Details
Naam
Admiralengracht-Van Kinsbergenstraat, Amsterdam
Aantal afbeeldingen: 20
IntroductieEen blok met opvallende gevels en vooral een prachtige, 'on-Gulden & Geldmakeriaanse' hoekoplossing.
AdresAdmiralengracht 92-110, Van Kinsbergenstraat 61-71
Postcode(s)1057 PT
PlaatsAmsterdam
LandNederland
Vervaardiger Zeeger Gulden (Architect)
Melle Geldmaker (Architect)
Melle Geldmaker (Architect)
Datum1926
Oorspronkelijke functieEtagewoningen / winkels
Huidige functieGemengde bestemming: woningen en kantoor- of werkruimtes
Type objectBlok
AchtergrondBureau Gulden en Geldmaker bouwde het overgrote deel van de oostkant van de Admiralengracht ten zuiden van de Jan van Galenstraat in Amsterdam-West: enkele stilistisch verschillende blokken tussen Van Brakelstraat en Van Kinsbergenstraat, en het blok tussen Lodewijk Boisotstraat en Filips van Almondestraat. Alle zijn in 1926 gebouwd en kenmerken zich door een vrij eenvoudige vormgeving die lichtjes tegen de Amsterdamse School aanschuurt. Tussen Van Kinsbergenstraat en Lodewijk Boisotstraat bevindt zich sinds 2011 nieuwbouwblok De Wending, maar ook hier stond oorspronkelijk een ontwerp van Gulden en Geldmaker. Althans: het gedeelte aan de Admiralengracht en een gedeelte van de zijstraten; de rest van dit zogenaamde Admiralenblok was van de hand van architecten Westerman (1923) en Wijker (1925).
Het hier behandelde blok - met een gedeelte in de Van Kinsbergenstraat - heeft wel een onmiskenbare Amsterdamse School-uitstraling, met name door de fraaie hoekoplossing.
Het hier behandelde blok - met een gedeelte in de Van Kinsbergenstraat - heeft wel een onmiskenbare Amsterdamse School-uitstraling, met name door de fraaie hoekoplossing.
BeschrijvingStilistisch heeft dit hoekblok grote overeenkomsten met het iets noordelijker gelegen blok tussen Lodewijk Boisotstraat en Filips van Almondestraat. Ook hier is gebruik gemaakt van opvallende, van oranje tegels voorziene vooruitspringende geveldelen, die qua vorm wel wat weghebben van de ‘boerderijen’ van het Dageraadcomplex. Het grote verschil is de hoekoplossing. Ronald Klip van 020apps/Amsterdam 1850-1940 staat hier terecht bij stil en vraag zich zelfs af of Gulden en Geldmaker wel de ontwerpers zijn:
“De vormgeving van de gevel is hier dermate klassiek-Amsterdamse School dat er wellicht een andere architect voor is ingeschakeld. Zonder de talenten van G&G tekort te willen doen: hun werk was altijd veel soberder. Anderzijds hebben ze zich voor deze hoek misschien laten inspireren door collega's, in dit geval Wijdeveld (Insulindeweg, 1920)."
Het klopt dat het oeuvre Gulden en Geldmaker uitblinkt in meestal wat soberder ontwerpen, maar dat zij wel degelijk met expressieve ontwerpen op de proppen konden komen bewijzen bijvoorbeeld het Spaarndammercarré en de blokken aan de Tweede Van der Helststraat. Maar hun stijl is wel altijd veel strakker en hoekiger dan de welvende vormen van deze hoek, die dan ook een anomalie in hun oeuvre vormt. De overeenkomst met ‘de billen van Wijdeveld’, zoals door Klip terecht is opgemerkt, is hierbij opvallend.
Andere expressieve elementen zijn het metselwerk in de Van Kinsbergenstraat ter hoogte van de overgang naar het blok van Westerman, de houten garagedeuren, de betonnen sierlateien, en de portiekroosters.
“De vormgeving van de gevel is hier dermate klassiek-Amsterdamse School dat er wellicht een andere architect voor is ingeschakeld. Zonder de talenten van G&G tekort te willen doen: hun werk was altijd veel soberder. Anderzijds hebben ze zich voor deze hoek misschien laten inspireren door collega's, in dit geval Wijdeveld (Insulindeweg, 1920)."
Het klopt dat het oeuvre Gulden en Geldmaker uitblinkt in meestal wat soberder ontwerpen, maar dat zij wel degelijk met expressieve ontwerpen op de proppen konden komen bewijzen bijvoorbeeld het Spaarndammercarré en de blokken aan de Tweede Van der Helststraat. Maar hun stijl is wel altijd veel strakker en hoekiger dan de welvende vormen van deze hoek, die dan ook een anomalie in hun oeuvre vormt. De overeenkomst met ‘de billen van Wijdeveld’, zoals door Klip terecht is opgemerkt, is hierbij opvallend.
Andere expressieve elementen zijn het metselwerk in de Van Kinsbergenstraat ter hoogte van de overgang naar het blok van Westerman, de houten garagedeuren, de betonnen sierlateien, en de portiekroosters.
Recente ontwikkelingenHer en der zie je verkeerde 'reparaties' en aanpassingen, nergens zichtbaarder dan de dakrand. Bijzonder jammer is het verdwijnen van de verhoging met vlaggenmast bij de hoek zoals die nog te zien is op de archieffoto; dit gaf de hoekoplossing nog meer cachet.
Bronnen
G. Bolhuis, Atlas Gordel 20-40 (Amsterdam 2004).
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandIk kwam een foto van de fraaie hoek tegen in de beeldbank van Stadsarchief van Amsterdam. Twee dingen vielen me na enig research op: het blok stond ten onrechte nog niet op Wendingen én het feit dat het op naam van Gulden en Geldmaker staat.
Gerelateerde objecten