Details
Naam
Prins Bernhardschool (vm), Utrecht
Aantal afbeeldingen: 7
IntroductieOoit Openbare Lagere School 2 in Zuilen, nu restaurant en onderdeel van het Vorstelijk Complex in Utrecht.
AdresPrinses Christinalaan 1
Postcode(s)3554 JL
PlaatsUtrecht
LandNederland
Vervaardiger J. van Dillewijn (Architect)
Datum1924 - 1925
Huidige staatDeels uitgebreid of vernieuwd (nieuwbouw)
OpdrachtgeverGemeente Zuilen
Oorspronkelijke functieLagere School
Huidige functieRestaurant
Type objectGemeentelijk monument, Gebouw
Monumentnummer3440124
AchtergrondIn het toenmalige dorp Zuilen bestond sinds 1886 een openbare school. Deze werd echter te klein, zodat in 1924-1925 Openbare Lagere School 2 werd gebouwd, een ontwerp van architect J. van Dillewijn. (De beschrijving van gemeentelijk monument nummer 3440124 noemt overigens als jaartal 1918, maar hier staat ook abusievelijk als naam J. Dillewijn.)
Er blijkt verwarring over de naam te bestaan. Enkele bronnen (zoals het boekje De Amsterdamse School in Utrecht en diverse websites) zeggen dat Openbare Lagere School 2 later als naam Prinses Marijkeschool kreeg en – na de naamswijziging van prinses Marijke naar Christina - Prinses Christinaschool. Maar dit klopt niet. De Prinses Marijkeschool, de voormalige Openbare Lagere School 4, lag iets verderop aan de Dr. Max Euwestraat 2. De naam hiervan is overigens nooit gewijzigd van Marijke naar Christina – volgens Museum van Zuilen omdat het toenmalige hoofd hier tegen was.
Ook de locatie zorgt voor verwarring. De school werd gebouwd aan wat ook bekend stond als de Binnenweg, maar officieel Daalseweg heette. Het adres van de school, Daalseweg 153, werd later gewijzigd in Prins Bernhardplein 11. Het adres van het gebouw is nu Prinses Christinalaan 1, wat de verwarring over de schoolnaam kan verklaren. (Het gebouw is zo te zien het enige bouwwerk aan dit minuscule straatje.) Op dat moment was Zuilen als zelfstandige gemeente waarschijnlijk al opgeheven; het werd in 1954 aan de gemeente Utrecht toegevoegd.
Er blijkt verwarring over de naam te bestaan. Enkele bronnen (zoals het boekje De Amsterdamse School in Utrecht en diverse websites) zeggen dat Openbare Lagere School 2 later als naam Prinses Marijkeschool kreeg en – na de naamswijziging van prinses Marijke naar Christina - Prinses Christinaschool. Maar dit klopt niet. De Prinses Marijkeschool, de voormalige Openbare Lagere School 4, lag iets verderop aan de Dr. Max Euwestraat 2. De naam hiervan is overigens nooit gewijzigd van Marijke naar Christina – volgens Museum van Zuilen omdat het toenmalige hoofd hier tegen was.
Ook de locatie zorgt voor verwarring. De school werd gebouwd aan wat ook bekend stond als de Binnenweg, maar officieel Daalseweg heette. Het adres van de school, Daalseweg 153, werd later gewijzigd in Prins Bernhardplein 11. Het adres van het gebouw is nu Prinses Christinalaan 1, wat de verwarring over de schoolnaam kan verklaren. (Het gebouw is zo te zien het enige bouwwerk aan dit minuscule straatje.) Op dat moment was Zuilen als zelfstandige gemeente waarschijnlijk al opgeheven; het werd in 1954 aan de gemeente Utrecht toegevoegd.
BeschrijvingOpvallend hoe dit gebouw eigenlijk vrij weinig AS-kenmerken heeft, maar het tegelijk ook weer in één oogopslag zo ongelofelijk herkenbaar is als Amsterdamse School. Dat komt met name door de karakteristieke raampartijen met laddervensters die de voorzijde domineren. De zogenaamde gangschool heeft een geknikte hoofdvorm met een centraal middendeel van twee bouwlagen en had aan weerszijden twee lokalenvleugels van één bouwlaag. In het centrale middendeel bevonden zich de entree en twee lokalen, op de verdieping bevonden zich de personeelsruimten. De lokalenvleugels bevatten ieder tweemaal twee lokalen, waarbij een lange gang aan de achterzijde van het gebouw alle lokalen ontsloot. Verder heeft het gebouw een groot pannendak.
Naast de vensters zijn andere Amsterdamse School-elementen de typografie van de schoolnaam boven de entree en het van siermetselwerk voorziene muurtje (dat vandaag de dag wat verloren in het gras staat). Helaas zijn de originele vlaggenmasten niet meer aanwezig. De houders hiervan zijn vrij sober, maar deze archieffoto laat twee taps toelopende masten met ornamenten in de top zien. Dezelfde foto laat twee bovenlichten boven de toegang zien, die voorzien waren van glas in lood. Deze vensters gaan nu schuil achter het naambord van het restaurant; of het glas in lood er nog in zit lijkt onwaarschijnlijk, maar ben ik bij het bezoek vergeten te checken.
De waardering volgens het monumentenregister van Utrecht: “Het schoolgebouw (Prinses Christinaschool [sic]) is inclusief het ommuurde schoolplein van algemeen cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een karakteristieke school in Amserdamse [sic] Schoolstijl. Het is tevens van belang als onderdeel van een ensemble schoolgebouwen, samen met de Beatrixlaan 2 (Prinses Beatrixschool).“
Naast de vensters zijn andere Amsterdamse School-elementen de typografie van de schoolnaam boven de entree en het van siermetselwerk voorziene muurtje (dat vandaag de dag wat verloren in het gras staat). Helaas zijn de originele vlaggenmasten niet meer aanwezig. De houders hiervan zijn vrij sober, maar deze archieffoto laat twee taps toelopende masten met ornamenten in de top zien. Dezelfde foto laat twee bovenlichten boven de toegang zien, die voorzien waren van glas in lood. Deze vensters gaan nu schuil achter het naambord van het restaurant; of het glas in lood er nog in zit lijkt onwaarschijnlijk, maar ben ik bij het bezoek vergeten te checken.
De waardering volgens het monumentenregister van Utrecht: “Het schoolgebouw (Prinses Christinaschool [sic]) is inclusief het ommuurde schoolplein van algemeen cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een karakteristieke school in Amserdamse [sic] Schoolstijl. Het is tevens van belang als onderdeel van een ensemble schoolgebouwen, samen met de Beatrixlaan 2 (Prinses Beatrixschool).“
InterieurIn het interieur is de oorspronkelijke afwerking nog zichtbaar in de terazzovloeren.
Recente ontwikkelingenSamen met de erachter gelegen voormalige Openbare Lagere School 4 (dat later de naam Prinses Beatrixschool kreeg) vormt het nu Het Vorstelijk Complex. In de voormalige Prins Bernardschool zit nu restaurant The Colour Kitchen; in de rest van het complex zitten onder andere een buurthuis en een nieuw, tussen de schoolgebouwen gebouwde ZIMIHC theater.
Bronnen
Ronald Elink Schuurman & Bob Lodewijks, De Amsterdamse School in Utrecht. Vier wandel- en fietsroutes door de stad (Free Musketiers 2014).
Links
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandFraai gebouw. Jammer dat enkele originele elementen verdwenen zijn.
Gerelateerde objecten