Details
Naam
Nia Domo, Winschoten
Aantal afbeeldingen: 5
IntroductieEen mooi voorbeeld van zogenaamde interbellum-architectuur: een mix van expressionistische elementen en vormen uit de Amsterdamse School-stijl, invloeden van Frank Lloyd Wright, en meer traditionele bouwvormen.
AdresBurgemeester Schönfeldsingel 23
Postcode(s)9671 CE
PlaatsWinschoten
LandNederland
Vervaardiger Jan Kruijer (Architect)
Klaas Visker (Architect)
Klaas Visker (Architect)
Datum1936
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
OpdrachtgeverParticuliere opdrachtgever
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieVilla of geschakelde villawoning
Huidige functieVilla of geschakelde villawoning
Type objectRijksmonument, Gebouw
Monumentnummer521764
AchtergrondHet architectenduo Kruijer en Visker ontwierp in de jaren dertig menig monumentaal pand in het uitbreidingsplan van Winschoten. In 1934 ontwierpen zij onder meer de rietgedekte villa genaamd 'de Koepel'. De villa op nummer 23 werd gebouwd voor de pas benoemde rector van het gymnasium te Winschoten, de heer H. Heuvel. De naam 'Nia Domo' betekent 'ons huis in het Esperanto. Het is onbekend door wie en wanneer het huis deze naam kreeg.
De villa is rijksmonument aangezien zij geldt als voorbeeld van een villa met aangebouwde garage uit 1936 in een Interbellum-architectuur. Verder noemt het monumentenregister het opvallende materiaalgebruik (groene dakpannen) en de detaillering; de redelijke mate van gaafheid van het exterieur; de markante ligging aan de Burg. Schönfeldsingel, in een gebiedje met overwegend middenstandswoningen uit de jaren dertig van deze eeuw.
De villa is rijksmonument aangezien zij geldt als voorbeeld van een villa met aangebouwde garage uit 1936 in een Interbellum-architectuur. Verder noemt het monumentenregister het opvallende materiaalgebruik (groene dakpannen) en de detaillering; de redelijke mate van gaafheid van het exterieur; de markante ligging aan de Burg. Schönfeldsingel, in een gebiedje met overwegend middenstandswoningen uit de jaren dertig van deze eeuw.
BeschrijvingDe villa valt op door de samengestelde kap voorzien van groene dakpannen, die mooi contrasteren met de gele bakstenen gevels. De architectuur is typisch voor het interbellum en combineert expressionistische elementen en vormen uit de Amsterdamse Schoolstijl met invloeden van F.L. Wright en meer traditionele bouwvormen. De diepliggende horizontale voegen zorgen voor een horizontale belijning, een typisch Amsterdamse School element. Modern is de transparante oplossing van de hoekramen rechtsboven op de verdieping, die zonder een gewapend betonnen constructie niet mogelijk was geweest.
De villa is opgetrokken in een gele baksteen op een trasraam van rood-bruin gesinterde klinkers. Het samengestelde dak, gedekt met een groen geglazuurde Romaanse pan, heeft een overstek met rechthoekige goot. De gevels worden geleed door overwegend liggende vensters, deels met glas-in-lood.
De voorgevel ligt op het westen en heeft een uitgebouwd geveldeel onder een gebroken steekkap, waarin een erker met in het midden een groot venster tussen twee hoekvensters van blank glas-in-lood, samengevat onder een gepleisterde latei. In de topgevel bevindt zich een loggia met houten bloembak, bereikbaar via openslaande balkondeuren en een enkele balkondeur, alle met deurlicht van blank glas-in-lood. Op de gevel staat in metalen letters: "NIA DOMO".
Rechts in de voorgevel bevindt zich een erkerachtige uitbouw met hierin een terrasdeur met deurlicht van blank glas-in-lood en een hoekvenster, bestaande uit een groot raam en een blank glas-in-loodraam met bovenlicht (zuidzijde), samengevat onder een gepleisterde latei. Ervoor een terras van leisteen, toegankelijk via een gemetseld trapje, en aan de zuid- en westzijde afgesloten door een muurtje met bloembak bovenin. Op de verdieping een groot hoekraam met zijlichten van blank glas-in-lood.
