Details
Naam
Jekerstraat 21-53, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 10
IntroductieZijn in dit blok van Franswa in de Amsterdamse Rivierenbuurt de kenmerken van de Amsterdam School inmiddels geheel 'wegontwikkeld'?
AdresJekerstraat 21-53
Postcode(s)1078
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Co Franswa (Architect)
Datum1929 - 1931
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverN.V. Bouw– en Handelmaatschappij Meydo en Meydo I
Huidige eigenaarMeerdere particuliere eigenaren
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / appartementen
Huidige functieEtagewoningen / appartementen
Type objectBlok
AchtergrondDeze woningen aan de oneven zijde van de Jekerstraat in de Amsterdamse Rivierenbuurt bestaan uit 8 enkele percelen en 1 dubbel perceel. Zij werden tussen 1929 en 1931 ontworpen en gebouwd door Co Franswa in opdracht van de N.V. Bouw- en Handelmaatschappij Meydo en Meydo I. De tekeningen in het Franswa-archief zijn gedateerd maart 1929.
BeschrijvingDe woningen liggen deels in het smalle deel van de Jekerstraat komend vanaf het Merwedeplein, deels in een pleinachtige verbreding van de straat. Schuin aan de overkant van dit blok bevindt zich een voormalige dubbelschool naar ontwerp van Publieke Werken (nummers 84-86).
Werd Franswa's vroegere werk behoorlijk door de Amsterdamse School beïnvloed (met name door Van der Meij), eind jaren twintig verstrakte zijn vormentaal meer en meer. Zijn ontwerpen werden soberder. In het onderhavige blok zijn daarom geen wezenlijke kenmerken van de Amsterdamse School meer te herkennen. Het meest onderscheidend is een opvallend mooie verticale strook erkers. Deze (vierzijdige) erkers liggen op de kop van het blokdeel dat bij het smalle deel van de Jekerstraat hoort en is een beeldbepalend onderdeel van het plein geworden. De erker strekt zich uit over de eerste tot en met de derde verdieping en wordt bekroond door een hekje van een minuscuul balkon op de vierde verdieping. Oorspronkelijk werd de puntgevel bekroond door een vlaggenmast, die tegenwoordig niet meer aanwezig is zodat alleen de houder nog zichtbaar is.
De ramen van de erkers hebben een prachtige roedeverdeling. Deze roedeverdeling is terug te vinden op andere plaatsen in het blok, zij het lang niet (meer?) overal. Zij is ook nog vaak bij andere panden van Franswa te zien. Een ander interessant element van het blok is de torenachtige structuur in het smalle deel van de Jekerstraat, die de overgang vormt naar het naastgelegen blok van Van der Meij. Deze structuur met bitumen opbouw ziet er vandaag de dag wat merkwaardig uit, ook omdat er geen vlaggenmast aanwezig is; alleen de houders daarvan resten nog. Tenslotte zijn nog te noemen de voor Franswa karakteristieke betonnen versieringen, als het ware zijn handtekeningen. Het gaat om drie vierkante blokjes op een langwerpige basis die de balkonafscheidingen in het smalle deel van de Jekerstraat vormen en om ruitvormige blokjes onder de dakgoten en bij de portieken.
Werd Franswa's vroegere werk behoorlijk door de Amsterdamse School beïnvloed (met name door Van der Meij), eind jaren twintig verstrakte zijn vormentaal meer en meer. Zijn ontwerpen werden soberder. In het onderhavige blok zijn daarom geen wezenlijke kenmerken van de Amsterdamse School meer te herkennen. Het meest onderscheidend is een opvallend mooie verticale strook erkers. Deze (vierzijdige) erkers liggen op de kop van het blokdeel dat bij het smalle deel van de Jekerstraat hoort en is een beeldbepalend onderdeel van het plein geworden. De erker strekt zich uit over de eerste tot en met de derde verdieping en wordt bekroond door een hekje van een minuscuul balkon op de vierde verdieping. Oorspronkelijk werd de puntgevel bekroond door een vlaggenmast, die tegenwoordig niet meer aanwezig is zodat alleen de houder nog zichtbaar is.
De ramen van de erkers hebben een prachtige roedeverdeling. Deze roedeverdeling is terug te vinden op andere plaatsen in het blok, zij het lang niet (meer?) overal. Zij is ook nog vaak bij andere panden van Franswa te zien. Een ander interessant element van het blok is de torenachtige structuur in het smalle deel van de Jekerstraat, die de overgang vormt naar het naastgelegen blok van Van der Meij. Deze structuur met bitumen opbouw ziet er vandaag de dag wat merkwaardig uit, ook omdat er geen vlaggenmast aanwezig is; alleen de houders daarvan resten nog. Tenslotte zijn nog te noemen de voor Franswa karakteristieke betonnen versieringen, als het ware zijn handtekeningen. Het gaat om drie vierkante blokjes op een langwerpige basis die de balkonafscheidingen in het smalle deel van de Jekerstraat vormen en om ruitvormige blokjes onder de dakgoten en bij de portieken.
InterieurUit de tekeningen valt op de te maken dat de woningen verschillend van grootte waren.
Recente ontwikkelingenHet pand biedt een redelijk ongeschonden aanblik, maar zoals hierboven opgemerkt zijn hier en daar details (zoals ramen) vereenvoudigd. Op een paar plaatsen hebben eigenaren helaas hun toevlucht genomen tot kunststof kozijnen.
Bronnen
G. Bolhuis, Atlas Gordel 20-40 (Amsterdam 2004).
Franswa Archief, Het Nieuwe Instituut.
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandHet is strikt genomen geen Amsterdamse School meer, maar de mooie erker geeft dit blok zijn eigen charme.
Gerelateerde objecten