Details
Naam
Bildad, Elifaz en Zofar, Park Meerwijk, Bergen
Aantal afbeeldingen: 24
IntroductieOndanks dat ze verscholen zijn achter de bosjes en danig aangetast, zijn deze drie geschakelde villa's van J.F. Staal toch een volwaardig onderdeel van Park Meerwijk.
AdresLijtweg 13, 15, 17
Postcode(s)1861 VA
PlaatsBergen
LandNederland
Vervaardiger Jan Frederik Staal (Architect)
Datum1918
Huidige staatGerealiseerd
Opdrachtgever Arnold Heystee
Oorspronkelijke functieVilla of geschakelde villawoning
Huidige functieVilla of geschakelde villawoning
Type objectGebouw, Rijksmonument
Monumentnummer46533
AchtergrondDeze drie geschakelde villa’s – genoemd naar Bijbelse figuren; vrienden van Job – waren de laatste bijdrage van Jan Frederik Staal aan Park Meerwijk. Er is een goede reden waarom deze villa’s pas laat op Wendingen zijn toegevoegd. In tegenstelling tot veel andere landhuizen laat deze creatie van Jan Frederik Staal zich maar mondjesmaat aan de huidige bezoeker zien. De villa’s liggen relatief ver van de straat en gaan vandaag de dag schuil achter een dichte begroeiing. Wie een glimp opvangt zal bovendien nauwelijks onder de indruk zijn; het oorspronkelijke ontwerp is zodanig aangetast dat men slechts met veel moeite kan zien dat het om één ontwerp ging dat oorspronkelijk in vorm en detaillering een sterke eenheid vormde.
Staal was zelf achteraf ontevreden over zijn bijdragen aan Park Meerwijk en zal de huidige situatie helemaal hoofdschuddend aanzien: metselwerk is gestuct of verkeerd gerestaureerd, geveldelen zijn gesausd, en nieuwe delen zijn erop of aangebouwd.
Staal was zelf achteraf ontevreden over zijn bijdragen aan Park Meerwijk en zal de huidige situatie helemaal hoofdschuddend aanzien: metselwerk is gestuct of verkeerd gerestaureerd, geveldelen zijn gesausd, en nieuwe delen zijn erop of aangebouwd.
BeschrijvingDe drie villa’s van twee bouwlagen zijn – net als oorspronkelijk de tuinaanleg – symmetrisch. Het middelste huis springt naar voren en had oorspronkelijk aan weerszijden doorgangen naar de achtertuin. Drie aan elkaar geschakelde huizen was in die tijd redelijk uniek in Nederland, net als een plat dak.
Jan Tromp zegt: "Hoewel Staal hier vooral heeft geëxperimenteerd met kubusachtige bouwvormen, vertonen de panden toch overeenkomsten met De Ark, zoals de gepotdekselde uitbouw met lessenaardak en dito muurdelen, die ook hier de slaapfunktie vervullen, de platte daken van de langgerekte hoofdbouw met schoorstenen op de hoeken, de ruime balkons, de meervoudig geschakelde horizontale vensters, gestroomlijnde houten ornamenten, aflopende tuinmuurtjes en erfafscheidingen die naadloos uit de muren lijken te groeien."
Jan Tromp zegt: "Hoewel Staal hier vooral heeft geëxperimenteerd met kubusachtige bouwvormen, vertonen de panden toch overeenkomsten met De Ark, zoals de gepotdekselde uitbouw met lessenaardak en dito muurdelen, die ook hier de slaapfunktie vervullen, de platte daken van de langgerekte hoofdbouw met schoorstenen op de hoeken, de ruime balkons, de meervoudig geschakelde horizontale vensters, gestroomlijnde houten ornamenten, aflopende tuinmuurtjes en erfafscheidingen die naadloos uit de muren lijken te groeien."
InterieurHet boek Park Meerwijk, Villapark te Bergen. Manifest van de Amsterdamse School biedt een mooi inkijkje in de door Staal zelf ontworpen interieurs, waaronder een organisch vormgegeven trappaal, harmonicavormige keukenkastjes, en een brede toepassing van tegels (waaronder bij de schoorstenen). Helemaal gaaf zijn de interieurs helaas niet gebleven: "Wat van de detaillering in het ene huis is gesloopt, is in het andere bewaard gebleven en omgekeerd."
Bronnen
Eline van Leeuwen en Erik Mattie, Park Meerwijk, Villapark te Bergen. Manifest van de Amsterdamse School (2005).
Hans Willem Bakx, Jan Frederik Staal 1879-1940. De wil van het gebouw en de wil van de tijd (Bonas 2015).
Links
Ingezonden door Marcel Westhoff
Professionele of persoonlijke bandIn het jaar dat Park Meerwijk 100 jaar bestaat zou het niet gepast zijn als de beschrijving van dit voor de Amsterdamse School cruciale project hier op Wendingen niet compleet zou zijn.
Gerelateerde objecten