De hoofdentree bevindt zich in de noordgevel in een doorgetrokken geveldeel met plat dak en bestaat uit een tweedelige, rondboogvormige deur met ovaal kijkgat. Aan weerszijden hiervan zit een iets uitspringende "zijlicht", bestaande uit een smal staand venster met gekleurd glas-in-lood, van de deur gescheiden door een houten beschot. Onder de zijlichten zit gesinterd metselwerk in koppenverband, afgesloten door een ezelsrug; voor de deur is een gemetselde stoep van twee treden met rood-bruine tegels in het bordes en een gemetselde bloembak aan weerszijden. Een houten overstek die doorloopt over de westgevel en een deel van de zuidgevel, sluit de entreepartij af. Boven de entree een liggend venster met twee zijlichten, alle met gekleurd glas-in-lood.
In de zuidgevel is een erker aangebracht met een groot raam tussen twee zijlichten van blank glas-in-lood, een raam aan de zijkant (west) van blank glas-in-lood. Op de verdieping twee grote vensters.
De villa is opgetrokken in een gele baksteen op een trasraam van rood-bruin gesinterde klinkers. Het samengestelde dak, gedekt met een groen geglazuurde Romaanse pan, heeft een overstek met rechthoekige goot. De gevels worden geleed door overwegend liggende vensters, deels met glas-in-lood.
De voorgevel ligt op het westen en heeft een uitgebouwd geveldeel onder een gebroken steekkap, waarin een erker met in het midden een groot venster tussen twee hoekvensters van blank glas-in-lood, samengevat onder een gepleisterde latei. In de topgevel bevindt zich een loggia met houten bloembak, bereikbaar via openslaande balkondeuren en een enkele balkondeur, alle met deurlicht van blank glas-in-lood. Op de gevel staat in metalen letters: "NIA DOMO".
Rechts in de voorgevel bevindt zich een erkerachtige uitbouw met hierin een terrasdeur met deurlicht van blank glas-in-lood en een hoekvenster, bestaande uit een groot raam en een blank glas-in-loodraam met bovenlicht (zuidzijde), samengevat onder een gepleisterde latei. Ervoor een terras van leisteen, toegankelijk via een gemetseld trapje, en aan de zuid- en westzijde afgesloten door een muurtje met bloembak bovenin. Op de verdieping een groot hoekraam met zijlichten van blank glas-in-lood.
De hoofdentree bevindt zich in de noordgevel in een doorgetrokken geveldeel met plat dak en bestaat uit een tweedelige, rondboogvormige deur met ovaal kijkgat. Aan weerszijden hiervan zit een iets uitspringende "zijlicht", bestaande uit een smal staand venster met gekleurd glas-in-lood, van de deur gescheiden door een houten beschot. Onder de zijlichten zit gesinterd metselwerk in koppenverband, afgesloten door een ezelsrug; voor de deur is een gemetselde stoep van twee treden met rood-bruine tegels in het bordes en een gemetselde bloembak aan weerszijden. Een houten overstek die doorloopt over de westgevel en een deel van de zuidgevel, sluit de entreepartij af. Boven de entree een liggend venster met twee zijlichten, alle met gekleurd glas-in-lood.
In de zuidgevel is een erker aangebracht met een groot raam tussen twee zijlichten van blank glas-in-lood, een raam aan de zijkant (west) van blank glas-in-lood. Op de verdieping twee grote vensters.
InterieurIn het interieur zijn onder meer van belang: in de vestibule de decoratieve tegellambrizering. Op de verdieping de deuren. De nog aanwezige dorpelstenen.
Bronnen
Marianne Kruijswijk, Jikke van der Spek en Evert Venhuizen, Beleefd aanbevelend. Leven en werk van architect Jan Kruijer (1889-1965). (In Boekvorm Uitgevers BV, 2012).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandEen bijzonder stijlvolle villa, vooral door de groene dakpannen.
Gerelateerde objecten