Details
Naam
Raadhuisstraat 19, Eenrum
Aantal afbeeldingen: 17
IntroductieHet meest uitgesproken pand uit de Amsterdamse School periode in Eenrum. Toch is het niet beschermd.
AdresRaadhuisstraat 19
Postcode(s)9967 RA
PlaatsEenrum
LandNederland
Vervaardiger H. Havinga en Zn. (Architect)
Datum1932
Huidige staatDeels of volledig gerenoveerd
Opdrachtgever G. Keulen
Huidige eigenaarParticuliere eigenaar
Oorspronkelijke functieWoonhuis (vrijstaand)
Huidige functieWoonhuis (vrijstaand)
Type objectGeen beschermde status, Gebouw
AchtergrondNaar verluidt werd dit huis naast het raadhuis van Eenrum gebouwd voor de toenmalige gemeentesecretaris. Het Nieuwsblad van het Noorden meldde op 5 september 1930 de benoeming van de heer G. Keulen tot gemeentesecretaris. In een krant uit 1939 wordt hij nog steeds genoemd als gemeentesecretaris van Eenrum. Het is daarom aannemelijk dat Keulen de opdrachtgever is geweest, tenzij de gemeente opdracht tot bouw gaf.
Rond de benoeming van de gemeentesecretaris speelde de verduistering van een ambtsbrief van de burgemeester door een postbode, in opdracht van een wethouder. Deze verduistering kwam in 1932 aan het licht, haalde de landelijke pers en werd door justitie onderzocht.
De architect Havinga uit het naburige Warfhuizen was eigenlijk gewoon een aannemer. Hij hield blijkbaar van de spitsboogvorm, want in Warfhuizen ontwierp hij omstreeks dezelfde tijd een huis met een eveneens spitsboogvormig dak. Het bouwjaar 1932 werd vermeld ten tijde van de verkoop van het huis in 2022.
Rond de benoeming van de gemeentesecretaris speelde de verduistering van een ambtsbrief van de burgemeester door een postbode, in opdracht van een wethouder. Deze verduistering kwam in 1932 aan het licht, haalde de landelijke pers en werd door justitie onderzocht.
De architect Havinga uit het naburige Warfhuizen was eigenlijk gewoon een aannemer. Hij hield blijkbaar van de spitsboogvorm, want in Warfhuizen ontwierp hij omstreeks dezelfde tijd een huis met een eveneens spitsboogvormig dak. Het bouwjaar 1932 werd vermeld ten tijde van de verkoop van het huis in 2022.
BeschrijvingHet woonhuis met aangebouwde garage is opgetrokken uit rode baksteen op een bruinpaars trasraam. Het ligt prominent in de Raadhuisstraat, links van het op nummer 17 gelegen voormalige raadhuis van Eenrum. Dit raadhuis werd ongeveer tegelijkertijd gebouwd naar ontwerp van Jan Benninga maar is een stuk strakker en minder uitgesproken van vormgeving.
Binnen Eenrum is het stellig het meest uitgesproken pand uit de Amsterdamse School-periode. Dit heeft behalve met de kleurstelling ook te maken met het spitsboogvormige dak, de asymmetrisch aangebrachte dakgoten, de betonnen lateien op diverse plaatsen, de kozijnen van verschillende grootte op de begane grond, waarvan één met een bovenlicht van glas in lood, de maar liefst zes ramen die op de eerste verdieping in een rij zijn aangebracht (vier aan de voorzijde en twee aan de zijkant). De entree bevindt zich aan de rechterkant en bestaat uit een voordeur met rechts daarvan twee verticale stroken met glas in lood. Daarboven een groot roosterachtig kozijn van het trappenhuis, omgeven door verticale stroken van baksteen. In de linkerkant van het dak is een dakkapel aangebracht, evenals een prominent aanwezige schoorsteen. Aan de voorkant bevindt zich links ook een golvende steunbeer met ingebouwde bloembak, die vanaf de dakgoot naar de aarde voert.
Het is overigens onduidelijk of de huidige spectaculaire kleurstelling oorspronkelijk is. Op oudere ansichtkaarten lijkt deze namelijk niet aanwezig. In ieder geval is het houtwerk zeer lange tijd wit geweest (getuige een afbeelding in Versteende Welvaart) en pas vrij recent gewijzigd. Wat gedurfde kleuren betreft past het pand in een reeks met woningen als Kloosterstraat 4 Winsum, Wadwerderweg 11 Usquert en Rotsburgh te Scheemda.
Binnen Eenrum is het stellig het meest uitgesproken pand uit de Amsterdamse School-periode. Dit heeft behalve met de kleurstelling ook te maken met het spitsboogvormige dak, de asymmetrisch aangebrachte dakgoten, de betonnen lateien op diverse plaatsen, de kozijnen van verschillende grootte op de begane grond, waarvan één met een bovenlicht van glas in lood, de maar liefst zes ramen die op de eerste verdieping in een rij zijn aangebracht (vier aan de voorzijde en twee aan de zijkant). De entree bevindt zich aan de rechterkant en bestaat uit een voordeur met rechts daarvan twee verticale stroken met glas in lood. Daarboven een groot roosterachtig kozijn van het trappenhuis, omgeven door verticale stroken van baksteen. In de linkerkant van het dak is een dakkapel aangebracht, evenals een prominent aanwezige schoorsteen. Aan de voorkant bevindt zich links ook een golvende steunbeer met ingebouwde bloembak, die vanaf de dakgoot naar de aarde voert.
Het is overigens onduidelijk of de huidige spectaculaire kleurstelling oorspronkelijk is. Op oudere ansichtkaarten lijkt deze namelijk niet aanwezig. In ieder geval is het houtwerk zeer lange tijd wit geweest (getuige een afbeelding in Versteende Welvaart) en pas vrij recent gewijzigd. Wat gedurfde kleuren betreft past het pand in een reeks met woningen als Kloosterstraat 4 Winsum, Wadwerderweg 11 Usquert en Rotsburgh te Scheemda.
InterieurIn het interieur is nog glas in lood aanwezig, met name naast de voordeur (langwerpig) en in het hoofdraam van de woonkamer. Verder is het interieur beslist minder spectaculair dan je op grond van de buitenkant zou verwachten. In dat opzicht wijkt het af van bijvoorbeeld Wadwerderweg 11 te Usquert, dat ook binnen heel kleurrijk is.
Recente ontwikkelingenIn mei 2022 stond het huis te koop voor een vraagprijs van €335.000. Het werd in september 2022 verkocht.
Bronnen
Norma van der Horst, Pronkjuwelen van baksteen. Amsterdamse School in Groningen (Boekwerk & partners, 2017).
Anja Reenders, Versteende Welvaart. Amsterdamse School op het Groninger Hogeland (Uitgeverij Noordboek, 2007).
Ingezonden door Gert-Jan Lobbes
Professionele of persoonlijke bandVoor het eerste pand op Wendingen in het schilderachtige dorp Eenrum koos ik het meest kleurige exemplaar.
Gerelateerde objecten