Berend Jager ontwierp dit verrassend stedelijk aandoend strakke gebouw, waarvan je zou kunnen zeggen dat hij zich ook heeft laten beïnvloeden door het modernisme.”
Enkele jaren later (1935) werd de winkel en het woonhuis op de hoek van de Molenweg ingrijpend verbouwd naar ontwerp van H. van den Berg. Aan dit pand wordt op Wendingen een aparte bijdrage gewijd.
InterieurDe huidige eigenaar/bewoner werkt met veel respect aan herstel en onderhoud van het houtwerk en voorziet kozijnen, ramen en deuren van de authentieke kleurstelling. Hij heeft ook het glas in lood herstel en werkt nu aan het herstel van de interieurs.
Recente ontwikkelingenNa restauratie van het exterieur van het hoofdgebouw, heeft de eigenaar in 2021 de aangebouwde schuur op het terrein (de vroegere remise) omgebouwd tot Vakantiehuis VADO. Dit wordt verhuurd via Erfgoedlogies.
Bronnen
Garages in de Groninger Ommelanden 1920-1940. Drie fietsroutes en één autoroute (De Kerk – centrum Groninger Amsterdamse School, 2019).
Henk Kooi, Toelichting bij de tentoongestelde garages. Een uitgave verschenen ter gelegenheid van de tentoonstelling “Garages in de Groninger Ommelanden 1920-1940” (2019).
Links
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandIk kwam op het internet een foto tegen van het totaal gerestaureerde pand en was verrast door de sprekende kleuren. Typisch voor de Groninger variant van de Amsterdamse School. In mei 2020 was ik in de gelegenheid het pand te bewonderen. Wel jammer dat de eerste B van de gevel is verdwenen. De punt staat er nog wel. Zal de B ook nog worden teruggebracht?
Gerelateerde objecten